پرش به محتوا

كتاب التيجان في ملوك حمير: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زبان = عربي ' به 'زبان = عربی'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR14420J1.jpg | عنوان = كتاب التيجان في ملوك حمير | عنوا...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'زبان = عربي ' به 'زبان = عربی')
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =  
| عنوان‌های دیگر =  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[             ]] (       )
[[وهب بن منبه]] (نويسنده)


| زبان =  
[[قملاني، علي]] (محقق)
| کد کنگره = ‏‎
 
[[مرکز الدراسات و الابحاث اليمنيه]]
 
| زبان = عربی 
| کد کنگره = /ي85 الف2 247 DS ‏‎
| موضوع =  
| موضوع =  


| ناشر =
| ناشر =مرکز الدراسات و الأبحاث اليمنية


| مکان نشر =  
| مکان نشر = يمن - صنعا 
| سال نشر =  
| سال نشر =  


| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE14420AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE14420AUTOMATIONCODE
| چاپ =  
| چاپ = 1
| شابک =  
| شابک =  
| تعداد جلد =  
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14420
| کتابخوان همراه نور =14420
| کد پدیدآور =  
| کد پدیدآور =  
| پس از =  
| پس از =  
خط ۲۵: خط ۳۰:
}}  
}}  


'''كتاب التيجان في ملوك حمير'''، تألیف علی قملانی، مجموعه‌ای از قصه‌های تاریخی و اسطوره و خرافه است. تصحیح و مقدمه کتاب به قلم عبدالعزیز مقالح است.  
'''كتاب التيجان في ملوك حمير'''، تألیف [[وهب بن منبه]] و تحقیق [[قملاني، علي|علی قملانی]]، مجموعه‌ای از قصه‌های تاریخی و اسطوره و خرافه است. تصحیح و مقدمه کتاب به قلم عبدالعزیز مقالح است.  


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۱: خط ۳۶:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
عبدالعزیز مقالح در ابتدای مقدمه اثر می‌نویسد: هنگامی‌که در قاهره دانشجو بودم، با تعداد زیادی از محققین و اساتید بزرگ در سالن کتابخانه و در رواق‌های دانشگاه و در مجالس ادبی و در باشگاه‌های شعری روبه‌رو شدم که بیشترشان می‌پرسیدند: آیا می‌توانی بر نسخه‌ای از کتاب «التيجان» دست‌ یابی؟ پاسخ من همواره منفی بود؛ چراکه کتاب مورد درخواست ایشان، یک بار در هند چاپ شده و پس از آن نیز تکرار نشده است، بلکه این کتاب فراموش شده و در محیط‎های تحقیقی دانشگاه‌ها یا علاقه‌مندان اساطیر عربی، از شعرا و ادبا، هم‌اکنون یاد و نشانی از آن نیست.
عبدالعزیز مقالح در ابتدای مقدمه اثر می‌نویسد: هنگامی‌که در قاهره دانشجو بودم، با تعداد زیادی از محققین و اساتید بزرگ در سالن کتابخانه و در رواق‌های دانشگاه و در مجالس ادبی و در باشگاه‌های شعری روبه‌رو شدم که بیشترشان می‌پرسیدند: آیا می‌توانی بر نسخه‌ای از کتاب «التيجان» دست‌ یابی؟ پاسخ من همواره منفی بود؛ چراکه کتاب مورد درخواست ایشان، یک بار در هند چاپ شده و پس از آن نیز تکرار نشده است، بلکه این کتاب فراموش شده و در محیط‎های تحقیقی دانشگاه‌ها یا علاقه‌مندان اساطیر عربی، از شعرا و ادبا، هم‌اکنون یاد و نشانی از آن نیست.  
 
من آشکارا اهتمام به این کتاب و جستجوی آن را امری غریب می‌دانستم؛ چراکه از کتبی است که به‌طور اتفاقی در ابتدای زندگی ادبی‌ام حدود بیست سال پیش در کتابخانه بزرگ دانشگاه، آن را خواندم و مطالعه آن هیچ‌گونه هیجانی را در من باعث نشد؛ چراکه از دید من چیزی بیش از مجموعه اساطیر و افسانه‌ها و اخبار منقول، به‌ویژه اخبار آدم و بقیه انبیا(ع) و درگیری‌هایی که بین فرزندان نوح رخ داد، نبود. وجود اسرائیلیات در این جنبه از کتاب روشن است. بعد تاریخی یا اسطوره‌ای کتاب باقی می‌ماند که همین سبب رغبت و دل‌بستگی محققین و ادبا است؛ چه، اساطیر در ذات خود، دارای ارزش ادبی، هنری و انسانی هستند و این چیزی است که من نسبت به آن جاهل بودم و هنگامی که برای اولین بار این کتاب را خواندم، نمی‌توانستم آن را تصور کنم<ref>ر.ک: مقدمه، ص6-5</ref>‏.  
من آشکارا اهتمام به این کتاب و جستجوی آن را امری غریب می‌دانستم؛ چراکه از کتبی است که به‌طور اتفاقی در ابتدای زندگی ادبی‌ام حدود بیست سال پیش در کتابخانه بزرگ دانشگاه، آن را خواندم و مطالعه آن هیچ‌گونه هیجانی را در من باعث نشد؛ چراکه از دید من چیزی بیش از مجموعه اساطیر و افسانه‌ها و اخبار منقول، به‌ویژه اخبار آدم و بقیه انبیا(ع) و درگیری‌هایی که بین فرزندان نوح رخ داد، نبود. وجود اسرائیلیات در این جنبه از کتاب روشن است. بعد تاریخی یا اسطوره‌ای کتاب باقی می‌ماند که همین سبب رغبت و دل‌بستگی محققین و ادبا است؛ چه، اساطیر در ذات خود، دارای ارزش ادبی، هنری و انسانی هستند و این چیزی است که من نسبت به آن جاهل بودم و هنگامی که برای اولین بار این کتاب را خواندم، نمی‌توانستم آن را تصور کنم<ref>ر.ک: مقدمه، ص6-5</ref>‏.  


