پرش به محتوا

حوليات دمشقية: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}  
}}  
   
   
'''حوليات دمشقية'''، تألیفی است از یک مورخ گمنام شامی حنبلی مذهب، که در آن حوادث و وقایع دمشق در طول پنج سال از خلافت سلطان اشرف برسبای از سال 834 تا 838ق آمده است.
'''حوليات دمشقية'''، تألیفی است از یک مورخ گمنام شامی حنبلی مذهب، که در آن حوادث و وقایع دمشق در طول پنج سال از خلافت سلطان اشرف برسبای از سال 834 تا 838ق آمده است.


تحقیق کتاب توسط دکتر حسن حبشی صورت گرفته است.
تحقیق کتاب توسط دکتر [[حسن حبشی]] صورت گرفته است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۵: خط ۳۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه کتاب به قلم دکتر حسن حبشی مطالب مفیدی در خصوص نویسنده و کتاب آمده است. به گفته وی برخی، نویسنده این کتاب را شمس‌الدین محمد سخاوی مورخ مصری متوفی 902ق و این اثر را جزئی از تاریخ «دول الإسلام» او دانسته‌اند. این موضوع انگیزه‌ای شده است که محقق کتاب، رساله دکترای خود را پیرامون آن بنگارد و به این نتیجه رسیده است که این اثر به جهت شیوه نگارش همانند آثار سخاوی است. لکن برخی نسبت آن به سخاوی را رد کرده‌اند؛ چراکه سخاوی شافعی مذهب بوده در حالیکه در کتاب دلایل متعددی وجود دارد که نویسنده آن مذهب حنبلی داشته است. او هر فرصتی را برای طرح مسائل حنبلی غنیمت شمرده است. علاوه این‌که به تلمذّ نزد ابن مفلح قاضی قضات شام تصریح کرده است و حال آن‌که در تاریخ سخاوی هیچ نامی از او نیامده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه ز</ref>‏.
در مقدمه کتاب به قلم دکتر [[حسن حبشی]] مطالب مفیدی در خصوص نویسنده و کتاب آمده است. به گفته وی برخی، نویسنده این کتاب را [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|شمس‌الدین محمد سخاوی]] مورخ مصری متوفی 902ق و این اثر را جزئی از تاریخ «دول الإسلام» او دانسته‌اند. این موضوع انگیزه‌ای شده است که محقق کتاب، رساله دکترای خود را پیرامون آن بنگارد و به این نتیجه رسیده است که این اثر به جهت شیوه نگارش همانند آثار سخاوی است. لکن برخی نسبت آن به [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] را رد کرده‌اند؛ چراکه سخاوی شافعی مذهب بوده در حالیکه در کتاب دلایل متعددی وجود دارد که نویسنده آن مذهب حنبلی داشته است. او هر فرصتی را برای طرح مسائل حنبلی غنیمت شمرده است. علاوه این‌که به تلمذّ نزد ابن مفلح قاضی قضات شام تصریح کرده است و حال آن‌که در تاریخ [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] هیچ نامی از او نیامده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، صفحه ز</ref>‏.


محقق کتاب در ادامه به قرائن دیگری اشاره می‌کند که حاکی از آن است که نویسنده در اصل شامی بوده است و لذا نمی‌توان آن را به سخاوی که مولد و مدفنش مصر بوده است نسبت داد. دلیل این‌که نام نویسنده کتاب در حاله‌ای از ابهام مانده است آن است که اول و آخر کتاب که مشتمل بر عنوان و نام مؤلف است مفقود شده است. افتادگی مطالب تنها به ابتدا و انتهای کتاب منحصر نیست و در متن نیز افتادگی‌هایی وجود دارد<ref>ر.ک: همان، صفحه ط</ref>‏.
محقق کتاب در ادامه به قرائن دیگری اشاره می‌کند که حاکی از آن است که نویسنده در اصل شامی بوده است و لذا نمی‌توان آن را به [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] که مولد و مدفنش مصر بوده است نسبت داد. دلیل این‌که نام نویسنده کتاب در حاله‌ای از ابهام مانده است آن است که اول و آخر کتاب که مشتمل بر عنوان و نام مؤلف است مفقود شده است. افتادگی مطالب تنها به ابتدا و انتهای کتاب منحصر نیست و در متن نیز افتادگی‌هایی وجود دارد<ref>ر.ک: همان، صفحه ط</ref>‏.


در بخشی از کتاب در ذیل سال 836ق و در معرفی حکام مناطق مختلف می‌خوانیم: قاضی شافعی: شهاب‌الدین اعسر؛ متولی مکه مشرفه: سید برکات بن حسن بن عجلان حسنی؛ متولی مدینه مشرفه: سید مانع بن علی بن عطیه حسینی؛ حاکم بغداد: شاه محمد بن فرا یوسف؛ سلطان خراسان: شاهرخ بن تیمور لنگ؛ حاکم تبریز (در نوشته‌های کهن توریز آمده): اسکندر بن قرا یوسف؛ حاکم روم: مراد بن محمد بن عثمان؛ حاکم حصن کیفا (شهری در جنوب ترکیه): ملک اسرف احمد بن ملک عادل سلیمان ایوبی تا اینکه در ذی‌القعده به قتل رسید و به‌جای او فرزندش ملک کامل خلیل حاکم شد؛ و ملک مغرب (مراکش): ابوفارس عبدالعزیز بن ابی‌العباس حفصی بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص39-38ق</ref>‏.
در بخشی از کتاب در ذیل سال 836ق و در معرفی حکام مناطق مختلف می‌خوانیم: قاضی شافعی: شهاب‌الدین اعسر؛ متولی مکه مشرفه: سید برکات بن حسن بن عجلان حسنی؛ متولی مدینه مشرفه: سید مانع بن علی بن عطیه حسینی؛ حاکم بغداد: شاه محمد بن فرا یوسف؛ سلطان خراسان: شاهرخ بن تیمور لنگ؛ حاکم تبریز (در نوشته‌های کهن توریز آمده): اسکندر بن قرا یوسف؛ حاکم روم: مراد بن محمد بن عثمان؛ حاکم حصن کیفا (شهری در جنوب ترکیه): ملک اسرف احمد بن ملک عادل سلیمان ایوبی تا اینکه در ذی‌القعده به قتل رسید و به‌جای او فرزندش ملک کامل خلیل حاکم شد؛ و ملک مغرب (مراکش): ابوفارس عبدالعزیز بن ابی‌العباس حفصی بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص39-38ق</ref>‏.
خط ۴۹: خط ۴۸:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش