۱۴۵٬۰۰۳
ویرایش
تهرانی، سید جلالالدین: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'تهرانی (ابهام زدایی)' به 'تهرانی (ابهامزدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تهرانی (ابهام زدایی)' به 'تهرانی (ابهامزدایی)') |
||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" |سید علی | | data-type="authorfatherName" |سید علی شیخالاسلام مرندی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |ملا محمدمهدى منجم | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|تهرانی (ابهامزدایی)}} | |||
'''سيد جلالالدين تهرانى''' (1277-1366ش)، ریاضیدان، منجم، سیاستمدار، رئیس شورای سلطنت پهلوی، استعفای او به عنوان شرط ملاقات با [[موسوی خمینی، سید روحالله|امام خمینی]] در نوفل لوشاتو ضربه مهلکی به نظام پادشاهی در ایران بود. | |||
او سالها مدرس علوم معقول بوده و در ریاضیات عالیه تخصص داشت. در سال 1310 امتیاز "گاهنامه" را گرفت و مجموعه مقالات زیادی نوشت و به تصحیح و چاپ بعضی از متون همّت نمود و آثار نسبتاً زیادی از خویش بجای گذاشت. | |||
== ولادت == | == ولادت == | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۹: | ||
براى فراگيرى علم نجوم به مشهد مسافرت كرد و از محضر حاج ملا محمدمهدى منجم استفاده نمود. او در منزلش رصدخانهاى داير نمود و با اغلب رصدخانههاى دنيا در تماس بود. چون در علم نجوم آشنايى داشت و در استخراج تقويم بصيرت يافته بود، در آستان قدس رضوى منصب منجمباشى يافت و چند سالى تقويمهاى آستانه را منتشر مىكرد. | براى فراگيرى علم نجوم به مشهد مسافرت كرد و از محضر حاج ملا محمدمهدى منجم استفاده نمود. او در منزلش رصدخانهاى داير نمود و با اغلب رصدخانههاى دنيا در تماس بود. چون در علم نجوم آشنايى داشت و در استخراج تقويم بصيرت يافته بود، در آستان قدس رضوى منصب منجمباشى يافت و چند سالى تقويمهاى آستانه را منتشر مىكرد. | ||
از سال 1305ش به انتشار تحقيقات نجومى خود پرداخت و همه ساله كتابى تحت عنوان گاهنامه انتشار داد. در همين دوره، علم نجوم را به رضا شاه تعليم داد. در سال 1307ش كه سيد حسن مدرس در منزلش از طرف سرتيپ درگاهى توقيف و تبعيد شد، سيد جلالالدين در همانجا بازداشت و چندى در زندان بسر برد. در سال 1313ش تكليف شد كه از كسوت روحانیت خارج شود. او از دستور شهربانى طفره رفت و سرانجام به جاى تغيير لباس مخفيانه از ايران خارج و بلژيك را براى زندگى انتخاب كرد. وى پس از اخذ درجه دكترا در دانشگاه بروكسل در رشته رياضيات، نجوم و | از سال 1305ش به انتشار تحقيقات نجومى خود پرداخت و همه ساله كتابى تحت عنوان گاهنامه انتشار داد. در همين دوره، علم نجوم را به رضا شاه تعليم داد. در سال 1307ش كه سيد حسن مدرس در منزلش از طرف سرتيپ درگاهى توقيف و تبعيد شد، سيد جلالالدين در همانجا بازداشت و چندى در زندان بسر برد. در سال 1313ش تكليف شد كه از كسوت روحانیت خارج شود. او از دستور شهربانى طفره رفت و سرانجام به جاى تغيير لباس مخفيانه از ايران خارج و بلژيك را براى زندگى انتخاب كرد. وى پس از اخذ درجه دكترا در دانشگاه بروكسل در رشته رياضيات، نجوم و فیزیک، به استادى همان دانشگاه استخدام گرديد. | ||
چندين سال منجم رصدخانه سلطنتى بلژيك و عضو انجمن نجوم فرانسه، محقق دارالعلم بروكسل، عضو مؤسس دائمى انجمن نجومى فرانسه و عضو انجمن دولتى تاريخ علوم بلژيك بود. | چندين سال منجم رصدخانه سلطنتى بلژيك و عضو انجمن نجوم فرانسه، محقق دارالعلم بروكسل، عضو مؤسس دائمى انجمن نجومى فرانسه و عضو انجمن دولتى تاريخ علوم بلژيك بود. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۹: | ||
وى پس از پيروزى انقلاب اسلامى از پاريس به جنوب فرانسه رفت و به كار علمى و نوشتن تاريخ نجوم پرداخت. وى در ميانسالى با خانم سويسى ازدواج كرده بود. | وى پس از پيروزى انقلاب اسلامى از پاريس به جنوب فرانسه رفت و به كار علمى و نوشتن تاريخ نجوم پرداخت. وى در ميانسالى با خانم سويسى ازدواج كرده بود. | ||
سيد جلال علاوه بر تبحر در علوم مختلف، شاعر و خطاط هم بوده و در جمعآورى عتيقه و كتب خطى كوشا بود. منزل او از اين لحاظ بيشتر به موزه شباهت داشت. خانه مسكونى و تمام اثاثيه و عتيقهجات، از جمله كتابخانه شخصىاش را كه 383 نسخه خطى و 3450 نسخه چاپى بود وقف آستان قدس رضوى كرد. دستگاههاى نجومى و اخترشناسى متعلق به خود را هم وقف دانشگاه تهران نمود. | سيد جلال علاوه بر تبحر در علوم مختلف، شاعر و خطاط هم بوده و در جمعآورى عتيقه و كتب خطى كوشا بود. منزل او از اين لحاظ بيشتر به موزه شباهت داشت. خانه مسكونى و تمام اثاثيه و عتيقهجات، از جمله كتابخانه شخصىاش را كه 383 نسخه خطى و 3450 نسخه چاپى بود وقف آستان قدس رضوى كرد. دستگاههاى نجومى و اخترشناسى متعلق به خود را هم وقف دانشگاه تهران نمود. در کتاب "پژوهشی بر احوال و اسناد جلالالدین تهرانی" که توسط زهرا طلایی نگارش گردیده، آمده است که ایشان فرمودند: "میرزا جلالالدین محمد حکیم جنابادی از دانشمندان و مشاهیر و استوانههای علم نجوم بودهاست و در عصر شاه اسماعیل صفوی میزیستند". جلالالدین تهرانی خود از منجمان برجسته بودند همچنین نایب التولیه آستان قدس رضوی بود که دارای کتابخانه بزرگی میباشد. | ||
== وفات == | == وفات == | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۶: | ||
[[تاریخ قم]] | [[تاریخ قم]] | ||
[[کتاب محاسن اصفهان]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ریاضیدانان]] | |||
[[رده:منجمان]] | |||
[[رده:درگذشتگان 1366]] | |||