۱۵٬۴۹۱
ویرایش
ابن عطیه، مقاتل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '<references />↵==منابع مقاله==↵' به '<references /> ==منابع مقاله== '
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '<references />↵==منابع مقاله==↵' به '<references /> ==منابع مقاله== ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|ابن عطیه (ابهام زدایی)}} | |||
'''مقاتل بن عطيه''' ( | '''مقاتل بن عطيه''' (متوفای حدود 505ق)، ملقب به شبل‌الدوله، شاعر و اديب بوده است. | ||
وى تقريبا به سراسر ایران آن روزگار سفر كرده است، اما منابع، مطلب عمده‌اى درباره او بيان نكرده‌اند و آن مقدار اندكى كه معاصرانش نقل كرده بوده‌اند، گویا از میان رفته است. از جمله این معاصران، یکى رشيد وطواط است كه مدتى پس از وى زيسته و به اشاراتى مختصر درباره او اكتفا كرده است. | وى تقريبا به سراسر ایران آن روزگار سفر كرده است، اما منابع، مطلب عمده‌اى درباره او بيان نكرده‌اند و آن مقدار اندكى كه معاصرانش نقل كرده بوده‌اند، گویا از میان رفته است. از جمله این معاصران، یکى رشيد وطواط است كه مدتى پس از وى زيسته و به اشاراتى مختصر درباره او اكتفا كرده است. | ||
== | ==ولادت== | ||
ابوالهيجاء یکى از امیرزادگان عرب بود. در حجاز به دنيا آمد و در همان جا پرورش يافت، اما به سبب كدورتى كه بين او و برادرانش رخ داد، به بغداد رفت و از آنجا رهسپار خراسان و غزنه شد و باز به خراسان بازگشت. | ابوالهيجاء یکى از امیرزادگان عرب بود. در حجاز به دنيا آمد و در همان جا پرورش يافت، اما به سبب كدورتى كه بين او و برادرانش رخ داد، به بغداد رفت و از آنجا رهسپار خراسان و غزنه شد و باز به خراسان بازگشت. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۲: | ||
در آنجا به خدمت [[نظام‌الملک، حسن بن علی|خواجه نظام‌الملك]] (408 - 485ق) درآمد و نزد وى تقرب يافت، تا آنجا كه داماد وى گرديد و تا هنگام قتل [[نظام‌الملک، حسن بن علی|نظام‌الملك]] همچنان در خراسان باقى ماند. ظاهرا به دنبال این ماجرا ابوالهيجاء به بغداد بازگشت، اما پس از چندى به قصد ديدار با ناصرالدين مكرم بن العلاء، وزير ادب‌پرور توران‌شاه، از سلجوقيان کرمان، عازم کرمان شد و برای اطمینان خاطر، از خليفه المستظهربالله (478 - 512ق) درخواست كرد كه نامه‌اى داير بر سفارش وى به وزير کرمان بنویسد. سرانجام با توقيع خليفه و قصيده‌اى كه خود در مدح وزير سروده بود، به خدمت مكرم درآمد. این قصيده كه بسيار مورد توجه ادبا قرار گرفته، گویا بالغ بر 40 بيت بوده است، اما اينك جز یک بيت از آن در دست نيست. | در آنجا به خدمت [[نظام‌الملک، حسن بن علی|خواجه نظام‌الملك]] (408 - 485ق) درآمد و نزد وى تقرب يافت، تا آنجا كه داماد وى گرديد و تا هنگام قتل [[نظام‌الملک، حسن بن علی|نظام‌الملك]] همچنان در خراسان باقى ماند. ظاهرا به دنبال این ماجرا ابوالهيجاء به بغداد بازگشت، اما پس از چندى به قصد ديدار با ناصرالدين مكرم بن العلاء، وزير ادب‌پرور توران‌شاه، از سلجوقيان کرمان، عازم کرمان شد و برای اطمینان خاطر، از خليفه المستظهربالله (478 - 512ق) درخواست كرد كه نامه‌اى داير بر سفارش وى به وزير کرمان بنویسد. سرانجام با توقيع خليفه و قصيده‌اى كه خود در مدح وزير سروده بود، به خدمت مكرم درآمد. این قصيده كه بسيار مورد توجه ادبا قرار گرفته، گویا بالغ بر 40 بيت بوده است، اما اينك جز یک بيت از آن در دست نيست. | ||
نحوه صله دادن وزير نيز در منابع، اندكى متفاوت است، وى با صله‌هاى گران، خلعت بسيار و اسبى نیکو به بغداد بازگشت. پس از چندى به ماوراءالنهر و خراسان رفت و در هرات به عشق زنى گرفتار آمد و در این باب، غزل‌هاى بسيار سرود، سپس رهسپار مرو شد و در آنجا سكنى گزيد، تا سرانجام بيمار شد و در بيمارستان شهر درگذشت<ref>مساح، رضوان، ج 6، ص412</ref>. | نحوه صله دادن وزير نيز در منابع، اندكى متفاوت است، وى با صله‌هاى گران، خلعت بسيار و اسبى نیکو به بغداد بازگشت. پس از چندى به ماوراءالنهر و خراسان رفت و در هرات به عشق زنى گرفتار آمد و در این باب، غزل‌هاى بسيار سرود، سپس رهسپار مرو شد و در آنجا سكنى گزيد، تا سرانجام بيمار شد و در بيمارستان شهر درگذشت<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3837 مساح، رضوان، ج 6، ص412]</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مساح، رضوان، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1373 | [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3837 مساح، رضوان، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1373] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۰: | ||
[[مؤتمر علماء بغداد]] | [[مؤتمر علماء بغداد]] | ||
[[این است راه حق یا کنگره عالمان بغداد]] | |||
[[مناظره علمای بغداد]] | [[مناظره علمای بغداد]] | ||
[[تجلي حقيقت، نجات بشريت]] | [[تجلي حقيقت، نجات بشريت]] | ||
[[یه هی راه حق: علماء بغداد کی کانفرنس کی احوال]] | [[یه هی راه حق: علماء بغداد کی کانفرنس کی احوال]] | ||