۱۹٬۴۵۰
ویرایش
دیوان عالمتاج قائممقامی (ژاله): تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ']] ↵' به ' [['
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ']] ↵' به ' [[') |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[قائممقامی، عالمتاج (فراهانی)]] (نویسنده) | [[قائممقامی، عالمتاج (فراهانی)]] (نویسنده) | ||
[[کرمی، احمد]] | [[کرمی، احمد]] | ||
[[فرخزاد، پولاد]] (مصحح) | [[فرخزاد، پولاد]] (مصحح) | ||
| زبان = | | زبان = | ||
| کد کنگره =PIR 8172 /د9 | | کد کنگره =PIR 8172 /د9 | ||
| موضوع =شعر | | موضوع =شعر فارسی- قرن 14 | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۳: | ||
| شابک =964-5510-09-0 | | شابک =964-5510-09-0 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =13331 | ||
| کتابخوان همراه نور =13331 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۵: | ||
برخی از اشعار بلند ژاله با عنوانهایی همچون «گفتگو با چرخ خیاطی»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص69-68</ref>، «درد دل با سماور»<ref>ر.ک: همان، ص81-79</ref> و «فر گیسو»<ref>ر.ک: همان، ص144-143</ref>، همگی بر جنسیت گرایی زنانه در اشعار وی حکایت دارد؛ زیرا اشیایی مانند چرخ خیاطی و سماور و مانند اینها از لوازم مخصوص زنان است. همچنین ابراز حس مادری یکی از زیباترین جلوههای عاطفه زنانه در اشعار ژاله است. او که پس از جدایی از همسرش، از فرزندش نیز دور شد، احساسات مادرانهاش را به گونههای مختلفی در شعرش بروز میدهد؛ از جمله در قطعه شعر کوتاهی با عنوان «دور از فرزند» میگوید: | برخی از اشعار بلند ژاله با عنوانهایی همچون «گفتگو با چرخ خیاطی»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص69-68</ref>، «درد دل با سماور»<ref>ر.ک: همان، ص81-79</ref> و «فر گیسو»<ref>ر.ک: همان، ص144-143</ref>، همگی بر جنسیت گرایی زنانه در اشعار وی حکایت دارد؛ زیرا اشیایی مانند چرخ خیاطی و سماور و مانند اینها از لوازم مخصوص زنان است. همچنین ابراز حس مادری یکی از زیباترین جلوههای عاطفه زنانه در اشعار ژاله است. او که پس از جدایی از همسرش، از فرزندش نیز دور شد، احساسات مادرانهاش را به گونههای مختلفی در شعرش بروز میدهد؛ از جمله در قطعه شعر کوتاهی با عنوان «دور از فرزند» میگوید: | ||
''' | {{شعر}} | ||
{{ب|''مادر چو ز طفل خویشتن مهجور است''|2='' یعقوبش ار کور شود معذور است''}} | |||
{{ب|''چون من که تعلقم ز اسباب جهان''|2='' بر یک پسر است و آنهم از من دور است''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
در شعر «در مرگ فرزند» نیز ژاله به ابراز احساس مادرانهاش میپردازد و در غم و اندوه از دست دادن فرزندش مانند شمع میسوزد؛ چراکه فرزندش نیمهای از جان و تن او بود: | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''بدتر و ناخوشتر و جانسوزتر''|2='' ماتمی از ماتم دلبند نیست''}} | |||
{{ب|''نیمهای از جان و تنم بود و رفت''|2=''ارزش آن نیمه چه و چند نیست''}} | |||
{{ب|''دمبهدم افروزم و سوزم چو شمع''|2=''و آنکه به جان آتشم افکند نیست''<ref>ر.ک: مرادی، ایوب، ص159</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
او مدعی بود که از جمیع صنوف شعری تنها به غزل انس میورزد. قصیدهگویی را دوست نمیداشت و برای مثنوی هم موضوعی به خاطرش نمیگذشته است و چون غزلهایش بر اثر ممارست با آثار شیخ و خواجه<ref>ر.ک: متن کتاب، ص76</ref>، به وجود آمده و از انگیزه عشقی تهی بود، لاجرم نمکی نداشت، بهتر آنکه به آتش سپرده شود. از این گذشته، عشقبازی با محبوب خیالی و معشوق موهوم، میدانی برای تهمت بستن به او باز میکرد و نارواگویی آغاز میشد. اما زبان او حتی در یگانه غزلی که از وی باقی مانده، زبان قصیده است و به سبک خراسانی میگوید؛ سبکی که گاهی از سنگینی به زبان [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]] میماند و زمانی از لطافت با قصاید فرخی مشابه میگردد<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-15</ref>. | او مدعی بود که از جمیع صنوف شعری تنها به غزل انس میورزد. قصیدهگویی را دوست نمیداشت و برای مثنوی هم موضوعی به خاطرش نمیگذشته است و چون غزلهایش بر اثر ممارست با آثار شیخ و خواجه<ref>ر.ک: متن کتاب، ص76</ref>، به وجود آمده و از انگیزه عشقی تهی بود، لاجرم نمکی نداشت، بهتر آنکه به آتش سپرده شود. از این گذشته، عشقبازی با محبوب خیالی و معشوق موهوم، میدانی برای تهمت بستن به او باز میکرد و نارواگویی آغاز میشد. اما زبان او حتی در یگانه غزلی که از وی باقی مانده، زبان قصیده است و به سبک خراسانی میگوید؛ سبکی که گاهی از سنگینی به زبان [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]] میماند و زمانی از لطافت با قصاید فرخی مشابه میگردد<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-15</ref>. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۳: | ||
ژاله بر اندام عالیترین مضامین، بکرترین مفاهیم و عمیقترین موضوعات شعری، زیباترین لباس و موزونترین جامهها را پوشانیده و عرایس ابکار طبع موزون خویش را با رعنایی و طنازی تمام به جلوه و خرام درآورده است؛ کلامش با الفاظ و عبارات فخیم و فاخر آراسته و شعرش از هرگونه حشو و زوائدی پیراسته است. [[قائممقامی، عالمتاج (فراهانی)|عالمتاج]] حساسترین مطالب و موضوعات عشقی و اجتماعی و گاهی فلسفی و عرفانی را در قالبی فصیح و سلیس پرورانده و سیلابه روح و روان آزرده و رنجور را گاه با کنایه و استعاره و گاه با صراحت و بیپروایی، آنگونه که باید و شاید بر ورق رانده است: | ژاله بر اندام عالیترین مضامین، بکرترین مفاهیم و عمیقترین موضوعات شعری، زیباترین لباس و موزونترین جامهها را پوشانیده و عرایس ابکار طبع موزون خویش را با رعنایی و طنازی تمام به جلوه و خرام درآورده است؛ کلامش با الفاظ و عبارات فخیم و فاخر آراسته و شعرش از هرگونه حشو و زوائدی پیراسته است. [[قائممقامی، عالمتاج (فراهانی)|عالمتاج]] حساسترین مطالب و موضوعات عشقی و اجتماعی و گاهی فلسفی و عرفانی را در قالبی فصیح و سلیس پرورانده و سیلابه روح و روان آزرده و رنجور را گاه با کنایه و استعاره و گاه با صراحت و بیپروایی، آنگونه که باید و شاید بر ورق رانده است: | ||
چیست دانی، همچو حیوان زیستن | {{شعر}} | ||
{{ب|''زیستن با جان حیوانی سرشت''|2='' چیست دانی، همچو حیوان زیستن''}} | |||
نیست جز با عشق جانان زیستن | {{ب|''در جهان زن، نشاط زندگی''|2='' نیست جز با عشق جانان زیستن''}} | ||
{{ب|''یا به پای دوست، گریان سوختن''|2='' یا به دست عشق، خندان زیستن''<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>}} | |||
یا به دست عشق، خندان زیستن | {{پایان شعر}} | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۵: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# مرادی، ایوب، «شعر ژاله قائممقامی و دفاع از حقوق زنان، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: پژوهشنامه زنان، پاییز 1394، شماره 13، صفحه 147 تا | #[[:noormags:1107943|مرادی، ایوب، «شعر ژاله قائممقامی و دفاع از حقوق زنان، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: پژوهشنامه زنان، پاییز 1394، شماره 13، صفحه 147 تا 161]]. | ||
#: | #[[:noormags:1059093|حسینعلی پاشاپاسندی و دیگران، «بررسی روحیه پایداری جوانان در اشعار شاعران زن معاصر (ژاله قائممقامی و پروین اعتصامی و سیمین بهبهانی)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، زمستان 1392، شماره 12، صفحه 9 تا 30]]. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده: | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده: | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده: | |||
[[رده: | |||