پرش به محتوا

من هم أهل‌البيت عليهم‌السلام في آية التطهير: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۹ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ر' به 'ن‌ر'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ک' به 'ی‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ر' به 'ن‌ر')
خط ۳۷: خط ۳۷:
نویسنده در یک مقدمه و پنج بخش کلی، مطالب کتاب را ارائه کرده است؛ او در اولین بخش از معنی اهل‎بیت در قرآن و لغت و در دومین بخش از مطالب کتاب درباره اهل‎بیت(ع) در روایات و احادیث صحبت می‌نماید. او روایات معارض با احادیثی که ذکر کرده را در بخش بعدی رد می‌کند و استدلال به وحدت سیاق را شرح می‌دهد. وی سپس در چهارمین بخش، تصریحات علمای اهل تسنن و شیعه درباره این‌که آیه تطهیر درباره چه کسانی نازل شده را ارائه می‌کند. او از شعر عربی و تاریخ هم در این زمینه یاری می‌گیرد. وی در آخرین بخش کتاب به برداشت عصمت و امامت اهل‎بیت از این آیه می‌پردازد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31728/1/12 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص12-13]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31728/1/14 متن کتاب، ص14-147]</ref>
نویسنده در یک مقدمه و پنج بخش کلی، مطالب کتاب را ارائه کرده است؛ او در اولین بخش از معنی اهل‎بیت در قرآن و لغت و در دومین بخش از مطالب کتاب درباره اهل‎بیت(ع) در روایات و احادیث صحبت می‌نماید. او روایات معارض با احادیثی که ذکر کرده را در بخش بعدی رد می‌کند و استدلال به وحدت سیاق را شرح می‌دهد. وی سپس در چهارمین بخش، تصریحات علمای اهل تسنن و شیعه درباره این‌که آیه تطهیر درباره چه کسانی نازل شده را ارائه می‌کند. او از شعر عربی و تاریخ هم در این زمینه یاری می‌گیرد. وی در آخرین بخش کتاب به برداشت عصمت و امامت اهل‎بیت از این آیه می‌پردازد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31728/1/12 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص12-13]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31728/1/14 متن کتاب، ص14-147]</ref>


نویسنده در بخشی از کتاب که در توضیح معنای اهل‎بیت(ع) آمده می‌نویسد: در تعریف اهل‎بیت روایات صحیحه‌ای که در ذیل برای شما خواهم آورد که به طریقه حصر بر مصادیقی یکی پس از دیگری تصریح دارد که در اینجا قلیلی از کثیر(فقط چند روایت) را ذکر می‌نمایم. با نگاه به این روایات، روشن می‌شود که پیامبر خدا(ص) بر تحدید و تشخیص عنوان اهل‎بیت(ع) که قرآن از جانب خداوند بر آنان نازل شده، حریص بوده است و از استعمال این کلمه درباره دیگران یا داخل کردن اشخاص دیگری در این دایره، منع می‌کرده است. ازاین‎رو آن حضرت(ص)، اهل‎بیت را با اسامی‌شان مشخص کرده است. مثلاً در روایت عبدالله بن جعفر می‌خوانیم: «فيقول صلى‎الله‌عليه‌و‎آله إدعوا لي إدعوا لي، به نزد من آیید، به نزد من آیید، صفیه (همسر پیامبر) می‌پرسد؟ چه کسی را؟ آن حضرت(ص) می‌فرمایند: «أهل بيتي عليّاً و فاطمة و الحسن و الحسين»، سپس آن حضرت بر این حصر و تشخیص با عبارت: «اللهمّ‎ هؤلاء آلي، فصل على محمّد و آل محمّد» فينزل اللّه فيهم قرآناً محكماً: إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33) تأکید می‌کنند؛ و مخفی نماند که کلمه (اللهمّ‎ هؤلاء آلي) دلالت بر حصر اهل‎بیت(ع) در این افراد دارد و استعمال آن در دیگران را نفی می‌کند.
نویسنده در بخشی از کتاب که در توضیح معنای اهل‎بیت(ع) آمده می‌نویسد: در تعریف اهل‎بیت روایات صحیحه‌ای که در ذیل برای شما خواهم آورد که به طریقه حصر بر مصادیقی یکی پس از دیگری تصریح دارد که در اینجا قلیلی از کثیر(فقط چند روایت) را ذکر می‌نمایم. با نگاه به این روایات، روشن می‌شود که پیامبر خدا(ص) بر تحدید و تشخیص عنوان اهل‎بیت(ع) که قرآن از جانب خداوند بر آنان نازل شده، حریص بوده است و از استعمال این کلمه درباره دیگران یا داخل کردن اشخاص دیگری در این دایره، منع می‌کرده است. ازاین‌رو آن حضرت(ص)، اهل‎بیت را با اسامی‌شان مشخص کرده است. مثلاً در روایت عبدالله بن جعفر می‌خوانیم: «فيقول صلى‎الله‌عليه‌و‎آله إدعوا لي إدعوا لي، به نزد من آیید، به نزد من آیید، صفیه (همسر پیامبر) می‌پرسد؟ چه کسی را؟ آن حضرت(ص) می‌فرمایند: «أهل بيتي عليّاً و فاطمة و الحسن و الحسين»، سپس آن حضرت بر این حصر و تشخیص با عبارت: «اللهمّ‎ هؤلاء آلي، فصل على محمّد و آل محمّد» فينزل اللّه فيهم قرآناً محكماً: إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33) تأکید می‌کنند؛ و مخفی نماند که کلمه (اللهمّ‎ هؤلاء آلي) دلالت بر حصر اهل‎بیت(ع) در این افراد دارد و استعمال آن در دیگران را نفی می‌کند.


در جای دیگری نیز مشاهده می‌کنیم که برای تشخیص و تحدید آنان، تحت کساء جمعشان می‌کند چنان‌که در روایت ام‎سلمه آمده است که پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه را صدا کرد و آنان را پیش دست خودش نشاند و علی را هم صدا کرد و پشت سرش نشاند و همه را به زیر کسا برد و فرمود: «هؤلاء اهل‎بیتی فاذهب عنه الرجس و طهرهم تطهیرا» که در این عبارات، رساندن معنای حصر بلیغ‎تر از مورد روایت قبلی است. گویا در این روایت، پیامبر خدا(ص) خواسته‌اند عذر التباس در مصداق را برای هرکسی قطع کنند. آن حضرت دلالت کلامشان بر حصر را با جمع‎کردن آنان تحت کسای خود، تأکید کردند تا أبلغ در حصر و اقوای در دلالت باشد و جالب این‌که پس از جمع شدن [[امام على(ع)|علی]] و فاطمه و حسن و حسین(ع) تحت کسای پیامبر(ص)، وقتی ام‎سلمه از پیامبر(ص) خواست که او را هم در اهل‌البیت قرار دهد و از آن حضرت پرسید: «فأنا معهم یا نبی‌الله؟» پاسخ شنید: «أنت علی مکانک و أنت علی خیر». در این جمله پیامبر اکرم(ص) این را که ام‎سلمه از اهل خیر باشد، نفی نکرد ولی این را که وی از اهل‎بیت(ع) باشد، نفی کرد؛ درحالی‌که ام‎سلمه، همسر پیامبر(ص) و از امهات المؤمنین بود؛ و با وجود این روایت صریحه مجالی برای دخول همسران پیامبر(ص) در معنی اهل‎بیت(ع) باقی نمی‌ماند زیرا پیامبر اکرم(ص) دخول ام‎سلمه که از امهات المؤمنین بود را در این دایره ممنوع کرد. بااین‎حال، آن حضرت(ص) تصریحی دراین‎باره دارند که پس‌ازآن برای احدی جای شک باقی نمی‌ماند. پیامبر(ص) می‌فرمایند: «نزلت هذه الآیه فی خمسة: فیَّ، و فی علیّ، و حسن و حسین و فاطمة» با وجود چنین تصریحی، چگونه ممکن است برای کسی جای تردید باقی بماند و دیگران را نیز در معنای اهل‎بیت(ع) بگنجاند یا تأویلات دیگری در این باره ارائه نماید.
در جای دیگری نیز مشاهده می‌کنیم که برای تشخیص و تحدید آنان، تحت کساء جمعشان می‌کند چنان‌که در روایت ام‎سلمه آمده است که پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه را صدا کرد و آنان را پیش دست خودش نشاند و علی را هم صدا کرد و پشت سرش نشاند و همه را به زیر کسا برد و فرمود: «هؤلاء اهل‎بیتی فاذهب عنه الرجس و طهرهم تطهیرا» که در این عبارات، رساندن معنای حصر بلیغ‎تر از مورد روایت قبلی است. گویا در این روایت، پیامبر خدا(ص) خواسته‌اند عذر التباس در مصداق را برای هرکسی قطع کنند. آن حضرت دلالت کلامشان بر حصر را با جمع‎کردن آنان تحت کسای خود، تأکید کردند تا أبلغ در حصر و اقوای در دلالت باشد و جالب این‌که پس از جمع شدن [[امام على(ع)|علی]] و فاطمه و حسن و حسین(ع) تحت کسای پیامبر(ص)، وقتی ام‎سلمه از پیامبر(ص) خواست که او را هم در اهل‌البیت قرار دهد و از آن حضرت پرسید: «فأنا معهم یا نبی‌الله؟» پاسخ شنید: «أنت علی مکانک و أنت علی خیر». در این جمله پیامبر اکرم(ص) این را که ام‎سلمه از اهل خیر باشد، نفی نکرد ولی این را که وی از اهل‎بیت(ع) باشد، نفی کرد؛ درحالی‌که ام‎سلمه، همسر پیامبر(ص) و از امهات المؤمنین بود؛ و با وجود این روایت صریحه مجالی برای دخول همسران پیامبر(ص) در معنی اهل‎بیت(ع) باقی نمی‌ماند زیرا پیامبر اکرم(ص) دخول ام‎سلمه که از امهات المؤمنین بود را در این دایره ممنوع کرد. بااین‎حال، آن حضرت(ص) تصریحی دراین‎باره دارند که پس‌ازآن برای احدی جای شک باقی نمی‌ماند. پیامبر(ص) می‌فرمایند: «نزلت هذه الآیه فی خمسة: فیَّ، و فی علیّ، و حسن و حسین و فاطمة» با وجود چنین تصریحی، چگونه ممکن است برای کسی جای تردید باقی بماند و دیگران را نیز در معنای اهل‎بیت(ع) بگنجاند یا تأویلات دیگری در این باره ارائه نماید.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش