پرش به محتوا

يحيی بن معين و كتابه التاريخ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۱: خط ۱۱:
| موضوع = يحيي بن معين، 158 - 233ق. التاريخ و العلل - نقد و تفسير، کشورهای اسلامی - تاريخ - متون قديمی تا قرن 14، اسلام - تاريخ - متون قديمی تا قرن 14، ادبيات عربی - سرگذشت‌نامه  
| موضوع = يحيي بن معين، 158 - 233ق. التاريخ و العلل - نقد و تفسير، کشورهای اسلامی - تاريخ - متون قديمی تا قرن 14، اسلام - تاريخ - متون قديمی تا قرن 14، ادبيات عربی - سرگذشت‌نامه  


| ناشر = المملکة العربية السعودية. جامعة الملک عبدالعزيز. مرکز البحث العلمي و احياء التراث الاسلامي
| ناشر = المملکة العربية السعودية. جامعة الملک عبدالعزيز. مرکز البحث العلمي و احياء التراث الاسلامى


| مکان نشر = عربستان- مکه مکرمه
| مکان نشر = عربستان- مکه مکرمه
خط ۲۰: خط ۲۰:
| شابک =  
| شابک =  
| تعداد جلد = 4
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =19095
| کد پدیدآور = 11952
| کد پدیدآور = 11952
| پس از =  
| پس از =  
خط ۴۰: خط ۴۰:
## در باب اول، به بررسی چگونگی روایت ابوالفضل عباس محمد دوری از ابن معین و مقایسه آن، با دیگر روایات، از جمله روایت ابن محرز، [[ابن جنید اسکافی|ابن جنید]]، دارمی، اسحاق بن منصور کوسج، پرداخته شده است<ref>همان، ص129- 157</ref>.
## در باب اول، به بررسی چگونگی روایت ابوالفضل عباس محمد دوری از ابن معین و مقایسه آن، با دیگر روایات، از جمله روایت ابن محرز، [[ابن جنید اسکافی|ابن جنید]]، دارمی، اسحاق بن منصور کوسج، پرداخته شده است<ref>همان، ص129- 157</ref>.
## باب دوم: به توصیف نسخه کتاب، اختصاص یافته و در آن، به مباحثی همچون نام کتاب، نسبت آن به مؤلف، تعداد اوراق و سطور آن، خط، ناسخ، تاریخ و مکان نسخ، اسناد ناسخ به مؤلف و تراجم رجال آن، حواشی و اصطلاحات، علامات و حرکات مورد استفاده محقق، تعداد اجزای نسخه و سماعات کتاب پرداخته شده است<ref>همان، ص158- 169</ref>.
## باب دوم: به توصیف نسخه کتاب، اختصاص یافته و در آن، به مباحثی همچون نام کتاب، نسبت آن به مؤلف، تعداد اوراق و سطور آن، خط، ناسخ، تاریخ و مکان نسخ، اسناد ناسخ به مؤلف و تراجم رجال آن، حواشی و اصطلاحات، علامات و حرکات مورد استفاده محقق، تعداد اجزای نسخه و سماعات کتاب پرداخته شده است<ref>همان، ص158- 169</ref>.
## باب سوم: به تبیین روشی که محقق در تحقیق کتاب، از آن استفاده نموده و بیان اقدامات تحقیقی صورت گرفته بر روی آن و نیز کتاب‌های مورد استفاده در تحقیق و تصحیح کتاب، اختصاص یافته است. از جمله این کتاب‌ها، عبارتند از: «كتاب الكنی» دولابی، «الأسامي و الكنی» ابی‌احمد حاکم، «[[الجرح و التعديل]]» [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابی‌حاتم]]، «الضعفاء» عقیلی، «[[الکامل في ضعفاء الرجال|الكامل]]» [[ابن عدی، عبدالله بن عدی|ابن عدی]] و «[[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]» [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]]<ref>همان، ص170- 187</ref>.
## باب سوم: به تبیین روشی که محقق در تحقیق کتاب، از آن استفاده نموده و بیان اقدامات تحقیقی صورت گرفته بر روی آن و نیز کتاب‌های مورد استفاده در تحقیق و تصحیح کتاب، اختصاص یافته است. از جمله این کتاب‌ها، عبارتند از: «كتاب الكنی» دولابی، «الأسامي و الكنی» ابی‌احمد حاکم، «[[الجرح و التعديل]]» [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابی‌حاتم]]، «الضعفاء» [[عقیلی، محمد بن عمرو|عقیلی]]، «[[الکامل في ضعفاء الرجال|الكامل]]» [[ابن عدی، عبدالله بن عدی|ابن عدی]] و «[[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]» [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]]<ref>همان، ص170- 187</ref>.


متن کتاب «التاریخ» در جلدهای بعدی جای گرفته است. این کتاب، به روایت ابوالفضل عباس محمد دوری (متوفی ۲۷۱ق) شاگرد ابن‌معين است. در این کتاب، شرح‌حال افراد به همراه اطلاعاتی درباره جرح و تعدیل، اسامی صاحبان کنیه‌ها و برعکس، نسب برخی راویان، تعیین صحابی یا تابعی بودن و راویان برخی اشخاص بیان شده است<ref>ر.ک: رحمان ستایش، محمدکاظم، ص128</ref>.
متن کتاب «التاریخ» در جلدهای بعدی جای گرفته است. این کتاب، به روایت ابوالفضل عباس محمد دوری (متوفی ۲۷۱ق) شاگرد ابن‌ معين است. در این کتاب، شرح‌حال افراد به همراه اطلاعاتی درباره جرح و تعدیل، اسامی صاحبان کنیه‌ها و برعکس، نسب برخی راویان، تعیین صحابی یا تابعی بودن و راویان برخی اشخاص بیان شده است<ref>ر.ک: رحمان ستایش، محمدکاظم، ص128</ref>.


با بررسی كتاب چنين به دست می‌آيد كه نظام طبقاتی و تنظيم در این اثر بر اساس شهرها انجام شده است و بر این اساس، مؤلف صحابه را از تابعان و راويان پس از آنها جدا ساخته و افزون بر اين، به‌گونه‌ای نسبی، افراد پس از صحابه (تابعان و ديگران) را بر اساس شهرها مرتب کرده است<ref>همان</ref>.
با بررسی كتاب چنين به دست می‌آيد كه نظام طبقاتی و تنظيم در این اثر بر اساس شهرها انجام شده است و بر این اساس، مؤلف صحابه را از تابعان و راويان پس از آنها جدا ساخته و افزون بر اين، به‌گونه‌ای نسبی، افراد پس از صحابه (تابعان و ديگران) را بر اساس شهرها مرتب کرده است<ref>همان</ref>.


لازم به ذکر است که دوری در این کتاب به‌غیراز نقل آرای استادش، [[یحیی بن معین]]، برخی اطلاعات را نیز خود بر کتاب افزوده است؛ ازاین‌رو وفات [[یحیی بن معین]] و [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی ۲۴۱ق) هم در آن گزارش شده است. همچنین به دلیل ملازمت طولانی دوری با [[یحیی بن معین]]، آخرین آرای ابن‌معین بدون اختلاف نقلیات در آن آمده است<ref>همان</ref>.
لازم به ذکر است که دوری در این کتاب به‌غیراز نقل آرای استادش، [[یحیی بن معین]]، برخی اطلاعات را نیز خود بر کتاب افزوده است؛ ازاین‌رو وفات [[یحیی بن معین]] و [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (متوفی ۲۴۱ق) هم در آن گزارش شده است. همچنین به دلیل ملازمت طولانی دوری با [[یحیی بن معین]]، آخرین آرای ابن‌ معین بدون اختلاف نقلیات در آن آمده است<ref>همان</ref>.


===نمونه یک شرح‌حال===
===نمونه یک شرح‌حال===
خط ۵۵: خط ۵۵:
کان سفیان بن عیینه أکثرهم في عمرو بن دینار و أرواهم عنه.
کان سفیان بن عیینه أکثرهم في عمرو بن دینار و أرواهم عنه.


قد سمع ابن‌عیینه من مسلمة بن وهرام.
قد سمع ابن‌ عیینه من مسلمة بن وهرام.


سفیان بن عیینه أثبت من محمد بن مسلم الطائفي و أوثق و هو أثبت منه في عمرو بن دینار و هو أصب إلي في عمرو بن دینار من داود العطار.
سفیان بن عیینه أثبت من محمد بن مسلم الطائفي و أوثق و هو أثبت منه في عمرو بن دینار و هو أصب إلي في عمرو بن دینار من داود العطار.


قال ابن‌عیینه: «المجدح هو الدَّبَران».
قال ابن‌ عیینه: «المجدح هو الدَّبَران».


سفیان بن عیینه أثبت الناس في عمرو بن دینار، قیل له: «حماد بن زید؟» قال: «أعلم بعمرو بن دینار من حماد بن زید»، قیل: «فإن اختلف ابن‌عیینه و سُفیان الثوري في عمرو بن دینار؟» قال: «سفیان ابن عیینه أعلم بعمرو منه».
سفیان بن عیینه أثبت الناس في عمرو بن دینار، قیل له: «حماد بن زید؟» قال: «أعلم بعمرو بن دینار من حماد بن زید»، قیل: «فإن اختلف ابن‌ عیینه و سُفیان الثوري في عمرو بن دینار؟» قال: «سفیان ابن عیینه أعلم بعمرو منه».


قد سمع سفیان بن عیینه من عُثمان بن عُرْوة.
قد سمع سفیان بن عیینه من عُثمان بن عُرْوة.
خط ۸۴: خط ۸۴:


===چاپ‌های کتاب===
===چاپ‌های کتاب===
# تاریخ ابن معین در چهار جلد با عنوان «یحیی بن معین و کتابه التاریخ» که به «التاریخ و العلل» نیز مشهور است با تحقیق و ترتیب احمد محمد نورسیف به سال ۱۳۹۹ق در مرکز البحث العلمی و إحیاء التراث الاسلامی مکه به چاپ رسیده است؛
# تاریخ ابن معین در چهار جلد با عنوان «یحیی بن معین و کتابه التاریخ» که به «التاریخ و العلل» نیز مشهور است با تحقیق و ترتیب احمد محمد نورسیف به سال ۱۳۹۹ق در مرکز البحث العلمی و إحیاء التراث الاسلامي مکه به چاپ رسیده است؛
# همچنین این کتاب در دو جلد با عنوان «تاریخ یحیی بن معین» به روایت ابو‌‌الفضل عباس بن محمد بن حاتم دوری بغدادی و ابو‌‌خالد یزید بن هیثم بن طحان و با تحقیق، تعلیق، مقدمه و فهارس عبدالله احمد حسن در دارالقلم بیروت به چاپ رسیده است<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، ص130</ref>.
# همچنین این کتاب در دو جلد با عنوان «تاریخ یحیی بن معین» به روایت ابو‌‌الفضل عباس بن محمد بن حاتم دوری بغدادی و ابو‌‌خالد یزید بن هیثم بن طحان و با تحقیق، تعلیق، مقدمه و فهارس عبدالله احمد حسن در دارالقلم بیروت به چاپ رسیده است<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، ص130</ref>.


خط ۹۶: خط ۹۶:




== وابسته‌ها ==  
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: تاریخ (عمومی)]]
[[رده: تاریخ آسیا]]