پرش به محتوا

واعظ‌الحسینی، سید محمدسرور: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه اش ' به 'ه‌اش '
جز (جایگزینی متن - 'سیستانی، علی' به 'سیستانی، سید علی')
جز (جایگزینی متن - 'ه اش ' به 'ه‌اش ')
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR04632.jpg|بندانگشتی|واعظ الحسینی، محمد سرور]]
[[پرونده:NUR04632.jpg|بندانگشتی|واعظ الحسینی، محمد سرور]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|واعظ الحسینی، محمد سرور
! نام!! data-type="authorName" |واعظ الحسینی، محمد سرور
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ب‍ه‍س‍ودی‌، م‍ح‍م‍د س‍رور
| data-type="authorOtherNames" | ب‍ه‍س‍ودی‌، م‍ح‍م‍د س‍رور


ح‍س‍ی‍ن‍ی‌ ب‍ه‍س‍ودی‌، م‍ح‍م‍د س‍رور
ح‍س‍ی‍ن‍ی‌ ب‍ه‍س‍ودی‌، م‍ح‍م‍د س‍رور
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |سيد حسن‌رضا
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|1289 ش
| data-type="authorbirthDate" |۱۲۹۵ش
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" | روستای کجاب بهسود افغانستان
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|
| data-type="authorDeathDate" |1357ش
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[سيد مصطفى بهسودى]]
 
[[حکیم، سید محسن|سيد محسن حكيم]]
 
[[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
| data-type="authorWritings" |[[مصباح الأصول (مباحث حجج و امارات)]]
|-class='articleCode'
 
[[مصباح الأصول (خوئي)]]
 
[[مصباح الأصول (مباحث الفاظ)]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE04632AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE04632AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|واعظ (ابهام زدایی)}}


'''سيد محمد سرور واعظ حسينى بهسودى'''، فرزند سيد حسن رضا، در حدود سال 1292 هجرى شمسى - 1331 قمرى - در خانواده‌اى از سلالۀ پاک اهل‌بيت پيامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم در بهسود - از شهرهاى افغانستان - ديده به جهان گشود.
'''سيد محمدسرور واعظ حسينى بهسودى''' (1295-1357ش)، مشهور به واعظ بهسودی، مجتهد، محقق، واعظ، از چهره‌هاى درخشان فقهاى شيعه در افغانستان


او از علماى بزرگ و از چهره‌هاى درخشان فقهاى شيعه در افغانستان به شمار مى‌آمد و دانشمندى بزرگ و شخصيتى فاضل و مجتهدى آگاه و محققى نام‌آور و واعظى مشهور بود.
== ولادت ==
او فرزند سيد حسن‌رضا، در حدود سال ۱۲۹۵ش در خانواده‌اى از سلالۀ پاک اهل‌بيت پيامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم در روستای کجاب بهسود ديده به جهان گشود.  روستای کجاب از نواحی حصه دوم بهسود مربوط به ولایت وردک است. این ولایت تقریبا در ۲۰ کیلومتری غرب کابل واقع شده است. بهسود منطقه‌ای نسبتا وسیع، کوهستانی و خوش آب و هوا است که به دو حصه اول و دوم تقسیم می‌گردد. بیشتر ساکنان این نواحی را شیعیان هزاره، سادات حسینی، و افغانهای پشتو زبان زبان تشکیل می‌دهند.


سيد محمد از همان كودكى ذوق و استعداد فراوانى از خود آشكار ساخت و پدرش نيز او را تشويق به فراگيرى علوم و معارف اسلامی‎كرد.
خاندان سید محمد سرور واعظ از دیرباز مدافع مظلومان در منطقه بوده‌اند. هراز چندی با ارباب ده، خوانین منطقه و حکام سلطه به جنگ و ستیز می‌پرداختند و گاهی این مخالفتها به حبس و اسارت ، مهاجرت و غارت اموال و غصب اراضی و قتل سادات می‌انجامید. چند ماهی از تولد نورسیده سپری نشده بود که سید حسن رضا و برخی دیگر از این خاندان بر اثر فشارهای برخی زورمداران زادگاه نیاکان خود را ترک گفتند و به یکی از روستاهای هم جوار به نام قرقلجو پناهنده شدند. این خاندان رفته رفته از نظر اقتصادی ضعیف تر شد. سید حسن رضا که سرپرست و بزرگ خانواده بود، به سختی امرار معاش می‌کرد. در حدی که مجبور شد کودک هفت هشت ساله‌اش (محمد) را به چوپانی دیگران وا دارد.
 
سيد محمد از همان كودكى ذوق و استعداد فراوانى از خود آشكار ساخت و پدرش نيز او را تشويق به فراگيرى علوم و معارف اسلامی كرد.


==تحصيلات==
==تحصيلات==


آیت‌الله بهسودى داراى فكرى روشن و استعدادى درخشان بود و از همان آغاز تحصيلات توجه علما و اساتيد را به خود جلب كرد.
آیت‌الله بهسودى داراى فكرى روشن و استعدادى درخشان بود و از همان آغاز تحصيلات توجه علما و اساتيد را به خود جلب كرد.


وى علوم مقدماتى را در شهر خود «بهسود» و در محضر عموى دانشمندش سيد مصطفى بهسودى فرا گرفت. پس از آن به كابل رفت و از محضر آیت‌الله حجت كابلى بهره برد.
وى علوم مقدماتى را در شهر خود «بهسود» و در محضر عموى دانشمندش [[سيد مصطفى بهسودى]] فرا گرفت. پس از آن به كابل رفت و از محضر [[آیت‌الله حجت كابلى]] بهره برد.


در سال 1331 شمسى براى ادامۀ تحصيل عازم حوزۀ علميّۀ نجف اشرف شد و سطوح عاليه را از محضر آیت‌الله شيخ كاظم تبريزى و شيخ صدرا فرا گرفت. پس از آن در درس خارج فقه حضرت آیت‌الله [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]] و درس خارج اصول حضرت آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]] شركت كرد و در شمار علماى برجسته و چهره‌هاى پر افتخار علمى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف قرار گرفت.
در سال 1331ش براى ادامۀ تحصيل عازم حوزۀ علميّۀ نجف اشرف شد و سطوح عاليه را از محضر آیت‌الله شيخ [[كاظم تبريزى]] و [[شيخ صدرا]] فرا گرفت. پس از آن در درس خارج فقه حضرت آیت‌الله [[حکیم، سید محسن|سيد محسن حكيم]] و درس خارج اصول حضرت آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]] شركت كرد و در شمار علماى برجسته و چهره‌هاى پر افتخار علمى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف قرار گرفت.


==شخصيت علمى و اجتماعى==
==شخصيت علمى و اجتماعى==


 
آیت‌الله بهسودى از معاصران و هم رتبه‌هاى علمى آیت‌الله [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقرصدر]]، آیت‌الله [[سیستانی، سید علی|سيد على سيستانى]]، آیت‌الله شيخ [[على غروى]] و ديگر برجستگان علمى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف بود.
آیت‌الله بهسودى از معاصران و هم رتبه‌هاى علمى آیت‌الله [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقرصدر]]، آیت‌الله [[سیستانی، سید علی|سيد على سيستانى]]، آیت‌الله شيخ على غروى و ديگر برجسته‌گان علمى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف بود.


او عالمى فاضل و دانشمندى بزرگ و مجتهدى آگاه و انديشمند و محققى توانا بود. وى تقريرات درس خارج اصول حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] را با نام «مصباح الأصول» به نگارش در آورده است. حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] در تقريظى كه بر اين كتاب نگاشته دربارۀ ايشان مى‌فرمايد:
او عالمى فاضل و دانشمندى بزرگ و مجتهدى آگاه و انديشمند و محققى توانا بود. وى تقريرات درس خارج اصول حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] را با نام «مصباح الأصول» به نگارش در آورده است. حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] در تقريظى كه بر اين كتاب نگاشته دربارۀ ايشان مى‌فرمايد:
خط ۷۱: خط ۸۱:
==بازگشت به وطن==
==بازگشت به وطن==


اين عالم انديشمند پس از بهره‌هاى فراوان از محضر علماى بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف اشرف به درخواست [[حکیم، سید محسن|حضرت آیت‌الله حكيم]] تصميم به بازگشت به وطن خود افغانستان گرفت تا همچون شمعى درخشان به نور افشانى در آن سامان پردازد.


اين عالم انديشمند پس از بهره‌هاى فراوان از محضر علماى بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف اشرف به درخواست حضرت آیت‌الله حكيم تصميم به بازگشت به وطن خود افغانستان گرفت تا همچون شمعى درخشان به نور افشانى در آن سامان پردازد.
مردم علاقه‌مند به اهل‌بيت رسول خدا صلوات‌الله‌عليهم همچون پروانه به دور شمع وجود او گرد آمدند و به فراگيرى معارف دين خود از آن عالم فرهيخته پرداختند. در جلسات سخنرانى ايشان جمعيت فراوانى شركت می‌كردند به حدى كه در كوچه و بازار و خيابانها راه بندان مى‌شد.
 
مردم علاقه‌مند به اهل‌بيت رسول خدا صلوات‌الله‌عليهم همچون پروانه به دور شمع وجود او گرد آمدند و به فراگيرى معارف دين خود از آن عالم فرهيخته پرداختند.
 
در جلسات سخنرانى ايشان جمعيت فراوانى شركت می‌كردند به حدى كه در كوچه و بازار و خيابانها راه بندان مى‌شد.
 
حكومت افغانستان كه در آن زمان ظاهر شاه پادشاه و داود خان نخست وزير آن بود در سال 1339 شمسى دستور به زندانى كردن آن عالم بزرگ و دانشمند نام‌آور داد.


آن عالم فرزانه سه سال و دو ماه در زندان بود تا در زمان نخست وزيرى دكتر يوسف از زندان آزاد شد.
حكومت افغانستان كه در آن زمان ظاهر شاه پادشاه و داود خان نخست وزير آن بود در سال 1339ش دستور به زندانى كردن آن عالم بزرگ و دانشمند نام‌آور داد. آن عالم فرزانه سه سال و دو ماه در زندان بود تا در زمان نخست وزيرى دكتر يوسف از زندان آزاد شد.


==خاطرات زندان==
==خاطرات زندان==


حضرت آیت‌الله سيد محمدسرور بهسودى در خاطرات خود زندان را چنين وصف كرده است:


حضرت آیت‌الله سيد محمد سرور بهسودى در خاطرات خود زندان را چنين وصف كرده است:
در آن زمان كاغذ براى نگارش، در اختيار من نمى‌گذاشتند و من با استفاده از كاغذ چايى كه برایم مى‌آوردند مطالب خود را يادداشت مى‌كردم.
 
در آن زمان كاغذ براى نگارش، در اختيار من نمى‌گذاشتند و من با استفاده از كاغذ چايى كه برايم مى‌آوردند مطالب خود را يادداشت مى‌كردم.


وى در اين دوران كتاب «خاطرات زندان» را به رشتۀ تحرير در آورد. در اين كتاب مباحث اخلاقى با قلمى زيبا و روان نگاشته شده است. اين كتاب چندين بار در ايران و افغانستان به چاپ رسيده است.
وى در اين دوران كتاب «خاطرات زندان» را به رشتۀ تحرير در آورد. در اين كتاب مباحث اخلاقى با قلمى زيبا و روان نگاشته شده است. اين كتاب چندين بار در ايران و افغانستان به چاپ رسيده است.


==فعاليتهاى اجتماعى==
==فعاليتهاى اجتماعى==


آیت‌الله بهسودى پس از آزادى از زندان، در شهر كابل مدرسۀ علميه‌اى به نام «مدرسۀ محمديه» تأسيس نمود كه بسيار زيبا ساخته شده است و در كنار آن مسجد بزرگ و با شكوهى نيز به نام «مسجد محمديه» بنا نمود. در كنار مسجد نيز كتابخانۀ بزرگى به نام «كتابخانۀ مدرسۀ محمديه» تأسيس كرد.
آیت‌الله بهسودى پس از آزادى از زندان، در شهر كابل مدرسۀ علميه‌اى به نام «مدرسۀ محمديه» تأسيس نمود كه بسيار زيبا ساخته شده است و در كنار آن مسجد بزرگ و با شكوهى نيز به نام «مسجد محمديه» بنا نمود. در كنار مسجد نيز كتابخانۀ بزرگى به نام «كتابخانۀ مدرسۀ محمديه» تأسيس كرد.
خط ۹۸: خط ۱۰۱:
وى تدريس بعضى از سطوح عاليه و درس خارج اصول و فقه را عهده‌دار بود و شاگردان و علماى فراوانى را تربيت نمود.
وى تدريس بعضى از سطوح عاليه و درس خارج اصول و فقه را عهده‌دار بود و شاگردان و علماى فراوانى را تربيت نمود.


آیت‌الله سيد محمد سرور بهسودى خدمات فراوانى براى مردم داشت، از جمله:
آیت‌الله سيد محمدسرور بهسودى خدمات فراوانى براى مردم داشت، از جمله: قضاوت و فصل خصومت و رسيدگى به فقرا و نجات گرفتاران. وى روزهاى جمعه، صبح و عصر مجلس خطابه و منبر داشت كه چندين هزار نفر در مجلس ايشان شركت می‌كردند و گاهى كه مناظرۀ دينى و مذهبى پيش مى‌آمد با كمال اطمينان و شهامت و با مهربانى و منطقى قوى حاضر مى‌شد و مناظره مى‌كرد.
 
==سفر به نجف==


قضاوت و فصل خصومت و رسيدگى به فقرا و نجات گرفتاران. وى روزهاى جمعه، صبح و عصر مجلس خطابه و منبر داشت كه چندين هزار نفر در مجلس ايشان شركت می‌كردند و گاهى كه مناظرۀ دينى و مذهبى پيش مى‌آمد با كمال اطمينان و شهامت و با مهربانى و منطقى قوى حاضر مى‌شد و مناظره مى‌كرد.
حضرت آیت‌الله سيد محمدسرور بهسودى براى دومين بار عازم زيارت عتبات عاليات و ديدار با علماى نجف اشرف شد. علماى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف به خصوص حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] احترام و تجليل خاصى از ايشان به عمل آوردند. وى در بازگشت به شهر قم رفت و علماى حوزۀ علميّۀ قم مانند حضرت [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|آیت‌الله نجفى مرعشى]] نيز از ايشان تجليل كرد و به ايشان احترام نمود.


==سفر به نجف==
وى پس از آن براى زيارت امام رضا عليه‌السلام به مشهد مقدس رفت و در آنجا نيز مورد تجليل و احترام حضرت آیت‌الله ميلانى و ديگر علماى آن حوزۀ شريف قرار گرفت.


==شهادت==


حضرت آیت‌الله سيد محمد سرور بهسودى براى دومين بار عازم زيارت عتبات عاليات و ديدار با علماى نجف اشرف شد. علماى حوزۀ علميّۀ نجف اشرف به خصوص حضرت [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خويى]] احترام و تجليل خاصى از ايشان به عمل آوردند. وى در بازگشت به شهر قم رفت و علماى حوزۀ علميّۀ قم مانند حضرت [[مرعشی، شهاب‌الدین|آیت‌الله نجفى مرعشى]] نيز از ايشان تجليل كرد و به ايشان احترام نمود.
در سال 1357ش، مصادف با پيروزى انقلاب اسلامى در ايران، كمونيستها با كودتايى دولت سردار داود خان را ساقط كرده و شخصى به نام «نور محمد تره‌كى» را به عنوان رئيس جمهور معرفى كردند.


وى پس از آن براى زيارت امام رضا عليه‌السلام به مشهد مقدس رفت و در آنجا نيز مورد تجليل و احترام حضرت آیت‌الله ميلانى و ديگر علماى آن حوزۀ شريف قرار گرفت.
آنها حضرت آیت‌الله واعظ بهسودى را به جرم مسلمانى و عالم دين بودن دستگير و بازداشت كردند، اما با اعتراض مردم و علماى افغانستان مواجه شده و مجبور به آزاد ساختن ايشان شدند.


==تأليفات==
بعد از مدت كوتاهى دوباره ايشان را دستگير و زندانى كردند و تا به حال از سرنوشت ايشان خبرى در دست نيست. به احتمال قوى ايشان در زندان كمونيستها به شهادت رسيده و روح پاکش به كاروان شهداى راه دين و مذهب پيوسته است.


==آثار==


از تأليفات ارزشمند اين عالم بزرگ كه به زيور طبع مزين گشته به اين آثار مى‌توان اشاره كرد:
از تأليفات ارزشمند اين عالم بزرگ كه به زيور طبع مزين گشته به اين آثار مى‌توان اشاره كرد:
خط ۱۲۳: خط ۱۳۰:
#قضا در مكتب تشيع
#قضا در مكتب تشيع
#شرح بر كفاية الأصول [[آخوند خراسانى]]
#شرح بر كفاية الأصول [[آخوند خراسانى]]
#شرح بر مكاسب [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]]  
#شرح بر مكاسب [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]]
 
==شهادت==




در سال 1357 هجرى شمسى، مصادف با پيروزى انقلاب اسلامى در ايران، كمونيستها با كودتايى دولت سردار داود خان را ساقط كرده و شخصى به نام «نور محمد تره‌كى» را به عنوان رئيس جمهور معرفى كردند.
{{الگو:شهیدان}}


آنها حضرت آیت‌الله واعظ بهسودى را به جرم مسلمانى و عالم دين بودن دستگير و بازداشت كردند، اما با اعتراض مردم و علماى افغانستان مواجه شده و مجبور به آزاد ساختن ايشان شدند.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


بعد از مدت كوتاهى دوباره ايشان را دستگير و زندانى كردند و تا به حال از سرنوشت ايشان خبرى در دست نيست. به احتمال قوى ايشان در زندان كمونيستها به شهادت رسيده و روح پاکش به كاروان شهداى راه دين و مذهب پيوسته است.
==وابسته‌ها==
[[مصباح الأصول (مباحث حجج و امارات)]]  
[[مصباح الأصول (مباحث حجج و امارات)]]  


[[مصباح الأصول]]  
[[مصباح الأصول (خوئي)]]  


[[مصباح الأصول (مباحث الفاظ)]]  
[[مصباح الأصول (مباحث الفاظ)]]  


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:شهیدان]]
[[رده:آذر(1400)]]