پرش به محتوا

جابر بن حیان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR03036.jpg|بندانگشتی|جابر بن حیان]]
[[پرونده:NUR03036.jpg|بندانگشتی|جابر بن حیان]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|جابر بن حیان
! نام!! data-type="authorName" |جابر بن حیان
|-
|-
|نام‎های دیگر  
|نام‎های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| جابر بن حیان، ابوموسی
| data-type="authorOtherNames" | جابر بن حیان، ابوموسی


جابر بن حیان الطرسوی
جابر بن حیان الطرسوی
خط ۱۵: خط ۱۵:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |حیان
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |۱۰۳تا ۱۰7ق.
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |طوس، خراسان،
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|198 ق
| data-type="authorDeathDate" |198ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[امام صادق]](ع)
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
| data-type="authorWritings" |
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مؤلف  
|کد مؤلف  
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE03036AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE03036AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''ابوعبدالله يا ابوموسى جابر'''، دانشمند سده دوم، كه مجموعه بزرگى از آثار در كيميا، فلسفه، طب، رياضيات، نجوم، شيمى و موسيقى به او منسوب و نقلى هم به خاطر گرايش به تصوف، او را صوفى گفته‌اند. در مورد تاريخ دقيق تولد، زندگى، محل تولد و حتى مرگ او اطلاعات دقيق نيست، ولى بيشتر منابع گفته‌اند كه حدود سال 103ق تا 107ق متولد شد. برخى منابع وى را از مردم كوفه مى‌دانند ولى به نقل عده‌اى، او ايرانى و زادگاهش طوس، از شهرهاى خراسان بوده است. پدرش حيان، بن عبدالله بود. گويند كه او از قبيله ازد در كوفه بوده است و شغل او داروفروش و به جنبش عباسيان پيوسته بود. او جزء داعيانى بود كه بزرگان جنبش او را براى دعوت مردم خراسان انتخاب كرده بودند.
'''ابوعبدالله يا ابوموسى جابر'''، دانشمند سده دوم، كه مجموعه بزرگى از آثار در كيميا، فلسفه، طب، رياضيات، نجوم، شيمى و موسيقى به او منسوب و نقلى هم به خاطر گرايش به تصوف، او را صوفى گفته‌اند.  


جابر سال‌هاى جوانى را در طوس بود و طبق گفته [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] به علت مناسب بودن آب و هواى كوفه بعداً در كوفه مشغول به كار شد و به شغل كيمياگرى پرداخت. در سال‌هاى ميانى زندگیش، به عراق و بغداد آمد، با جعفر برمكى آشنا شد و با وساطت او به دربار هارون الرشيد پنجمين خليفه عباسى رفت. برمكيان كه خودشان به كيميا علاقه زيادى داشتند، از جابر حمايت كردند. ظاهراً او كتابى درباره صناعت كيميا، براى جعفر برمكى نگاشته بود و در اين كتاب، آزمايش‌هاى عجيبى را درباره يك روش بسيار پيشرفته كيمياگرى وصف كرده بود. سال 188ق، با افول برمكيان در زمان هارون الرشيد، جابر از دربار بغداد كناره گرفت و به كوفه برگشت و زندگى مخفيانه‌اش را در كوفه ادامه داد. اين‌كه صفت كوفى در روايات زيادى به دنبال نام جابر آمده، نشانگر زادگاه او نيست، بلكه بيشتر به اين علت است كه او مدت‌ها در كوفه اقامت داشت.
== ولادت ==
در مورد تاريخ دقيق تولد، زندگى، محل تولد و حتى مرگ او اطلاعات دقيق نيست،
 
ولى بيشتر منابع گفته‌اند كه حدود سال 103ق تا 107ق متولد شد. برخى منابع وى را از مردم كوفه مى‌دانند ولى به نقل عده‌اى، او ايرانى و زادگاهش طوس، از شهرهاى خراسان بوده است. پدرش حيان، بن عبدالله بود. گويند كه او از قبيله ازد در كوفه بوده است و شغل او داروفروش و به جنبش عباسيان پيوسته بود. او جزء داعيانى بود كه بزرگان جنبش او را براى دعوت مردم خراسان انتخاب كرده بودند.
 
== محل اقامت جابر ==
جابر سال‌هاى جوانى را در طوس بود و طبق گفته [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] به علت مناسب بودن آب و هواى كوفه بعداً در كوفه مشغول به كار شد و به شغل كيمياگرى پرداخت. در سال‌هاى ميانى زندگیش، به عراق و بغداد آمد،  
 
== ارتباط با برمکیان ==
با جعفر برمكى آشنا شد و با وساطت او به دربار هارون الرشيد پنجمين خليفه عباسى رفت. برمكيان كه خودشان به كيميا علاقه زيادى داشتند، از جابر حمايت كردند. ظاهراً او كتابى درباره صناعت كيميا، براى جعفر برمكى نگاشته بود و در اين كتاب، آزمايش‌هاى عجيبى را درباره يك روش بسيار پيشرفته كيمياگرى وصف كرده بود. سال 188ق، با افول برمكيان در زمان هارون الرشيد، جابر از دربار بغداد كناره گرفت و به كوفه برگشت و زندگى مخفيانه‌اش را در كوفه ادامه داد. اين‌كه صفت كوفى در روايات زيادى به دنبال نام جابر آمده، نشانگر زادگاه او نيست، بلكه بيشتر به اين علت است كه او مدت‌ها در كوفه اقامت داشت.


درباره اين مطلب كه آيا جابر از شاگردان [[امام صادق]](ع) بوده يا نه، بحث‌هاى زيادى شده است. در مهم‌ترين منابع، نخستين رجال شيعه، مانند [[کشی، محمد بن عمر|كشى]]، [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] كه آثارشان به دست ما رسيده، نامى از جابر نمى‌برند، چه برسد به اين‌كه او را در ميان اصحاب [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] ذكر كنند، ولى عده‌اى از مؤلف ان از جمله [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]، سيد طاوس، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و تسترى و پاره منابع متاخره مانند حسین بن محمد زيدى حسینى مؤلف دستورالمنجمين و ديگران، تصريح دارند بر اين‌كه او از شاگردان امام جعفر صادق(ع) بود. البته بايد اين ارتباط كوتاه مدت باشد، زيرا شهادت [[امام صادق]](ع) حدود 20 سال بعد از تولد جابر اتفاق افتاد.
درباره اين مطلب كه آيا جابر از شاگردان [[امام صادق]](ع) بوده يا نه، بحث‌هاى زيادى شده است. در مهم‌ترين منابع، نخستين رجال شيعه، مانند [[کشی، محمد بن عمر|كشى]]، [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] كه آثارشان به دست ما رسيده، نامى از جابر نمى‌برند، چه برسد به اين‌كه او را در ميان اصحاب [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] ذكر كنند، ولى عده‌اى از مؤلف ان از جمله [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]، سيد طاوس، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و تسترى و پاره منابع متاخره مانند حسین بن محمد زيدى حسینى مؤلف دستورالمنجمين و ديگران، تصريح دارند بر اين‌كه او از شاگردان امام جعفر صادق(ع) بود. البته بايد اين ارتباط كوتاه مدت باشد، زيرا شهادت [[امام صادق]](ع) حدود 20 سال بعد از تولد جابر اتفاق افتاد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش