پرش به محتوا

دیوان فانی خویی (موسوم به گنج‌الله): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۵: خط ۳۵:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب، مشتمل است بر مقدمه مدیرعامل مرکز پژوهشی میراث مکتوب، پیشگفتار [[حسن زاده،‌ شهريار|شهریار حسن‎زاده]]، مقدمه مصحح و محتوای اصلی که در چند بخش ارائه گردیده است. مجموع اشعار دیوان، شامل 253 غزل، 3 ترجیع‎بند، یک قصیده، 19 قطعه، 53 مثنوی، یک مخمس و 96 رباعی و روی‎هم‎رفته 5564 بیت است.<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه ‎سی‎وشش</ref>.
کتاب، مشتمل است بر مقدمه مدیرعامل مرکز پژوهشی میراث مکتوب، پیشگفتار [[حسن زاده،‌ شهريار|شهریار حسن‎زاده]]، مقدمه مصحح و محتوای اصلی که در چند بخش ارائه گردیده است. مجموع اشعار دیوان، شامل 253 غزل، 3 ترجیع‎بند، یک قصیده، 19 قطعه، 53 مثنوی، یک مخمس و 96 رباعی و روی‌هم‎رفته 5564 بیت است.<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه ‎سی‎وشش</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۵۵: خط ۵۵:
{{ب|'' دل‎نشان شد سخنم تا تو قبولش کردی''|2='' آری آری سخن عشق نشانی دارد''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه ‎سی‎وهفت – سی‎ونه</ref>.
{{ب|'' دل‎نشان شد سخنم تا تو قبولش کردی''|2='' آری آری سخن عشق نشانی دارد''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه ‎سی‎وهفت – سی‎ونه</ref>.


هنر والای شعر [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] که احساسات و عواطف درونی را به گفتار درمی‌آورد، مبیّن غم‎ها و شادی‎ها و سایر بازتاب‌های روانی در قالب و اشعار است که با دمیدن شور عرفانی، دنیای دیگری را در زاویه نگاه خود خلق می‌کند و با برداشتی از «خلاف‌آمد عادت» و بهره‌گیری از مظاهر ناهمگون، دنیای درونی خود را در ایمان و اعتقاد و درک از واقعیت‎ها و رسالت خلقت درمی‌آمیزد و از دهلیز ظاهر به شبستان انس خیمه می‌زند. اشعار و رسایل ارغنون در دیوان فانی نمود و عرصه چنین اندیشه باریک و مایه شاعری اوست:
هنر والای شعر [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] که احساسات و عواطف درونی را به گفتار درمی‌آورد، مبیّن غم‎ها و شادی‌ها و سایر بازتاب‌های روانی در قالب و اشعار است که با دمیدن شور عرفانی، دنیای دیگری را در زاویه نگاه خود خلق می‌کند و با برداشتی از «خلاف‌آمد عادت» و بهره‌گیری از مظاهر ناهمگون، دنیای درونی خود را در ایمان و اعتقاد و درک از واقعیت‎ها و رسالت خلقت درمی‌آمیزد و از دهلیز ظاهر به شبستان انس خیمه می‌زند. اشعار و رسایل ارغنون در دیوان فانی نمود و عرصه چنین اندیشه باریک و مایه شاعری اوست:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|'' چیست درویشی ز خود وارستگی''|2='' از خودی رستن به حق پیوستگی''}}
{{ب|'' چیست درویشی ز خود وارستگی''|2='' از خودی رستن به حق پیوستگی''}}
خط ۷۹: خط ۷۹:
در حکایات [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی خویی]]، به‌مناسبت هر موضوعی که زمینه اصلی آن را عرفان تشکیل می‌دهد، حاصل عمر و تجارب پنجاه‌وسه سال زندگی و سیر و سفر و نشست و برخاست با مردم گوناگون، به‎خصوص عالمان علم و دین و استماع سخن جان‌سوختگان و قدرت قوی تحلیل داستان‌های متون ادب فارسی و برداشت تازه از آن‌ها به‌وضوح مشهود است تا چون پیری آگاه، راهی روشن در سر راه سالکان و مریدان و انسان‌های صادق قرار دهد و به رسالت خود عمل نماید.
در حکایات [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی خویی]]، به‌مناسبت هر موضوعی که زمینه اصلی آن را عرفان تشکیل می‌دهد، حاصل عمر و تجارب پنجاه‌وسه سال زندگی و سیر و سفر و نشست و برخاست با مردم گوناگون، به‎خصوص عالمان علم و دین و استماع سخن جان‌سوختگان و قدرت قوی تحلیل داستان‌های متون ادب فارسی و برداشت تازه از آن‌ها به‌وضوح مشهود است تا چون پیری آگاه، راهی روشن در سر راه سالکان و مریدان و انسان‌های صادق قرار دهد و به رسالت خود عمل نماید.


محسوس‎ترین ویژگی زبان [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] عرفانی بودن آن است؛ چنان‌که غزل یا قطعه و مثنوی و حکایتی نمی‌توان یافت که از رنگ و لعاب اندیشه عرفانی خالی و عاری باشد. ریزش رشحات معانی بلند عرفانی که از وسعت دنیای ایمان و آگاهی او سرچشمه می‌گیرد با توسل به تصویرسازی‎های بدیع و تشبیهات محسوس و ریختن مضمون‌های بکر در قالب تعبیر‎های تازه عرفان و معنویت سبک گفتاری وی را نشان می‌دهد.
محسوس‎ترین ویژگی زبان [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] عرفانی بودن آن است؛ چنان‌که غزل یا قطعه و مثنوی و حکایتی نمی‌توان یافت که از رنگ و لعاب اندیشه عرفانی خالی و عاری باشد. ریزش رشحات معانی بلند عرفانی که از وسعت دنیای ایمان و آگاهی او سرچشمه می‌گیرد با توسل به تصویرسازی‌های بدیع و تشبیهات محسوس و ریختن مضمون‌های بکر در قالب تعبیر‎های تازه عرفان و معنویت سبک گفتاری وی را نشان می‌دهد.


پایبندی [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] به شریعت با مناعت و آزادگی و بلندی روح و زیبایی و وارستگی همراه است و این همراهی و همگامی در اعتقاد محض به ذات حضرت باری تعالی، تفسیر تجلی صفات آن خورشید عالم‎تاب در مظاهر طبیعی، عشق و دلباختگی به خداوند، رجا به هدایت و جذبه، بدرقه و مشایعت علم الیقین تا عین و حق الیقین و همین‎طور نگرش بلند عارفانه به جایگاه آسمانی، بهشتی و عاشق بودن انسان به عشق لایزال، منصفانه راه خلود را در گذر از هفت شهر عشق می‌نمایاند.
پایبندی [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]] به شریعت با مناعت و آزادگی و بلندی روح و زیبایی و وارستگی همراه است و این همراهی و همگامی در اعتقاد محض به ذات حضرت باری تعالی، تفسیر تجلی صفات آن خورشید عالم‎تاب در مظاهر طبیعی، عشق و دلباختگی به خداوند، رجا به هدایت و جذبه، بدرقه و مشایعت علم الیقین تا عین و حق الیقین و همین‎طور نگرش بلند عارفانه به جایگاه آسمانی، بهشتی و عاشق بودن انسان به عشق لایزال، منصفانه راه خلود را در گذر از هفت شهر عشق می‌نمایاند.
خط ۹۹: خط ۹۹:
{{ب|'' بود یک پای شریفش در رکاب ''|2='' پای دیگر در مقام کبریا''}}
{{ب|'' بود یک پای شریفش در رکاب ''|2='' پای دیگر در مقام کبریا''}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
شخصیت حقیقی [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] در زبان شعر فانی شکوه زیبایی‎ها و فخامت ایستادگی‎ها در سختی‎هاست. [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]]، [[امام على(ع)|علی(ع)]] را سر معراج می‌داند و می‌گوید: او در مقام جمع الجمع است که کرانه‌ها را درمی‌نوردد و از قید زمان و زمین آزاد می‌شود.
شخصیت حقیقی [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] در زبان شعر فانی شکوه زیبایی‌ها و فخامت ایستادگی‌ها در سختی‌هاست. [[فانی زنوزی، محمدحسن|فانی]]، [[امام على(ع)|علی(ع)]] را سر معراج می‌داند و می‌گوید: او در مقام جمع الجمع است که کرانه‌ها را درمی‌نوردد و از قید زمان و زمین آزاد می‌شود.
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|'' ختم می‌فرمود قرآن مجید''|2='' در زمان از ابتدا تا انتها''}}
{{ب|'' ختم می‌فرمود قرآن مجید''|2='' در زمان از ابتدا تا انتها''}}
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و فهارس فنی در انتهای آن ذکر گردیده است.
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و فهارس فنی در انتهای آن ذکر گردیده است.
در پاورقی‎ها آدرس و توضیح برخی مطالب ذکر شده است.
در پاورقی‌ها آدرس و توضیح برخی مطالب ذکر شده است.


==پانویس ==
==پانویس ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش