۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یب' به 'یب') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'نک' به 'نک') |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
}} | }} | ||
'''تلخيص كتاب العبارة'''، | '''تلخيص كتاب العبارة'''، چنانکه از نام آن پیداست، خلاصهای از «كتاب العبارة» از کتاب «ارگانون» یا «منطق» [[ارسطو]] است که توسط [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، صورت گرفته است. | ||
شرحهای ابن رشد بر آثار [[ارسطو]] را میتوان به سه دسته تقسیم کرد: شرحهای مفصل و بزرگ که «تفسیر» یا «شرح» نامیده میشوند، خلاصههای نوشتههای [[ارسطو]] که «جامع» و در جمع «جوامع» نام دارند و شرحهای متوسط موسوم به «تلخیص» که اثر حاضر نیز از جمله آنها میباشد. شیوه کار ابن رشد در شرحهای متوسط یا «تلخیصها»، معمولا بدین صورت است که وی ابتدا کلمات اول متن [[ارسطو]] را نقل و سپس بقیه مطالب را به زبان خودش شرح میدهد و توضیحات و نظریات شخصی و مطالبی از منابع فیلسوفان اسلامی نیز بر آنها میافزاید؛ بهگونهای که اثر بهصورت نوشته مستقلی آشکار میشود که گفتههای [[ارسطو]] و ابن رشد به هم آمیخته شده و نمیتوان آنها را از یکدیگر تشخیص داد که این روش در اثر حاضر، تا حدودی به چشم میخورد<ref>ر.ک: خراسانی، شرفالدین، ج3، ص560-561</ref>. | شرحهای ابن رشد بر آثار [[ارسطو]] را میتوان به سه دسته تقسیم کرد: شرحهای مفصل و بزرگ که «تفسیر» یا «شرح» نامیده میشوند، خلاصههای نوشتههای [[ارسطو]] که «جامع» و در جمع «جوامع» نام دارند و شرحهای متوسط موسوم به «تلخیص» که اثر حاضر نیز از جمله آنها میباشد. شیوه کار ابن رشد در شرحهای متوسط یا «تلخیصها»، معمولا بدین صورت است که وی ابتدا کلمات اول متن [[ارسطو]] را نقل و سپس بقیه مطالب را به زبان خودش شرح میدهد و توضیحات و نظریات شخصی و مطالبی از منابع فیلسوفان اسلامی نیز بر آنها میافزاید؛ بهگونهای که اثر بهصورت نوشته مستقلی آشکار میشود که گفتههای [[ارسطو]] و ابن رشد به هم آمیخته شده و نمیتوان آنها را از یکدیگر تشخیص داد که این روش در اثر حاضر، تا حدودی به چشم میخورد<ref>ر.ک: خراسانی، شرفالدین، ج3، ص560-561</ref>. | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
ابن رشد در این کتاب، فقط پنج مرتبه از عبارت «قال» استفاده کرده و در اولین مرتبه (که در ابتدای کتاب میباشد)، کلامی پس از آن آمده که بعید است از ارسطو باشد و در دو مرتبه دیگر که از این عبارت استفاده شده، پس از «قال» عبارتی آمده که مناظر و مشابه با نص ارسطو در «كتاب العبارة» نمیباشد<ref>ر.ک: همان، ص17-18</ref>. | ابن رشد در این کتاب، فقط پنج مرتبه از عبارت «قال» استفاده کرده و در اولین مرتبه (که در ابتدای کتاب میباشد)، کلامی پس از آن آمده که بعید است از ارسطو باشد و در دو مرتبه دیگر که از این عبارت استفاده شده، پس از «قال» عبارتی آمده که مناظر و مشابه با نص ارسطو در «كتاب العبارة» نمیباشد<ref>ر.ک: همان، ص17-18</ref>. | ||
چنانکه اشاره شد، ابن رشد کتاب خویش را به پنج فصل تقسیم نموده است. فصل نخست که بهمثابه مقدمه یا مدخل کتاب میباشد، به سه قول تقسیم شده است: قول اول در اسم، قول دوم در کلمه (فعل) و قول سوم در قول (جمله). دو قول نخست، زمینه «قول جازم» (جمله خبریه) را که [[ارسطو]] و [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، آن را عرض اصلی کتاب، شمردهاند، فراهم میسازد. ابن رشد در این تمهید، همانند [[ارسطو]]، به بحث از اصطلاحات پرداخته و در ابتدا، لفظ را تعریف نموده و پس از آن، به شرح تفصیلی اسم، کلمه و قول مبادرت نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | |||
در فصل دوم، ابتدا به بحث از اصناف معانی و متقابلات ششگانه پرداخته شده و سپس، موضوع و محمول بهحسب این متقابلات توضیح داده شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص70-83</ref>. | در فصل دوم، ابتدا به بحث از اصناف معانی و متقابلات ششگانه پرداخته شده و سپس، موضوع و محمول بهحسب این متقابلات توضیح داده شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص70-83</ref>. |
ویرایش