پرش به محتوا

الصراط المستقيم في ربط الحادث بالقديم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‌گ' به ''
جز (جایگزینی متن - 'اي ' به 'ای ')
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به '')
خط ۶۵: خط ۶۵:
میر در اثر حاضر، تفاوت‌های حادث زمانی، حادث ذاتی و حادث دهری را این‌گونه تحلیل کرده است: حادث زمانی - یعنی موجودی که زمان وجودش مسبوق به زمان عدمش باشد - سه گونه است:
میر در اثر حاضر، تفاوت‌های حادث زمانی، حادث ذاتی و حادث دهری را این‌گونه تحلیل کرده است: حادث زمانی - یعنی موجودی که زمان وجودش مسبوق به زمان عدمش باشد - سه گونه است:
# حادثی که به‌یکباره در آنی از آنات از سوی علت موجود می‌شود. بی‌شک وجود این حادث یا آغاز حدوثش منطبق بر همان «آن» است؛ مانند وصول به حدود مسافت، رسیدن متحرک به مقصد حرکت، تماس، سکون و انطباق دو دایره بر هم.
# حادثی که به‌یکباره در آنی از آنات از سوی علت موجود می‌شود. بی‌شک وجود این حادث یا آغاز حدوثش منطبق بر همان «آن» است؛ مانند وصول به حدود مسافت، رسیدن متحرک به مقصد حرکت، تماس، سکون و انطباق دو دایره بر هم.
# حادثی که در مجموعه زمام معین از سوی علت موجود می‌شود؛ به‌گونه‌ای که بتوان به‌ازای هر جزء از زمان، جزئی از حادث را لحاظ کرد؛ به دیگر سخن، هر جزء از اجزای حادث در جزئی مشخص از زمان یادشده تحقق می‌یابد؛ مانند حرکت‌های قطعیه.
# حادثی که در مجموعه زمام معین از سوی علت موجود می‌شود؛ بونه‌ای که بتوان به‌ازای هر جزء از زمان، جزئی از حادث را لحاظ کرد؛ به دیگر سخن، هر جزء از اجزای حادث در جزئی مشخص از زمان یادشده تحقق می‌یابد؛ مانند حرکت‌های قطعیه.
# حادثی که در مجموعه زمانی نامشخص از سوی علت موجود می‌شود؛ به‌گونه‌ای که تمامی اجزای آن حادث در تمامی اجزای زمان یادشده محقق باشد؛ مانند حرکت‌های توسطیه.
# حادثی که در مجموعه زمانی نامشخص از سوی علت موجود می‌شود؛ بونه‌ای که تمامی اجزای آن حادث در تمامی اجزای زمان یادشده محقق باشد؛ مانند حرکت‌های توسطیه.
اما حادث دهری، بتمامه و به‌یکباره از سوی علت افاضه می‌شود، نه در زمان یا «آن». از این جهت، حادث دهری و حادث ذاتی مشترکند. تفاوت این دو در آن است که حادث دهری مسبوق به عدم خارجی است و به‌یکباره از سوی علت در دهر موجود می‌شود؛ درحالی‌که حادث ذاتی، دوام دهری دارد، نه دوام ذاتی؛ یعنی پیوسته از سوی علت، وجود به او افاضه می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24519/1/26 ر.ک: همان، صفحه بیست‌وشش و بیست‌وهفت]</ref>.
اما حادث دهری، بتمامه و به‌یکباره از سوی علت افاضه می‌شود، نه در زمان یا «آن». از این جهت، حادث دهری و حادث ذاتی مشترکند. تفاوت این دو در آن است که حادث دهری مسبوق به عدم خارجی است و به‌یکباره از سوی علت در دهر موجود می‌شود؛ درحالی‌که حادث ذاتی، دوام دهری دارد، نه دوام ذاتی؛ یعنی پیوسته از سوی علت، وجود به او افاضه می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24519/1/26 ر.ک: همان، صفحه بیست‌وشش و بیست‌وهفت]</ref>.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش