پرش به محتوا

تاریخ مذاهب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‌گ' به ''
جز (جایگزینی متن - 'ب‎ش' به 'ب‌ش')
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به '')
خط ۲۲: خط ۲۲:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =33520
| کتابخانۀ دیجیتال نور =33520
| کتابخوان همراه نور =14796
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۴۸: خط ۴۹:
با توجه به اینکه کتاب‌شناسی «تاريخ المذاهب الإسلامية» قبلاً انجام نشده است، لذا در اینجا خلاصه‌ای از محتوای کتاب گزارش می‌شود:
با توجه به اینکه کتاب‌شناسی «تاريخ المذاهب الإسلامية» قبلاً انجام نشده است، لذا در اینجا خلاصه‌ای از محتوای کتاب گزارش می‌شود:


مؤلف در آغاز به عوامل پیدایش اختلاف در میان امت اسلامی پرداخته و خاستگاه آن را در میان دیدگاه‌های اعتقادی یا موضع‎گیری‌های سیاسی مذاهب جستجو کرده است. از نگاه ابوزهره، عواملی چون دشواری مسائل کلامی، دخالت تمایلات نفسانی، اختلاف گرایش‌ها، تقلید از پیشینیان، ریاست‎طلبی و تمایل به نزدیک شدن به دربار پادشاهان و بالاخره نژادپرستی و تعصبات قومی و طایفه‌ای، از عمده‌ترین عوامل اختلاف‎های مذهبی در طول تاریخ بوده است. همچنین هم‎جواری مسلمانان با پیروان ادیان گذشته و تشرف برخی از آنان به آیین اسلام، بدون آنکه تمامی اندیشه‌های باطل و افکار خرافی خود را کنار گذاشته باشند، ترجمه شدن فلسفه یونان به زبان عربی و رواج آن در میان مسلمانان، وجود آیات متشابه در قرآن کریم که به‎ تصریح خود قرآن برای آزمودن ایمان مؤمنان بوده و تفاوت توانمندی‌ها و دیدگاه‌ها در نحوه استنباط احکام شرعی از منابع آن نیز از اسباب فرقه‌گرایی و تفرقه میان صفوف امت اسلامی بوده است.
مؤلف در آغاز به عوامل پیدایش اختلاف در میان امت اسلامی پرداخته و خاستگاه آن را در میان دیدگاه‌های اعتقادی یا موضع‎گیری‌های سیاسی مذاهب جستجو کرده است. از نگاه ابوزهره، عواملی چون دشواری مسائل کلامی، دخالت تمایلات نفسانی، اختلاف گرایش‌ها، تقلید از پیشینیان، ریاست‎طلبی و تمایل به نزدیک شدن به دربار پادشاهان و بالاخره نژادپرستی و تعصبات قومی و طایفه‌ای، از عمده‌ترین عوامل اختلاف‎های مذهبی در طول تاریخ بوده است. همچنین هم‎جواری مسلمانان با پیروان ادیان گذشته و تشرف برخی از آنان به آیین اسلام، بدون آنکه تمامی اندیشه‌های باطل و افکار خرافی خود را کنار گذاشته باشند، ترجمه شدن فلسفه یونان به زبان عربی و رواج آن در میان مسلمانان، وجود آیات متشابه در قرآن کریم که به‎ تصریح خود قرآن برای آزمودن ایمان مؤمنان بوده و تفاوت توانمندی‌ها و دیدگاه‌ها در نحوه استنباط احکام شرعی از منابع آن نیز از اسباب فرقرایی و تفرقه میان صفوف امت اسلامی بوده است.


مؤلف پس‎ از این مقدمه، به فرقه‌هایی که با انگیزه‌های سیاسی در جهان اسلام پدیدار گشته‌اند، می‌پردازد و مذهب شیعه را در کنار فرقه خوارج به‌عنوان دو گرایش سیاسی که در برابر جمهور مسلمانان قد برافراشتند، مطرح می‌کند و خاستگاه و انشعابات آن‌دو را بررسی می‌نماید. البته روشن است که نمی‌توان فرقه‌ای همچون شیعه را یک فرقه سیاسی صرف قلمداد کرد و از محوریت مسائل اعتقادی در پیدایش و گسترش آن چشم‎پوشی کرد. ایشان سپس به تبیین مذاهب اعتقادی پرداخته؛ از جبریه، معتزله، اشاعر، ماتریدیه و سلفیه به‌تفصیل سخن می‌گوید و پایان کتاب خود را به بررسی مذاهب نوپیدایی همچون وهابیت، بهائیت و قادیانیه اختصاص می‌دهد<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص12-14</ref>.
مؤلف پس‎ از این مقدمه، به فرقه‌هایی که با انگیزه‌های سیاسی در جهان اسلام پدیدار گشته‌اند، می‌پردازد و مذهب شیعه را در کنار فرقه خوارج به‌عنوان دو گرایش سیاسی که در برابر جمهور مسلمانان قد برافراشتند، مطرح می‌کند و خاستگاه و انشعابات آن‌دو را بررسی می‌نماید. البته روشن است که نمی‌توان فرقه‌ای همچون شیعه را یک فرقه سیاسی صرف قلمداد کرد و از محوریت مسائل اعتقادی در پیدایش و گسترش آن چشم‎پوشی کرد. ایشان سپس به تبیین مذاهب اعتقادی پرداخته؛ از جبریه، معتزله، اشاعر، ماتریدیه و سلفیه به‌تفصیل سخن می‌گوید و پایان کتاب خود را به بررسی مذاهب نوپیدایی همچون وهابیت، بهائیت و قادیانیه اختصاص می‌دهد<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص12-14</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش