۱۴۶٬۹۰۹
ویرایش
عصرة المنجود فی علم الكلام: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'علمالهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین'
جز (جایگزینی متن - 'رده: 25 شهریور الی 24 مهر' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علمالهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =978-964-357-275-4 | | شابک =978-964-357-275-4 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =24221 | ||
00| کتابخوان همراه نور =24221 | 00| کتابخوان همراه نور =24221 | ||
| کد پدیدآور =02348 | | کد پدیدآور =02348 | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله جعفر سبحانی]]، شرح حال [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]]، جایگاه و مکانت علمی، اساتید و شاگردان و آثار [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] مطرح شده است. در بخشی از این مقدمه، «عصرة المنجود» یکی از القاب امام علی(ع) دانسته شده و گفته شده که گزینش این نام برای کتاب چهبسا اشاره به دو مطلب داشته باشد: | در مقدمه [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله جعفر سبحانی]]، شرح حال [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]]، جایگاه و مکانت علمی، اساتید و شاگردان و آثار [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] مطرح شده است. در بخشی از این مقدمه، «عصرة المنجود» یکی از القاب امام علی(ع) دانسته شده و گفته شده که گزینش این نام برای کتاب چهبسا اشاره به دو مطلب داشته باشد: | ||
# اول اینکه تمسک به ائمه | # اول اینکه تمسک به ائمه اهلبیت(ع) - که اعدال و همتایان کتاب خدا هستند - تنها وسیله نجات از هلاکت پس از قرآن کریم است. | ||
# دیگر اینکه این کتاب از انوار کتاب الهی و آثار ائمه | # دیگر اینکه این کتاب از انوار کتاب الهی و آثار ائمه اهلبیت(ع) اقتباس شده، پس عصرة المنجود (پناهگاه اندوهگین) از تمامی غمها و اندوههاست<ref>ر.ک: مقدمه، ص16</ref>. | ||
«[[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم|الصراط المستقيم في مستحقي التقديم]]»، مهمترین و مفصلترین اثر [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] است و شهرت وی نیز به سبب تألیف همین | «[[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم|الصراط المستقيم في مستحقي التقديم]]»، مهمترین و مفصلترین اثر [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] است و شهرت وی نیز به سبب تألیف همین اثر است. به جهت قوت علمى و قدرت بیان، برخى آن را در مباحث امامت بهترین کتاب پس از «[[الشافي في الإمامة|الشافي]]» اثر [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضى علمالهدى]] میدانند، بلکه مىتوان گفت این اثر را بر آن ترجیح دادهاند<ref>ر.ک: دیانت، علیاکبر، ص243؛ میرشریفی، سید علی، ص36</ref>. | ||
عصرة المنجود که | عصرة المنجود که بعد از [[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم|صراط مستقیم]] به نگارش درآمده است، با توجه به مباحث مطرحشده در آن مىتوان آن را مکمل [[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم|الصراط المستقيم]] دانست<ref>ر.ک: شهسواری، حسین، ص60؛ دیانت، علیاکبر، ص243</ref> و باید پس از آن تألیف شده باشد؛ زیرا بارها در آن به این کتاب ارجاع داده است<ref>ر.ک: میرشریفی، سید علی، ص37</ref>. | ||
[[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] بهعنوان متکلمی امامی در مکتب جبلعامل، از مشایخ آن بوم، بهویژه [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] متأثر بوده و با عنوان «علامه زمان» از او یاد کرده و به شرح برخی از آثارش پرداخته است. او در آثار کلامی خویش، برخلاف [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] از صبغه فلسفی دادن به مسائل کلامی خودداری کرده و از متکلمان شیعی پیش از وی پیروی نموده است. از شاخصترین آراء کلامی او، مخلوق دانستن قرآن کریم، اعتقاد به «صرفه» در اعجاز قرآن و قول به «نسبت و اضافه» در ماهیت علم است. [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] گرایشی به اندیشههای فلسفی نداشته و نمونههایی چون رد استدالال فلسفی بر ضرورت بعثت انبیا و رد قاعده «الواحد» نشاندهنده بیتوجهی او به فلسفه است. بیاعتنایی او به شیوه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] نیز شاید به همین سبب بوده و این رویکرد، بهویژه در عصرة المنجود بازتابهای چشمگیرتری یافته است. [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] نسبت به اندیشههای صوفیانه نیز روی خوش ننموده است<ref>ر.ک: دیانت، علیاکبر، ص243</ref>. | [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] بهعنوان متکلمی امامی در مکتب جبلعامل، از مشایخ آن بوم، بهویژه [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] متأثر بوده و با عنوان «علامه زمان» از او یاد کرده و به شرح برخی از آثارش پرداخته است. او در آثار کلامی خویش، برخلاف [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] از صبغه فلسفی دادن به مسائل کلامی خودداری کرده و از متکلمان شیعی پیش از وی پیروی نموده است. از شاخصترین آراء کلامی او، مخلوق دانستن قرآن کریم، اعتقاد به «صرفه» در اعجاز قرآن و قول به «نسبت و اضافه» در ماهیت علم است. [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] گرایشی به اندیشههای فلسفی نداشته و نمونههایی چون رد استدالال فلسفی بر ضرورت بعثت انبیا و رد قاعده «الواحد» نشاندهنده بیتوجهی او به فلسفه است. بیاعتنایی او به شیوه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] نیز شاید به همین سبب بوده و این رویکرد، بهویژه در عصرة المنجود بازتابهای چشمگیرتری یافته است. [[نباطی عاملی، علی بن محمد|بیاضی]] نسبت به اندیشههای صوفیانه نیز روی خوش ننموده است<ref>ر.ک: دیانت، علیاکبر، ص243</ref>. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
# نویسنده گاهی به فرقههای کلامی که اثری از آنها در این عصر نمانده، مانند فرقه مقاربه اشاره کرده است و این از اطلاعات وسیع او در موضوع ملل و نحلل حکایت میکند. | # نویسنده گاهی به فرقههای کلامی که اثری از آنها در این عصر نمانده، مانند فرقه مقاربه اشاره کرده است و این از اطلاعات وسیع او در موضوع ملل و نحلل حکایت میکند. | ||
# در این کتاب از برخی مصادری که اثری از آنها نمانده، مانند الدر االنضيد [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابویه]] ([[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]) نقل شده است. | # در این کتاب از برخی مصادری که اثری از آنها نمانده، مانند الدر االنضيد [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابن بابویه]] ([[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]) نقل شده است. | ||
# نویسنده از مکتب [[ | # نویسنده از مکتب [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]] و شاگردش [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|محقق طوسی]] تأثیر پذیرفته و به همین خاطر به هنگام بحث از معجزات، مسئله صرفه را ذکر کرده که از آراء [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]] در مبحث اعجاز قرآن کریم است<ref>ر.ک: مقدمه، ص19-18</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
# میرشریفی، سید علی، دانشنامه جهان اسلام، ج5، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1379. | # میرشریفی، سید علی، دانشنامه جهان اسلام، ج5، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1379. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم]] | [[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم]] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۳: | ||
[[رده:آثار کلامی امامیه اثناعشریه (قرن 7 – 10)]] | [[رده:آثار کلامی امامیه اثناعشریه (قرن 7 – 10)]] | ||