۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
کمیته مجازات و خاطرات عمادالکتاب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ب‌و' به 'ب‌و'
جز (جایگزینی متن - 'ن‌گ' به 'ن‌گ') |
جز (جایگزینی متن - 'ب‌و' به 'ب‌و') |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
# اشاره‌ای گذرا به جریان دمکراتهای تشکیلی و ضد تشکیلی، ابراز تنفر از تشکیلی‌ها و تمجید از ضد تشکیلی‌ها<ref>ر.ک: همان، ص14-13</ref>. | # اشاره‌ای گذرا به جریان دمکراتهای تشکیلی و ضد تشکیلی، ابراز تنفر از تشکیلی‌ها و تمجید از ضد تشکیلی‌ها<ref>ر.ک: همان، ص14-13</ref>. | ||
اوایل شهریور 1295ش، درحالی‌که دنیا در انتظار پایان جنگ عالم‌گیر اول بود و ایران نیز در | اوایل شهریور 1295ش، درحالی‌که دنیا در انتظار پایان جنگ عالم‌گیر اول بود و ایران نیز در تب‌وتاب ناشی از ورود ناخواسته به عرصه کشاکش قدرتهای بزرگ جهان می‌سوخت، مردم تهران نظاره‌گر تولد جمعیتی مخوف و تروریستی به نام کمیته مجازات بودند؛ جمعیتی که پس از انجام دو، سه عملیات آدم‌کشی، نامش لرزه بر اندام دولت‌مردان می‌انداخت. در آن سال زمام دولت ایران در دست میرزا حسن خان ملقب به وثوقالدوله بود؛ کسی که آشکارا در همه محافل، انگلیسی‌اش می‌خواندند. کمیته مجازات از بدو اولین ترور تا حدود چهارده ماه که توانست مخفیانه ادامه حیات دهد، پنج تن از رجال سیاسی - مذهبی پایتخت را به کام مرگ فرستاد<ref>ر.ک: متن کتاب، صفحه19</ref>. | ||
نگارنده برای کامل کردن این مجموعه، بخش‌های دیگر را به آن افزوده است تا خواننده به چهره‌ای شفافتر از جریان کمیته مجازات و حامیان و مخالفان آن دست یابد. یادداشتهای سید محمد کمره‌ای که شرح پیگیری‌های مستمر او را برای نجات محبوسین کمیته مجازات و اتفاقات جالبی که در این مسیر رخ داده در بر دارد، از جمله مواردی است که از کتاب حجیم خاطرات وی استخراج و با ترتیب زمانی در ادامه این کتاب گنجانده شده است. اهمیت این یادداشتها زمانی روشن می‌شود که بدانیم در آن ایام، برخی، کمیته مجازات را به نام دسته کمره‌ای می‌شناختند. عزم راسخ کمره‌ای برای آزادی اعضای کمیته از زندان که در جای‌جای خاطرات وی مشهود است، او را حتی چندین بار نزد بزرگترین دشمن کمیته مجازات، یعنی میرزا حسن خان وثوقالدوله (رئیس‌الوزراء) کشاند تا علاوه بر میانجی‌گری برای این امر مبلغی نیز به‌عنوان کمکهزینه برای خانواده زندانیان از وثوق بگیرد. کمره‌ای، اعضای اصلی کمیته مجازات را وطن‌خواهانی می‌دانست که فقط و فقط برای پاکسازی جامعه از شر نوکران اجنبی (روس و انگلیس) دست به سلاح برده، اقدام به ترور کرده بودند. وی حتی با برخی از آنها سوابق دیرین مبارزاتی داشت؛ مانند سابقه عضویت با ابوالفتحزاده در انجمن مخفی بین الطلوعین در جریان انقلاب مشروطه. کمره‌ای تا آخر، مدافع مجازاتیان باقی ماند؛ هرچند شکلگیری جریانات پرسروصدا و جدیدتری همچون عقد قرارداد 1919م، عملاً به بحثهای مرتبط با کمیته مجازات خاتمه داده بود<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص15-14</ref>. | نگارنده برای کامل کردن این مجموعه، بخش‌های دیگر را به آن افزوده است تا خواننده به چهره‌ای شفافتر از جریان کمیته مجازات و حامیان و مخالفان آن دست یابد. یادداشتهای سید محمد کمره‌ای که شرح پیگیری‌های مستمر او را برای نجات محبوسین کمیته مجازات و اتفاقات جالبی که در این مسیر رخ داده در بر دارد، از جمله مواردی است که از کتاب حجیم خاطرات وی استخراج و با ترتیب زمانی در ادامه این کتاب گنجانده شده است. اهمیت این یادداشتها زمانی روشن می‌شود که بدانیم در آن ایام، برخی، کمیته مجازات را به نام دسته کمره‌ای می‌شناختند. عزم راسخ کمره‌ای برای آزادی اعضای کمیته از زندان که در جای‌جای خاطرات وی مشهود است، او را حتی چندین بار نزد بزرگترین دشمن کمیته مجازات، یعنی میرزا حسن خان وثوقالدوله (رئیس‌الوزراء) کشاند تا علاوه بر میانجی‌گری برای این امر مبلغی نیز به‌عنوان کمکهزینه برای خانواده زندانیان از وثوق بگیرد. کمره‌ای، اعضای اصلی کمیته مجازات را وطن‌خواهانی می‌دانست که فقط و فقط برای پاکسازی جامعه از شر نوکران اجنبی (روس و انگلیس) دست به سلاح برده، اقدام به ترور کرده بودند. وی حتی با برخی از آنها سوابق دیرین مبارزاتی داشت؛ مانند سابقه عضویت با ابوالفتحزاده در انجمن مخفی بین الطلوعین در جریان انقلاب مشروطه. کمره‌ای تا آخر، مدافع مجازاتیان باقی ماند؛ هرچند شکلگیری جریانات پرسروصدا و جدیدتری همچون عقد قرارداد 1919م، عملاً به بحثهای مرتبط با کمیته مجازات خاتمه داده بود<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص15-14</ref>. | ||