أخبار أئمة الزيدية في طبرستان و ديلمان و جيلان: تفاوت میان نسخه‌ها

أخبار أئمة الزيدية في طبرستان و ديلمان و جيلان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۲۲

۷ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'خردیران' به 'خرده‌گیران'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۶۱: / خط ۶۱: @@
 ه) «كتاب يوسف بن أبي‌الحسن الجيلاني الی عمران بن الحسن الهمداني»- نامه دانشمند زیدی یوسف بن ابی الحسن الجیلانی از لاهیجان که دانشمند یمنی عمران بن الاحسن بن نصر العذری الهمدانی به سال 607ق /11-1210م آن را دریافت داشته است. این نامه که در پاسخ مکتوبی از عمران نوشته شده، اطلاعاتی می‌دهد در باب امامان زیدیه طبرستان و جامعه زیدیان پس از ابوطالب الناطق تا هنگام تحریرنامه به دست یوسف. یوسف گیلانی پیشوایی اما معاصر یمنی منصور بالله عبدالله بن حمزه را پذیرفته از عمران درخواست می‌کند که نزد امام برای او و برای مصلحت زیدیان طبرستان شفاعت کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18495/440 همان، ص440]</ref>.
-و) پاره‌ای از «الرسالة العالمة بالأدلة الحاكمیة‌» تألیف المنصور بالله عبد‌اللّه بن حمزه (متوفی 614ق/ 1217م). این رساله را امام المنصور در دفاع خود از سرکوبی خونین فرقه مطرفیه که مورد انتقاد خردیران واقع گشته بوده، نوشته است. وی به موردی مشابه در باب اسماعیلیان اشاره و استدلال می‌کند که اغلب صاحب‌نظران زیدی ترک مخاصمت و هرگونه پیوند صلح را با این ملحدان ممنوع شمرده‌اند. مؤلف در تحکیم نظر خویش‌، استدلال یوسف الجیلانی‌، عالم لاهیجان را علیه قاضی ابو‌مضر نقل می‌کند که فقیهی مشهور و شارح کتاب «الزیادات» امام المؤید در فقه بوده و ترک مخاصمت با اسماعیلیان را جایز می‌دانسته است. یوسف الجیلانی در طی رد خویش تعدادی از ائمه را هم از گروه «سابقون» و هم از گروه «مقتصدون» و همچنین علمای معروف زیدی را یاد می‌کند که هرگونه پیوند آشتی با اسماعیلیان را حرام خوانده‌اند. این پاره از رساله المنصور در کتاب حاضر چاپ شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18495/441 همان، ص441]</ref>.
+و) پاره‌ای از «الرسالة العالمة بالأدلة الحاكمیة‌» تألیف المنصور بالله عبد‌اللّه بن حمزه (متوفی 614ق/ 1217م). این رساله را امام المنصور در دفاع خود از سرکوبی خونین فرقه مطرفیه که مورد انتقاد خرده‌گیران واقع گشته بوده، نوشته است. وی به موردی مشابه در باب اسماعیلیان اشاره و استدلال می‌کند که اغلب صاحب‌نظران زیدی ترک مخاصمت و هرگونه پیوند صلح را با این ملحدان ممنوع شمرده‌اند. مؤلف در تحکیم نظر خویش‌، استدلال یوسف الجیلانی‌، عالم لاهیجان را علیه قاضی ابو‌مضر نقل می‌کند که فقیهی مشهور و شارح کتاب «الزیادات» امام المؤید در فقه بوده و ترک مخاصمت با اسماعیلیان را جایز می‌دانسته است. یوسف الجیلانی در طی رد خویش تعدادی از ائمه را هم از گروه «سابقون» و هم از گروه «مقتصدون» و همچنین علمای معروف زیدی را یاد می‌کند که هرگونه پیوند آشتی با اسماعیلیان را حرام خوانده‌اند. این پاره از رساله المنصور در کتاب حاضر چاپ شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18495/441 همان، ص441]</ref>.
 ز) «سير أئمة مختارة من كتاب الحدائق الوردية في مناقب أئمة الزيدية» زندگینامه‌های امامان منطقه طبرستان از کتاب بالا، تألیف حمید بن احمد المحلی (متوفی 652ق/ 1254م). این کتاب ادامه موضوع کتاب «المصابیح» ابوالعباس الحسنی و کتاب الأفادة ابوطالب الناطق است در گردآوری سیر امامان زیدی تا روزگار مؤلّف. در زندگینامه‌هایی که اینجا به طبع می‌رسد المحلی از آثار کهن‌تر موجود در زمان خود بهره بسیار برده است. در ذکر سیرت یحیی بن عبدالله از «[[مقاتل الطالبيين]]» [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]] و کتاب «الأفادة» الناطق اقتباس شده است. زندگینامه‌های الناصر الاطروش و ابوعبدالله المهدی نیز مبنی بر گزارش الناطق است. المحلی در تحریر سیرت ابوطالب الناطق از کتاب «جلاء الأبصار» حاکم الجشمی بهره برده و منبع عمده او در سیرتهای الحسین الناصر، الهادی الحقینی و ابوالرضا کیسومی، نامه یوسف الجیلانی بوده است ولی اطلاعاتی هم از منابع دیگر بر گزارش چند مأخذ مذکور افزوده است. سیرت المؤیّد باللّه مبنی بر یک سیره ظاهراً مفقود آن امام است از مؤلفی که نامش یاد نشده و در زمانی پیش‌تر نوشته شده بوده است. مؤلّف سیره مزبور به‌احتمال یحیی بن الحسین الحسنی المرشد باللّه (متوفی 477ق/ 85-1084م) بوده است. یکی از مشخصات کتاب المحلّی اقتباسات فراوان از نامه‌ها و تألیفات امامان است که وی در ضمن زندگینامه‌ها گنجانیده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/18495/441 همان، ص441- 442]</ref>.