یک دوره فقه کامل فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Yqorbani@noornet.net صفحهٔ یک دوره فقه کامل فارسي را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به یک دوره فقه کامل فارسی منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۳: خط ۵۳:
در باره پيشينه تأليف آثار فقهى فارسى لازم به ذكر است كه پيش از علامه مجلسى اول، استاد وى شيخ بهائى، رساله‌اى فقهى با نام «جامع عباسى» به زبان فارسى و با عبارات و جملاتى ساده و بسيار سليس و روان نوشت. وى در اين كتاب علاوه بر اينكه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را توضيح داد، در آخر باب ششم، مسائل امر به معروف و نهى از منكر را نيز به سبك جالبى بيان نمود (جناتى، محمدابراهيم، ص 14). اين اثر نيز با عنوان «يك دوره فقه فارسى» توسط انتشارات فراهانى منتشر شده كه در انتهاى كتاب معرفى شده است.
در باره پيشينه تأليف آثار فقهى فارسى لازم به ذكر است كه پيش از علامه مجلسى اول، استاد وى شيخ بهائى، رساله‌اى فقهى با نام «جامع عباسى» به زبان فارسى و با عبارات و جملاتى ساده و بسيار سليس و روان نوشت. وى در اين كتاب علاوه بر اينكه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را توضيح داد، در آخر باب ششم، مسائل امر به معروف و نهى از منكر را نيز به سبك جالبى بيان نمود (جناتى، محمدابراهيم، ص 14). اين اثر نيز با عنوان «يك دوره فقه فارسى» توسط انتشارات فراهانى منتشر شده كه در انتهاى كتاب معرفى شده است.


مجلسى اول، پس از شيخ بهايى و به پيروى از استاد، رساله عمليه با نام «أحكام الشريعة» نوشت. اين اثر نيز مجموعه‌اى بسيار نفيس و گران‌بها مشتمل بر همه مسائل فقهى مورد نياز مسلمين است كه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را در بر دارد. از آنجا كه در اين رساله فروع مختلفى عنوان شده و در طرح مسائل و تنظيم ابواب آن حسن سليقه به كار رفته و در تأليف آن از اسلوب پسنديده‌اى پيروى شده است، نظر فقها و مراجع بزرگ را به خود جلب كرده و به نگارش تعليقه‌ها و حواشى بر آن پرداختند كه اين عمل نشانگر اهميت ويژه اين كتاب است. اين كتاب با اينكه نام «أحكام الشريعة» را بر خود دارد و در كتابخانه مجلس به همين نام ثبت شده، ليكن چندى قبل توسط انتشارات فراهانى به‌عنوان «يك دوره كامل فقه فارسى» بدون اسم خاصى به چاپ رسيده است (جناتى، محمدابراهيم، ص 15).
مجلسى اول، پس از شيخ بهايى و به پيروى از استاد، رساله عمليه با نام «أحكام الشريعة» نوشت. اين اثر نيز مجموعه‌اى بسيار نفيس و گران‌بها مشتمل بر همه مسائل فقهى مورد نياز مسلمين است كه يك دوره كامل فقه از طهارت تا ديات را در بر دارد. از آنجا كه در اين رساله فروع مختلفى عنوان شده و در طرح مسائل و تنظيم ابواب آن حسن سليقه به كار رفته و در تأليف آن از اسلوب پسنديده‌اى پيروى شده است، نظر فقها و مراجع بزرگ را به خود جلب كرده و به نگارش تعليقه‌ها و حواشى بر آن پرداختند كه اين عمل نشانگر اهميت ويژه اين كتاب است. اين كتاب با اينكه نام «أحكام الشريعة» را بر خود دارد و در كتابخانه مجلس به همين نام ثبت شده، ليكن چندى قبل توسط انتشارات فراهانى به‌عنوان «يك دوره كامل فقه فارسى» بدون اسم خاصى به چاپ رسيده است <ref>جناتى، محمدابراهيم، ص 15</ref>.


تأليف اين رساله را به مجلسى دوم هم نسبت داده‌اند، ولى تاريخى كه در پايان كتاب آمده، مانع از صحت اين انتساب است. در آخر رساله فوق چنين ذكر شده: «تمّ الكتاب بعون الله الملك الوهّاب في أحد عشر شهر شوال في 1039»؛ بنابراين امكان ندارد كه كتاب متعلق به مرحوم علامه محمدباقر مجلسى باشد؛ زيرا او در سال 1037ق، به دنيا آمده است.
تأليف اين رساله را به مجلسى دوم هم نسبت داده‌اند، ولى تاريخى كه در پايان كتاب آمده، مانع از صحت اين انتساب است. در آخر رساله فوق چنين ذكر شده: «تمّ الكتاب بعون الله الملك الوهّاب في أحد عشر شهر شوال في 1039»؛ بنابراين امكان ندارد كه كتاب متعلق به مرحوم علامه محمدباقر مجلسى باشد؛ زيرا او در سال 1037ق، به دنيا آمده است.
خط ۶۱: خط ۶۱:
در ضمن بررسى اين مباحث چند نكته به دست آمد كه توجه به آنها مفيد خواهد بود:
در ضمن بررسى اين مباحث چند نكته به دست آمد كه توجه به آنها مفيد خواهد بود:


1. مبحث خمس كه در كتب فقهى جديد، بحثى مجزا را به خود اختصاص داده، در اين اثر در ضمن كتاب زكات، باب هشتم ذكر شده است (متن كتاب، ص 54).
1. مبحث خمس كه در كتب فقهى جديد، بحثى مجزا را به خود اختصاص داده، در اين اثر در ضمن كتاب زكات، باب هشتم ذكر شده است <ref>متن كتاب، ص 54</ref>.


2. مبحث امر به معروف و نهى از منكر در باب پنجم از كتاب جهاد مورد بررسى قرار گرفته است (همان، ص 79).
2. مبحث امر به معروف و نهى از منكر در باب پنجم از كتاب جهاد مورد بررسى قرار گرفته است <ref>همان، ص 79</ref>.


3. سيزدهمين كتاب به مبحث «فراق» اختصاص يافته كه يكى از مباحث آن طلاق است و خلع و مبارات، ظهار، ايلا و لعان از ديگر مطالب اين كتاب است (همان، ص 154).
3. سيزدهمين كتاب به مبحث «فراق» اختصاص يافته كه يكى از مباحث آن طلاق است و خلع و مبارات، ظهار، ايلا و لعان از ديگر مطالب اين كتاب است <ref>همان، ص 154</ref>.


4. در اين اثر مباحث فقهى متعددى وجود دارد كه شايد طرح آن در زمان مؤلف مورد نياز بوده و اكنون در رساله‌هاى عمليه مطرح نمى‌شود؛ از آن جمله ارث بردن از مجوسى آتش‌پرست است كه در فصل هشتم از كتاب ميراث مطرح شده است (همان، ص 193).
4. در اين اثر مباحث فقهى متعددى وجود دارد كه شايد طرح آن در زمان مؤلف مورد نياز بوده و اكنون در رساله‌هاى عمليه مطرح نمى‌شود؛ از آن جمله ارث بردن از مجوسى آتش‌پرست است كه در فصل هشتم از كتاب ميراث مطرح شده است <ref>همان، ص 193</ref>.
==پانويس ==
<references />


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


1. مقدمه و متن كتاب.
1. مقدمه و متن كتاب.
خط ۸۴: خط ۸۵:
[[رده:فقه مذاهب]]
[[رده:فقه مذاهب]]
[[رده:فقه شیعه]]
[[رده:فقه شیعه]]
۵۳٬۳۲۷

ویرایش