پرش به محتوا

اهلی شیرازی، محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class="wikiInfo"> بندانگشتی| {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |محمد


|-
|-
|متولد  
|متولد  
| data-type="authorbirthDate" |
| data-type="authorbirthDate" |حدود 858ق
 


|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |
| data-type="authorBirthPlace" |شیراز


|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |
| data-type="authorDeathDate" |942ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[دوانی، محمد بن اسعد|جلال‌الدین‌ محمد دوانى‌]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۳۷: خط ۳۶:
</div>
</div>


'''محمد اهلی شیرازی''' (درگذشته 942ق‌/1535م‌)، ادیب‌ و شاعر سدة 10ق‌/16م‌.
'''محمدبن یوسف بن شهاب شیرازی''' (درگذشته 942ق‌/1535م‌)، متخلص به اهلی، ادیب‌ و شاعر سده 10ق‌/16م‌.
 
او از شاگردان دوانی بود و بااینکه به دربار شاهان راه یافت، تا آخر عمر در تنگ‌دستی زیست. مزار اهلی در کنار تربت حافظ شیرازی در شیراز است.
او از شاگردان دوانی بود و بااینکه به دربار شاهان راه یافت، تا آخر عمر در تنگ‌دستی زیست. مزار اهلی در کنار تربت حافظ شیرازی در شیراز است.
== ولادت ==
در حدود سال ۸۵۸ق در شیراز متولد شد.


== جایگاه اجتماعی و معاشران==
== جایگاه اجتماعی و معاشران==
وی‌ از شاگردان‌ جلال‌الدین‌ محمد دوانى‌ (درگذشته 908ق‌) بود و در جوانى‌ به‌ دربار سلطان‌ حسین‌ بایقرا در هرات‌ راه‌ یافت‌ و در آنجا قصیده معروف‌ خود را به‌ تتبع‌ از سلمان‌ ساوجى‌ برای‌ امیر علی‌شیر نوایى‌ سرود. اهلى‌ از هرات‌، به‌ آذربایجان‌ رفت‌ و به‌ دربار سلطان‌ یعقوب‌، سومین‌ پادشاه‌ آق‌ قویونلو راه‌ یافت‌ و در ستایش‌ او اشعاری‌ سرود. اهلى‌ به‌ هنگام‌ جلوس‌ شاه‌ اسماعیل‌ صفوی‌ به‌ دربار او روی‌ آورد و در آنجا منزلت‌ بسیار یافت‌. بااین‌حال‌، گویند که‌ وی‌ همواره‌ در فقر و تنگ‌دستى‌ زیست‌<ref>ر.ک: غلامیان سیمین، ج10، ص481</ref>.
وی‌ از شاگردان‌ [[دوانی، محمد بن اسعد|جلال‌الدین‌ محمد دوانى‌]] (درگذشته 908ق‌) بود و در جوانى‌ به‌ دربار سلطان‌ حسین‌ بایقرا در هرات‌ راه‌ یافت‌ و در آنجا قصیده معروف‌ خود را به‌ تتبع‌ از سلمان‌ ساوجى‌ برای‌ امیر علی‌شیر نوایى‌ سرود. اهلى‌ از هرات‌، به‌ آذربایجان‌ رفت‌ و به‌ دربار سلطان‌ یعقوب‌، سومین‌ پادشاه‌ آق‌ قویونلو راه‌ یافت‌ و در ستایش‌ او اشعاری‌ سرود. اهلى‌ به‌ هنگام‌ جلوس‌ شاه‌ اسماعیل‌ صفوی‌ به‌ دربار او روی‌ آورد و در آنجا منزلت‌ بسیار یافت‌. بااین‌حال‌، گویند که‌ وی‌ همواره‌ در فقر و تنگ‌دستى‌ زیست‌<ref>ر.ک: غلامیان سیمین، ج10، ص481</ref>.


==وفات==
==وفات==
خط ۴۷: خط ۵۰:


==ویژگی‌های شعری==
==ویژگی‌های شعری==
اهلى‌ را پیرو سبک‌ عراقى‌ دانسته‌اند. او در قصیده‌ از انوری‌، ظهیر فاریابى‌، خاقانى‌ و جامى‌ و در غزل‌ از سعدی‌ و حافظ پیروی‌ مى‌کرده‌ است‌. اشعار وی‌ که‌ در قالب‌های‌ مختلف‌ شعری‌ سروده‌ شده‌، آکنده‌ از صنایع‌ ادبى‌ است‌. او به‌ویژه‌ در ساختن‌ ماده‌ تاریخ،‌ چیره‌دست‌ بود. اهلى‌، قصاید بسیار و نیز چند ترکیب‌بند در منقبت‌ پیامبر(ص‌)، حضرت‌ على‌(ع‌) و اهل‌‌بیت‌(ع‌) سروده‌ است‌. از او 3 قصیده‌، در پاسخ‌ سلمان‌ ساوجى‌ برجای‌ مانده‌ است‌. مثنوی‌ شمع‌ و پروانه او تمثیلى‌ از عشق‌ و جذبات‌ آن‌ است‌ که‌ در 894ق‌، برای‌ سلطان‌ یعقوب‌ به‌ تقلید از نظامى‌ و جامى‌، سروده‌ شده‌ است. این‌ مثنوی‌ یک‌ بار به‌طور مستقل‌، به‌ کوشش‌ احمد صدرنیا کازرونى‌، در شیراز (1312ق‌) و بار دیگر همراه‌ با کلیات‌ او به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌. مثنوی‌ دیگر او با عنوان‌ سحر حلال‌ در 520 بیت‌ نیز بارها به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
اهلى‌ را پیرو سبک‌ عراقى‌ دانسته‌اند. او در قصیده‌ از انوری‌، [[ظهیر فاریابی، طاهر بن محمد|ظهیر فاریابى‌]]، [[خاقانی شروانی|خاقانى‌]] و جامى‌ و در غزل‌ از [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی‌]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] پیروی‌ مى‌کرده‌ است‌. اشعار وی‌ که‌ در قالب‌های‌ مختلف‌ شعری‌ سروده‌ شده‌، آکنده‌ از صنایع‌ ادبى‌ است‌. او به‌ویژه‌ در ساختن‌ ماده‌ تاریخ،‌ چیره‌دست‌ بود. اهلى‌، قصاید بسیار و نیز چند ترکیب‌بند در منقبت‌ پیامبر(ص‌)، [[امام على(ع)|حضرت‌ على‌(ع‌)]] و اهل‌‌بیت‌(ع‌) سروده‌ است‌. از او 3 قصیده‌، در پاسخ‌ سلمان‌ ساوجى‌ برجای‌ مانده‌ است‌. مثنوی‌ شمع‌ و پروانه او تمثیلى‌ از عشق‌ و جذبات‌ آن‌ است‌ که‌ در 894ق‌، برای‌ سلطان‌ یعقوب‌ به‌ تقلید از نظامى‌ و جامى‌، سروده‌ شده‌ است. این‌ مثنوی‌ یک‌ بار به‌طور مستقل‌، به‌ کوشش‌ احمد صدرنیا کازرونى‌، در شیراز (1312ق‌) و بار دیگر همراه‌ با کلیات‌ او به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌. مثنوی‌ دیگر او با عنوان‌ سحر حلال‌ در 520 بیت‌ نیز بارها به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
 
یکى‌ دیگر از آثار وی‌ که‌ به‌‌طور مستقل‌ نیز منتشر شده‌، منظومه گنجفه‌ نام‌ دارد. وی‌ بر این‌ منظومه‌ نیز دیباچه‌ای‌ منثور نگاشته و سبب‌ نظم‌ آن‌ را بیان‌ داشته‌ است<ref>ر.ک: همان</ref>.
یکى‌ دیگر از آثار وی‌ که‌ به‌‌طور مستقل‌ نیز منتشر شده‌، منظومه گنجفه‌ نام‌ دارد. وی‌ بر این‌ منظومه‌ نیز دیباچه‌ای‌ منثور نگاشته و سبب‌ نظم‌ آن‌ را بیان‌ داشته‌ است<ref>ر.ک: همان</ref>.


خط ۵۹: خط ۶۳:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش