پرش به محتوا

الجامع اللطيف في فضل مكة و أهلها و بناء البيت الشريف: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سيد‌' به 'سيد‌ '
جز (جایگزینی متن - 'آوري' به 'آوری')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'سيد‌' به 'سيد‌ ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۷: خط ۲۷:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =6658
| کتابخانۀ دیجیتال نور =6658
| کتابخوان همراه نور =10594
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۴۵: خط ۴۶:


#به تصريح آيات قرآن، كعبه اولین خانه‌ای كه برای مردم ايجاد شده است، علي(ع) در تبيين معنای آيه، كعبه را اولین محل عبادت مى‌دانند. روايتي نيز از اباذر نقل شده كه به نقل از پيامبر اكرم(ص) اولین مسجد را مسجد الحرام دانسته است. مسئله قبله و تحويل آن از بيت‌المقدس به مسجد الحرام و همچنين وجوه تسميه بيت الحرام به كعبه و بيت العتيق از ديگر مطالب است كه مورد بحث واقع شده است.
#به تصريح آيات قرآن، كعبه اولین خانه‌ای كه برای مردم ايجاد شده است، علي(ع) در تبيين معنای آيه، كعبه را اولین محل عبادت مى‌دانند. روايتي نيز از اباذر نقل شده كه به نقل از پيامبر اكرم(ص) اولین مسجد را مسجد الحرام دانسته است. مسئله قبله و تحويل آن از بيت‌المقدس به مسجد الحرام و همچنين وجوه تسميه بيت الحرام به كعبه و بيت العتيق از ديگر مطالب است كه مورد بحث واقع شده است.
#در بخش ابتدایی اين باب با عنوان "مطلب مهم" تذكري در رابطه با مسح و تقبيل مقام داده شده است كه اگر چه سنت نيست؛ اما انجام آن به قصد تبرک منعي ندارد. پس از آن نيز لفظ "فتأمل" آمده است كه ظاهراً تعريضي است به كسانی كه اين عمل را شرك آلود دانسته‌اند. مطلب جالبي كه در ادامه ديده مى‌شود، اجتهاد عمر بن خطاب درباره حجرالاسود است. در منابع اهل سنت چنين آمده است كه عمر حجرالاسود را بوسيد‌‎و گفت: به خدا سوگند كه مى‌دانم كه تو سنگ هستي و سود و زيان نمى‌بخشي. در روايت آمده است كه علي بن ابى‌طالب(ع) به عمر گفت: «بلي همانا سود و زيان مى‌بخشد... از رسول خدا(ص) شنيدم كه فرمود: روز قيامت حجرالاسود را مى‌آوردند و برای کسی كه با توحيد او را بوسيده است، شهادت مى‌دهد». پس عمر همان جمله‌ای را كه در منابع مختلف با تعبيرات گوناگون ذكر شده، بر زبان جاري ساخت: خيري در زندگی قومي كه تو در ميان آنها نيستي نيست، ای اباالحسن. در روايت ديگر چنين آمده: خداوند مرا را با مشكلي كه ابن ابى‌طالب در آن حاضر نباشد، زنده نگذارد.
#در بخش ابتدایی اين باب با عنوان "مطلب مهم" تذكري در رابطه با مسح و تقبيل مقام داده شده است كه اگر چه سنت نيست؛ اما انجام آن به قصد تبرک منعي ندارد. پس از آن نيز لفظ "فتأمل" آمده است كه ظاهراً تعريضي است به كسانی كه اين عمل را شرك آلود دانسته‌اند. مطلب جالبي كه در ادامه ديده مى‌شود، اجتهاد عمر بن خطاب درباره حجرالاسود است. در منابع اهل سنت چنين آمده است كه عمر حجرالاسود را بوسيد‌ ‎و گفت: به خدا سوگند كه مى‌دانم كه تو سنگ هستي و سود و زيان نمى‌بخشي. در روايت آمده است كه علي بن ابى‌طالب(ع) به عمر گفت: «بلي همانا سود و زيان مى‌بخشد... از رسول خدا(ص) شنيدم كه فرمود: روز قيامت حجرالاسود را مى‌آوردند و برای کسی كه با توحيد او را بوسيده است، شهادت مى‌دهد». پس عمر همان جمله‌ای را كه در منابع مختلف با تعبيرات گوناگون ذكر شده، بر زبان جاري ساخت: خيري در زندگی قومي كه تو در ميان آنها نيستي نيست، ای اباالحسن. در روايت ديگر چنين آمده: خداوند مرا را با مشكلي كه ابن ابى‌طالب در آن حاضر نباشد، زنده نگذارد.
#:در ادامه اين فصل مطالبی درباره ركن يماني، ملتزم، مستجار و تعجيل عقوبت برای کسی كه قصد بدي به بيت الحرام داشته باشد و مطالب ديگری آمده است.
#:در ادامه اين فصل مطالبی درباره ركن يماني، ملتزم، مستجار و تعجيل عقوبت برای کسی كه قصد بدي به بيت الحرام داشته باشد و مطالب ديگری آمده است.