خط ۳۸: خط ۴۴:
در کتاب تیجان بین حوادث تاریخی و قصه‌های دینی و بین خرافه و اسطوره جمع شده است و اهتمام به آن، توجه به تاریخ نیست؛ چراکه این اثر مرجع تاریخی یا مصدر علمی بشمار نمی‌رود. اهتمام به این اثر و گرایش به آن از این جهت است که کتابی فنی و هنری است که پیدایش قصه عربی و شیوه روایتش را ثبت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>‏.  
در کتاب تیجان بین حوادث تاریخی و قصه‌های دینی و بین خرافه و اسطوره جمع شده است و اهتمام به آن، توجه به تاریخ نیست؛ چراکه این اثر مرجع تاریخی یا مصدر علمی بشمار نمی‌رود. اهتمام به این اثر و گرایش به آن از این جهت است که کتابی فنی و هنری است که پیدایش قصه عربی و شیوه روایتش را ثبت کرده است<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>‏.  


کتاب با خبری از عبدالملک بن هشام که با چند واسطه از وهب بن منبه، خبر زیر را نقل کرده، آغاز شده است: 93 کتاب از آنچه خداوند بر انبیا نازل کرده را مطالعه کردم؛ پس در آنها چنین یافتم که کتبی که خداوند بر همه انبیا نازل کرده، 163 کتاب است: دو صحیفه بر آدم؛ پنجاه صحیفه بر شیث بن آدم؛ سی صحیفه بر اخنوع (ادریس)؛ دو صحیفه بر نوح (صحیفه‌ای قبل از طوفان و صحیفه‌ای پس از طوفان)؛ چهار صحیفه بر هود؛ دو صحیفه بر صالح؛ بیست صحیفه بر ابراهیم؛ پنجاه صحیفه بر موسی؛ زبور بر دواود؛ انجیل بر عیسی و فرقان بر محمد(ص)<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>‏.
کتاب با خبری از [[ابن هشام، عبدالملک بن هشام|عبدالملک بن هشام]] که با چند واسطه از [[وهب بن منبه]]، خبر زیر را نقل کرده، آغاز شده است: 93 کتاب از آنچه خداوند بر انبیا نازل کرده را مطالعه کردم؛ پس در آنها چنین یافتم که کتبی که خداوند بر همه انبیا نازل کرده، 163 کتاب است: دو صحیفه بر آدم؛ پنجاه صحیفه بر شیث بن آدم؛ سی صحیفه بر اخنوع (ادریس)؛ دو صحیفه بر نوح (صحیفه‌ای قبل از طوفان و صحیفه‌ای پس از طوفان)؛ چهار صحیفه بر هود؛ دو صحیفه بر صالح؛ بیست صحیفه بر ابراهیم؛ پنجاه صحیفه بر موسی؛ زبور بر دواود؛ انجیل بر عیسی و فرقان بر محمد(ص)<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>‏.


پس از آن به شیوه رایج به اخبار خلقت عالم و استقرار عرش الهی بر آب<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> و سپس به اخبار خلقت آدم و حوا و خروج آدم از بهشت و مانند آن اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-13</ref>‏. عمر آدم(ع)، 930 سال و نامش به سریانی و عربی «آدم» بوده است. عمر حواء نیز 928 سال بوده است<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>‏.
پس از آن به شیوه رایج به اخبار خلقت عالم و استقرار عرش الهی بر آب<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> و سپس به اخبار خلقت آدم و حوا و خروج آدم از بهشت و مانند آن اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-13</ref>‏. عمر آدم(ع)، 930 سال و نامش به سریانی و عربی «آدم» بوده است. عمر حواء نیز 928 سال بوده است<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>‏.
خط ۴۷: خط ۵۳:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
از این کتاب، دو نسخه موجود است: نسخه اصلی، در صنعا با عمر تقریبی پانصد سال‏ قرار دارد و نسخه دیگری از آن در موزه آثار هنری لندن موجود است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>‏.
از این کتاب، دو نسخه موجود است: نسخه اصلی، در صنعا با عمر تقریبی پانصد سال‏ قرار دارد و نسخه دیگری از آن در موزه آثار هنری لندن موجود است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>‏.  
 
اختلاف نسخ و توضیح برخی عبارات در پاورقی‌های کتاب و فهرست مطالب در انتهای آن ذکر شده است.  
اختلاف نسخ و توضیح برخی عبارات در پاورقی‌های کتاب و فهرست مطالب در انتهای آن ذکر شده است.  


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.  
مقدمه و متن کتاب.  


== وابسته‌ها ==  
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:تاریخ (عمومی)]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:تاریخ آسیا]]
 
[[رده:تاریخ محلی و گزارش‌های شبه جزیره]]
[[رده:مقالات جدید]]