پرش به محتوا

المختصر في مرسوم المصحف الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'رسم المصحف (ابهام زدایی)' به 'رسم المصحف (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'زبان =عربي' به 'زبان =عربی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'رسم المصحف (ابهام زدایی)' به 'رسم المصحف (ابهام‌زدایی)')
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =المختصر في مرسوم المصحف الكريم
| عنوان =المختصر في مرسوم المصحف الكريم
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[عقيلي، اسماعيل بن ظافر]] (نویسنده)
[[عقیلی، اسماعیل بن ظافر]] (نویسنده)


[[حمد، غانم قدوري]] (محقق)
[[حمد، غانم قدوری]] (محقق)


| زبان =عربی
| زبان =عربی
خط ۱۷: خط ۱۷:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 32340
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12879
| کتابخوان همراه نور =12879
| کتابخوان همراه نور =12879
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۳: خط ۲۳:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
{{کاربردهای دیگر|رسم المصحف (ابهام‌زدایی)}}


'''المختصر في مرسوم المصحف الكريم'''، تألیف [[عقيلي، اسماعيل بن ظافر|ابوطاهر اسماعیل بن ظافر عقیلی مصری]] (متوفی 623ق)، از جمله آثار در موضوع علوم قرآنی است که رسم‌الخط قرآن کریم را به‌اختصار مورد مطالعه قرار داده است. [[حمد، غانم قدوري|غانم قدوری]] حمد تحقیق این اثر را به عهده داشته است.  
'''المختصر في مرسوم المصحف الكريم'''، تألیف [[عقیلی، اسماعیل بن ظافر|ابوطاهر اسماعیل بن ظافر عقیلی مصری]] (متوفی 623ق)، از جمله آثار در موضوع علوم قرآنی است که رسم‌الخط قرآن کریم را به‌اختصار مورد مطالعه قرار داده است. [[حمد، غانم قدوری|غانم قدوری حمد]] تحقیق این اثر را به عهده داشته است.  


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۲: خط ۳۳:
نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب، تصریح کرده که کتابش را مختصر نوشته؛ چراکه اهل زمانش به‌اختصار علوم تمایل دارند و مراعات حال آنها لازم است؛ زیرا همت‎های کوتاه در غیر این ‎صورت خسته و بی‌میل می‌شوند. ‎وی سپس هدف از نگارش کتاب را بررسی مصحف شریف به لحاظ رسم‌الخط و نقطذاری به ترتیب سور دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/26 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص26]</ref>. محقق اثر نیز اختصار، تنظیم و تبویب، و جمع بین رسم و ضبط را از ویژگی‌های این اثر دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/12 ر.ک: مقدمه محقق، ص13-12]</ref>.  
نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب، تصریح کرده که کتابش را مختصر نوشته؛ چراکه اهل زمانش به‌اختصار علوم تمایل دارند و مراعات حال آنها لازم است؛ زیرا همت‎های کوتاه در غیر این ‎صورت خسته و بی‌میل می‌شوند. ‎وی سپس هدف از نگارش کتاب را بررسی مصحف شریف به لحاظ رسم‌الخط و نقطذاری به ترتیب سور دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/26 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص26]</ref>. محقق اثر نیز اختصار، تنظیم و تبویب، و جمع بین رسم و ضبط را از ویژگی‌های این اثر دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/12 ر.ک: مقدمه محقق، ص13-12]</ref>.  


از جمله مباحث مطرح‎شده در اولین فصل از باب اول کتاب، موضوع حذف در اجتماع دو الف یا دو یاء یا دو واو اشاره است. یکی از دو حرف به جهت زشتی اجتماع صورت دو حرف در رسم‌الخط، حذف می‌شود؛ مانند ماء، داود و ربّنیّن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/28 ر.ک: متن کتاب، ص28]</ref>.
از جمله مباحث مطرح‌شده در اولین فصل از باب اول کتاب، موضوع حذف در اجتماع دو الف یا دو یاء یا دو واو اشاره است. یکی از دو حرف به جهت زشتی اجتماع صورت دو حرف در رسم‌الخط، حذف می‌شود؛ مانند ماء، داود و ربّنیّن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/28 ر.ک: متن کتاب، ص28]</ref>.


همچنین کلماتی که در ابتدای آنها دو یا سه الف وجود دارد، در رسم‌الخط قرآن یکی از الف‎ها مانده و باقی به جهت زشتی در رسم حذف می‌شود؛ دوحرفی مانند: ء أنذرتهم و سه‎حرفی مانند: ء أمنتم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/29 ر.ک: همان، ص29]</ref>.
همچنین کلماتی که در ابتدای آنها دو یا سه الف وجود دارد، در رسم‌الخط قرآن یکی از الف‌ها مانده و باقی به جهت زشتی در رسم حذف می‌شود؛ دوحرفی مانند: ء أنذرتهم و سه‌حرفی مانند: ء أمنتم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/29 ر.ک: همان، ص29]</ref>.


مؤلفین در رسم‌الخط مصحف در توصیف هجای کلمات‎ در رسم‌الخط‎ عثمانی‎ دو شیوه داشته‌اند: شیوه‎ اول‎، جمع‌آوری مثال‎های مشابه در یک موضوع واحد در قالب‎ فصلی مشخص. با این ‎روش، یک کتاب شامل تعدادی از فصولی که حاوی تمامی وجوه رسم‌الخط است، تألیف‎ می‌شود. از جمله کتاب‌هایی‎ که‎ به این ‎روش تألیف یافته‌اند، کتاب «هجاء مصاحف الأمصار» از ابوعباس احمد بن عمار مهدوی (ت بعد از 34ق)، کتاب «البديع في معرفة ما رسم في مصحف عثمان» از ابوعبدالله محمد‎ بن یوسف بن معاذ جهنی (ت در حدود 244ق) و کتاب «[[المقنع في رسم مصاحف الأمصار|المقنع في معرفة مرسوم مصاحف أهل الأمصار]]‎»، اثر [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو عثمان بن سعید دانی]] (ت 444ق) را می‌توان‎ نام‎ برد‎.
مؤلفین در رسم‌الخط مصحف در توصیف هجای کلمات‎ در رسم‌الخط‎ عثمانی‎ دو شیوه داشته‌اند: شیوه‎ اول‎، جمع‌آوری مثال‎های مشابه در یک موضوع واحد در قالب‎ فصلی مشخص. با این ‎روش، یک کتاب شامل تعدادی از فصولی که حاوی تمامی وجوه رسم‌الخط است، تألیف‎ می‌شود. از جمله کتاب‌هایی‎ که‎ به این ‎روش تألیف یافته‌اند، کتاب «هجاء مصاحف الأمصار» از ابوعباس احمد بن عمار مهدوی (ت بعد از 34ق)، کتاب «البديع في معرفة ما رسم في مصحف عثمان» از ابوعبدالله محمد‎ بن یوسف بن معاذ جهنی (ت در حدود 244ق) و کتاب «[[المقنع في رسم مصاحف الأمصار|المقنع في معرفة مرسوم مصاحف أهل الأمصار]]‎»، اثر [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو عثمان بن سعید دانی]] (ت 444ق) را می‌توان‎ نام‎ برد‎.
خط ۵۶: خط ۵۷:


==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references />
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۶۳: خط ۶۴:
# حمد، غانم قدوری، رسم‌الخط مصحف، ترجمه یعقوب جعفری، قم، انتشارات اسوه، چاپ اول، 1376.
# حمد، غانم قدوری، رسم‌الخط مصحف، ترجمه یعقوب جعفری، قم، انتشارات اسوه، چاپ اول، 1376.


==وابسته‌ها==  
{{الگو:علوم قرآنی}}
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: 25 آبان الی 24 آذر]]
[[رده:25 فروردین الی 24 اردیبهشت(98)]]