#در اينكه كعبه اولین بار توسط چه کسی بنا شده است در منابع، مختلف ذكر شده است. در روايتي از علي بن الحسين(ع) اولین بانيان كعبه ملائكه دانسته شده و سبب ايجاد بيت الحرام توسط آنها بيان شده است. سيوطي در كتاب‌هایش چنين آورده كه جميع انبياء، به جز هود و صالح كه به امر قومشان اشتغال داشته و پيش از به جای آوردن حج از دنيا رفته‌اند، حج كرده‌اند. ذكر ثواب دخول به كعبه و مطالب استطرادي؛ مانند: ذي القرنين و فضل جده از ديگر موضوعات اين باب است.
#در اينكه كعبه اولین بار توسط چه کسی بنا شده است در منابع، مختلف ذكر شده است. در روايتي از علي بن الحسين(ع) اولین بانيان كعبه ملائكه دانسته شده و سبب ايجاد بيت الحرام توسط آنها بيان شده است. سيوطي در كتاب‌هایش چنين آورده كه جميع انبياء، به جز هود و صالح كه به امر قومشان اشتغال داشته و پيش از به جای آوردن حج از دنيا رفته‌اند، حج كرده‌اند. ذكر ثواب دخول به كعبه و مطالب استطرادي؛ مانند: ذي القرنين و فضل جده از ديگر موضوعات اين باب است.
خط ۵۳: خط ۵۴:
#بررسى آيات و روايات پيرامون مسجد الحرام و آغاز بناى اولیه اين مكان شريف و توسعه آن و نيز ديدگاه مذاهب مختلف در رابطه با اعمال ذكر شده است.
#بررسى آيات و روايات پيرامون مسجد الحرام و آغاز بناى اولیه اين مكان شريف و توسعه آن و نيز ديدگاه مذاهب مختلف در رابطه با اعمال ذكر شده است.
#در منابع اخبارى در برترى اهل مكه بر ساير بلاد وارد شده است. نویسنده معتقد است كه اين اخبار عمومیت دارد و در مقام امتنان، صالح و طالح اهل اين شهر را در بر مى‌گيرد. او سپس اين اخبار را حمل بر قريش كرده و با استناد به آيات و روايات در مقام اثبات فضائل اين قوم بر مى‌آيد. در ادامه به عنوان يك موضوع فرعى و استطرادى نسب رسول مكرم اسلام(ص) و ده تن از صحابى به همراه مناقب و احوالات آنها ذكر شده است. نكته قابل توجه اين است كه اين نسب شناسى با نام خلفا آغاز شده است و در يك فائده چنين مى‌نگارد كه در كلام نبى مكرم(ص)، اباعبيده به لحاظ امانت‌دارى و ابوذر به جهت صداقت و على(ع) به لحاظ قضاوت افضل از ابوبكر و عمر هستند.
#در منابع اخبارى در برترى اهل مكه بر ساير بلاد وارد شده است. نویسنده معتقد است كه اين اخبار عمومیت دارد و در مقام امتنان، صالح و طالح اهل اين شهر را در بر مى‌گيرد. او سپس اين اخبار را حمل بر قريش كرده و با استناد به آيات و روايات در مقام اثبات فضائل اين قوم بر مى‌آيد. در ادامه به عنوان يك موضوع فرعى و استطرادى نسب رسول مكرم اسلام(ص) و ده تن از صحابى به همراه مناقب و احوالات آنها ذكر شده است. نكته قابل توجه اين است كه اين نسب شناسى با نام خلفا آغاز شده است و در يك فائده چنين مى‌نگارد كه در كلام نبى مكرم(ص)، اباعبيده به لحاظ امانت‌دارى و ابوذر به جهت صداقت و على(ع) به لحاظ قضاوت افضل از ابوبكر و عمر هستند.
#مطالب اين باب؛ مشتمل بر بررسى پيشينه حفر چاه زمزم و آداب نوشيدن و خواص و عجائب آن و نيز نام‌هایى است كه براى آن ذكر شده است. در آخر نيز روايتى جعلى از انس كه ابوبكر و عمر را سيد‌‎كهول اهل بهشت خوانده است، زمينه بحثى استطرادى را فراهم آورده است و نویسنده در مقام توجيه آن بر آمده است.
#مطالب اين باب؛ مشتمل بر بررسى پيشينه حفر چاه زمزم و آداب نوشيدن و خواص و عجائب آن و نيز نام‌هایى است كه براى آن ذكر شده است. در آخر نيز روايتى جعلى از انس كه ابوبكر و عمر را سيد‌ ‎كهول اهل بهشت خوانده است، زمينه بحثى استطرادى را فراهم آورده است و نویسنده در مقام توجيه آن بر آمده است.
#در كتب تاريخ نگارى مكه معمولاً در پایان اسامى اُمراء و فرمانروايان اين شهر ذكر مى‌شود. در اين اثر به تصريح نویسنده امراى عهد رسول‌الله(ص) تا سال 949ق. ذكر شده است. البته بخش اعظم اسامى از شفاءالغرام تقى‌الدين الفاسى اخذ شده است و مقطع زمانى پس از آن، افزوده شده است.
#در كتب تاريخ نگارى مكه معمولاً در پایان اسامى اُمراء و فرمانروايان اين شهر ذكر مى‌شود. در اين اثر به تصريح نویسنده امراى عهد رسول‌الله(ص) تا سال 949ق. ذكر شده است. البته بخش اعظم اسامى از شفاءالغرام تقى‌الدين الفاسى اخذ شده است و مقطع زمانى پس از آن، افزوده شده است.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش