پرش به محتوا

گنجینه بهارستان (علوم قرآنی و روایی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎م' به 'ه‌م')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
خط ۳۵: خط ۳۵:
در جلد اول کتاب، هفده رساله جمع‎آوری‌شده است که در دو بخش عمده علوم قرآنى و علوم روایى مطالب را عرضه می‌کند. در بخش علوم قرآنى به ترتیب رساله‎های زیر است:
در جلد اول کتاب، هفده رساله جمع‎آوری‌شده است که در دو بخش عمده علوم قرآنى و علوم روایى مطالب را عرضه می‌کند. در بخش علوم قرآنى به ترتیب رساله‎های زیر است:
# رسم القرآن: از کهن‎ترین رسائل فارسى در زمینه رسم‎الخط‍‎ قرآن که توسط‍‎ ابوبکر بن احمد بن حسین بن مهران نیشابورى(295-381ق) تألیف گردیده و داراى اهمیت ویژه‌اى در زمینه کتابت قرآن هست. رساله حاضر، به تاریخ ۱۰۱۴ هجرى کتابت یافته است، از این رساله تحریرهاى متعددى به عربى یا به ترجمه فارسى در دست است. یکى از نسخه‎هاى فارسى آن در مجموعه رسائل فارسى (دفتر چهارم) بنیاد پژوهش‎هاى اسلامى آستان قدس تحت عنوان اختلافات هجاء قرآنى با مقدمه‌اى سودمند انتشار یافته است که در مواردى نه اندک، با نسخه کتابخانه مجلس اختلاف دارد<ref>مقدمه، صفحه بیست‎وهشت</ref>.
# رسم القرآن: از کهن‎ترین رسائل فارسى در زمینه رسم‎الخط‍‎ قرآن که توسط‍‎ ابوبکر بن احمد بن حسین بن مهران نیشابورى(295-381ق) تألیف گردیده و داراى اهمیت ویژه‌اى در زمینه کتابت قرآن هست. رساله حاضر، به تاریخ ۱۰۱۴ هجرى کتابت یافته است، از این رساله تحریرهاى متعددى به عربى یا به ترجمه فارسى در دست است. یکى از نسخه‎هاى فارسى آن در مجموعه رسائل فارسى (دفتر چهارم) بنیاد پژوهش‎هاى اسلامى آستان قدس تحت عنوان اختلافات هجاء قرآنى با مقدمه‌اى سودمند انتشار یافته است که در مواردى نه اندک، با نسخه کتابخانه مجلس اختلاف دارد<ref>مقدمه، صفحه بیست‎وهشت</ref>.
# سلك البيان: تألیف ملا محمدجعفر استرآبادى(1198-1263ق) معروف به شریعتمدار که در آن به بیان کلمات قرآنى که احتمال اشتباه در قرائت آن‎ها وجود دارد پرداخته و به ترتیب سوره‎هاى قرآن، به‌تفصیل کلمات مزبور را بیان کرده است. ازآنجاکه در این مجموعه بنا بر اختصار است، سعى شده تا متنى ویراسته و در حد امکان نزدیک به متن مؤلف ارائه گردد و از تقدیم و تعلیق و تحلیل محتوا احتراز گردیده. تنها اندکى تغییر در رسم‎الخط‍‎ رساله به‎عمل‎آمده تا براى خواننده امروزى نامأنوس نباشد. نادرستی‎ها و ناهمگونی‎های نسخه با حرف رمز «س» در پاورقی‎ها مشخص شده است<ref>همان</ref>.
# سلك البيان: تألیف ملا محمدجعفر استرآبادى(1198-1263ق) معروف به شریعتمدار که در آن به بیان کلمات قرآنى که احتمال اشتباه در قرائت آن‌ها وجود دارد پرداخته و به ترتیب سوره‎هاى قرآن، به‌تفصیل کلمات مزبور را بیان کرده است. ازآنجاکه در این مجموعه بنا بر اختصار است، سعى شده تا متنى ویراسته و در حد امکان نزدیک به متن مؤلف ارائه گردد و از تقدیم و تعلیق و تحلیل محتوا احتراز گردیده. تنها اندکى تغییر در رسم‎الخط‍‎ رساله به‎عمل‎آمده تا براى خواننده امروزى نامأنوس نباشد. نادرستی‎ها و ناهمگونی‎های نسخه با حرف رمز «س» در پاورقی‎ها مشخص شده است<ref>همان</ref>.
# عمدة القاري: منظومه‌اى مختصر در علم تجوید که توسط‍‎ مؤلفى ناشناخته به نام حافظ‍‎ شرف به سال 703ق سروده شده؛ رساله داراى یک مقدمه و نه بخش است. در مقدمه به حمد و ثناى پروردگار، پیامبر اکرم(ص) یاران و پیروان ایشان مى‎پردازد و در پى این مقدمه بخشه‌ای نه گانه باب المد، باب الادغام، باب النون الساکنه و التنوین، باب احکام الراات، باب احکام اللامات، باب احکام الوقف، در بیان مخارج، در بیان وقف و بیان وقف کفر مى‎آید<ref>همان</ref>.
# عمدة القاري: منظومه‌اى مختصر در علم تجوید که توسط‍‎ مؤلفى ناشناخته به نام حافظ‍‎ شرف به سال 703ق سروده شده؛ رساله داراى یک مقدمه و نه بخش است. در مقدمه به حمد و ثناى پروردگار، پیامبر اکرم(ص) یاران و پیروان ایشان مى‎پردازد و در پى این مقدمه بخشه‌ای نه گانه باب المد، باب الادغام، باب النون الساکنه و التنوین، باب احکام الراات، باب احکام اللامات، باب احکام الوقف، در بیان مخارج، در بیان وقف و بیان وقف کفر مى‎آید<ref>همان</ref>.
# تحفة الحفاظ‍‎: منظومه‌اى مفصل‎تر از رساله پیشین، تألیف نصرة بن عمر ملقب به سکندر، از دانشمندان قرن نهم هجرى که با نظمى دل‎نشین خلاصه‌اى از همه احکام تجویدى را از شش کتاب دیگر برگزیده است. موضوعات مطروحه در این منظومه، اگرچه نسبت به کتب دیگرى که در علم تجوید نوشته شده، از جامعیت کافى برخوردار نیست، اما ناظم تلاش نموده است تا مطالب مهم‎ علم تجوید را با گزینش از شش کتاب دیگر براى مبتدیان در این علم گرد آورد. مهم‎ترین موضوعات طرح شده در این منظومه عبارتند از: تعریف تجوید، مخارج حروف، مد، نون ساکن، تنوین، قلب، اظهار، ادغام، اخفا، تاء تأنیث، تفخیم و ترقیق را، تلفظ‍‎ واژه الله، وقف، اشمام، روم، تکبیر، اسامى و مولد قرا، شمار آیات و حروف هجا<ref>همان، صفحه بیست‎وهشت و بیست‎ونه</ref>.
# تحفة الحفاظ‍‎: منظومه‌اى مفصل‎تر از رساله پیشین، تألیف نصرة بن عمر ملقب به سکندر، از دانشمندان قرن نهم هجرى که با نظمى دل‎نشین خلاصه‌اى از همه احکام تجویدى را از شش کتاب دیگر برگزیده است. موضوعات مطروحه در این منظومه، اگرچه نسبت به کتب دیگرى که در علم تجوید نوشته شده، از جامعیت کافى برخوردار نیست، اما ناظم تلاش نموده است تا مطالب مهم‎ علم تجوید را با گزینش از شش کتاب دیگر براى مبتدیان در این علم گرد آورد. مهم‎ترین موضوعات طرح شده در این منظومه عبارتند از: تعریف تجوید، مخارج حروف، مد، نون ساکن، تنوین، قلب، اظهار، ادغام، اخفا، تاء تأنیث، تفخیم و ترقیق را، تلفظ‍‎ واژه الله، وقف، اشمام، روم، تکبیر، اسامى و مولد قرا، شمار آیات و حروف هجا<ref>همان، صفحه بیست‎وهشت و بیست‎ونه</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش