۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
الأوسط في السنن و الإجماع و الإختلاف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'الإجماع (ابهام زدایی)' به 'الإجماع (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ب' به 'ه‌ب') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'الإجماع (ابهام زدایی)' به 'الإجماع (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن منذر، محمد بن | [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده) | ||
[[حنیف، محمد]] (محقق) | [[حنیف، محمد]] (محقق) | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| ناشر =دار طيبه | |||
| مکان نشر =عربستان - رياض | |||
| سال نشر =مجلد1: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد2: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد3: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد4: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد5: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد5: 1985م , 1405ق , | |||
مجلد11: 1985م , 1405ق , | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE59468AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE59468AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =11 | | تعداد جلد =11 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =59468 | ||
| کتابخوان همراه نور =59468 | |||
| کد پدیدآور =19344 | | کد پدیدآور =19344 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|الإجماع (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''الأوسط في السنن و الإجماع و الإختلاف'''، اثر [[ابن منذر، محمد بن | '''الأوسط في السنن و الإجماع و الإختلاف'''، اثر [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهیم بن منذر]] (متوفی 318ق)، کتابی است یازده‌جلدی در شش مجلد به زبان عربی با موضوع روایات اسلامی و فقه. نویسنده در این اثر با استدلال به روایات اسلامی به بیان مباحث فقهی پرداخته است. این مجموعه به تحقیق دکتر [[حنیف، محمد|ابوحماد صغیر احمد بن محمد حنیف]] رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۲: | ||
حماد بن حماد انصاری رئیس وقت بخش تحقیقات تحصیلات تکمیلی در دانشگاه اسلامی مدینه، در تقریظی که بر کتاب نوشته کار محقق کتاب ابوحماد صغیر احمد را ستوده و مختصری درباره آن توضیح داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/7 ر.ک: تقریظ کتاب، ج1، ص7-8]</ref> | حماد بن حماد انصاری رئیس وقت بخش تحقیقات تحصیلات تکمیلی در دانشگاه اسلامی مدینه، در تقریظی که بر کتاب نوشته کار محقق کتاب ابوحماد صغیر احمد را ستوده و مختصری درباره آن توضیح داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/7 ر.ک: تقریظ کتاب، ج1، ص7-8]</ref> | ||
ابوحماد صغیر احمد، در مقدمه کتاب پس از حمد الهی و درود بر پیامبر اکرم(ص) و خاندان و تابعان آن حضرت می‌نویسد: الاوسط في السنن و الإجماع و الإختلاف اثر صاحب خلافیات، [[ابن منذر، محمد بن | ابوحماد صغیر احمد، در مقدمه کتاب پس از حمد الهی و درود بر پیامبر اکرم(ص) و خاندان و تابعان آن حضرت می‌نویسد: الاوسط في السنن و الإجماع و الإختلاف اثر صاحب خلافیات، [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم|ابوبکر محمد بن ابراهیم بن منذر نیشابوری]] متوفی 318 هجری، ملقب به شیخ الحرم که فقیه دورانش در مکه بود، نیازی به تعریف و شناساندن این کتاب برای خوانندگان ندارد؛ تمام کتاب‌های فقهی و به‌ویژه کتاب‌های خلاف نزد بحثکنندگان در تطور حیات اجتماعی در ادوار مختلف اسلامی از مصادر ارزشمند به‌حساب می‌آیند. محقق می‌نویسد: «و اننا لنجد فی هذا الکتاب من الفوائد و المواد ما لا نجده فی‌ای مصدر آخر یعنی بهذا الموضوع»؛ یعنی این کتاب حاوی فواید و مباحثی است که دیگر کتاب‌هایی که درباره این موضوع بحث کرده‌اند خالی از این موارد هستند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/9 ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص9]</ref> | ||
بدون شک این اثر، وسیعترین کتاب در موضوع خودش است و میان اصول شریعت از آیات قرآنی و احادیث صحیحه و آثار ثابت مسند جمع کرده، همچنین اجماع علما و اختلافاتشان در عصر صحابه تا اتباع تابعین و پس از آنان تا دوران خودش یعنی آغاز قرن چهارم هجری را جمع کرده است. | بدون شک این اثر، وسیعترین کتاب در موضوع خودش است و میان اصول شریعت از آیات قرآنی و احادیث صحیحه و آثار ثابت مسند جمع کرده، همچنین اجماع علما و اختلافاتشان در عصر صحابه تا اتباع تابعین و پس از آنان تا دوران خودش یعنی آغاز قرن چهارم هجری را جمع کرده است. بااین‌حال این اثر خلاصه کتاب دیگری است که نویسنده نوشته و این کتاب را به‌عنوان خلاصه آن ارائه کرده است و ظاهراً تفصیل آن کتاب خیلی بیشتر از این اثر بوده است؛ زیرا نویسنده در موارد متعددی در این اثر به آن کتاب مفصل ارجاع می‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/9 ر.ک: همان]</ref> | ||
[[ابن منذر، محمد بن | [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم|ابن منذر]] عنایت شدیدی به حدیث و طرق روایت آن داشته است؛ وی بابی از ابواب فقه و مسئله‌ای از مسائل آن را ذکر نکره مگر این‌که حدیث و طرق آن را هم در آن ذکر کرده و به آن استدلال کرده است و اگر در جایی حدیث صحیح یا اساساً حدیثی یافت نشده او به‌صراحت ذکر می‌کند که حدیث صحیح و روایتی در این باب وجود ندارد. شیوه وی در احادیث این است که حدیث صحیح را بر تمامی آرای معارضش مقدم می‌دارد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/57 ر.ک: همان، ص57]</ref> وی در این کتاب عادت جالبی در اشاره به حدیث یا اثر دارد؛ هرجا که حدیث صحیح و ثابتی در مسئله وجود داشته باشد می‌گوید: ثبت عن النبی(ص) یا صح عنه انه فعل کذا یا قال کذا و همچنین در آثار مانند این‌که می‌گوید ثبت عن علی[ع] انه فعل کذا یا قال کذا؛ و اگر حدیث ضعیفی در مسئله باشد که در نزد وی ثابت نشده باشد یا این‌که سندش متصل نباشد می‌گوید: روینا عن النبی(ص) یا یروی عنه یا مثلاً یروی عن [[امام على(ع)|علی]][ع] و سپس حدیث یا اثر را به‌صورت مسند ذکر می‌کند. البته این شیوه او در این کتاب است و در دیگر کتاب‌هایش شیوه‌های دیگری در ذکر حدیث دارد مثلاً در «اختلاف العلماء» فقط حدیث را به‌صورت مسند ذکر کرده و به اثر اشاره می‌نماید یا مثلاً در «الاشراف»، اشاره به حدیث یا اثر با همان شیوه اکتفا می‌نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/57 ر.ک: همان]</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
در استخراج این اثر به تنها نسخه موجود آن در کتابخانه «ایاصوفیای ترکیه» به شماره 1034 استناد شده است. در صفحه دوم ورقه اول این کتاب نوشته شده: «المجلد الاول من کتاب الاوسط و الاجماع و الاختلاف تألیف ابی بکر محمد بن ابراهیم بن المنذر النیسابوری» همچنین در نسخه خطی نوشته شده: این نسخه خطی که به خط احمد | در استخراج این اثر به تنها نسخه موجود آن در کتابخانه «ایاصوفیای ترکیه» به شماره 1034 استناد شده است. در صفحه دوم ورقه اول این کتاب نوشته شده: «المجلد الاول من کتاب الاوسط و الاجماع و الاختلاف تألیف ابی بکر محمد بن ابراهیم بن المنذر النیسابوری» همچنین در نسخه خطی نوشته شده: این نسخه خطی که به خط احمد شیخ‌زاده، معین اوقاف حرمین، نوشته شده سلطان غازی محمود خان وقف کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/97 ر.ک: همان، ص97-98]</ref> | ||
فهارس فنی کتاب شامل فهرستهای موضوعات، آیات قرآنی، احادیث مسنده، آثار مسنده، فقها، احادیث و آثار ضعیفه، رجال احادیث و آثاری که درباره آن‌ها بحث شده، اعلام غیر رجال اسناد و فقها، شیوخ [[ابن منذر، محمد بن | فهارس فنی کتاب شامل فهرستهای موضوعات، آیات قرآنی، احادیث مسنده، آثار مسنده، فقها، احادیث و آثار ضعیفه، رجال احادیث و آثاری که درباره آن‌ها بحث شده، اعلام غیر رجال اسناد و فقها، شیوخ [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم|ابن منذر]]، اماکن و بلدان و قبایل، کلمات غریبه، ابیات وارده در میان متن، کتاب‌های وارده در متن و منابع و مآخذ، در انتهای هر جلد از کتاب ذکر شده است. در جلد سوم پس از ذکر این موارد، نمونه‌هایی از صفحات جلد و صفحات اول و آخر نسخه خطی کتابخانه‌های ایاصوفیا، دارالکتب مصر و کتابخانه طلعت ذکر شده است. | ||
تحقیق مجموع مجلدات اثر به دست [[حنیف، محمد|دکتر ابوحماد صغیر احمد بن محمد حنیف]] انجام شده است. محقق اثر پیشترها بخش کتاب الحدود این اثر را به‌عنوان رساله کارشناسی ارشدش تحقیق کرده بوده و اجزای دیگر یعنی کتاب‌های قصاص و دیات و معاقل و قسامه و مرتد را برای رساله دکترایش مورد تحقیق قرار داده است. وی سپس تکمیل این اثر را که برخی از علما آن را از کتاب‌های فقهی می‌شمارند و برخی دیگر از کتاب‌های حدیثی «چون هر دو ماده را داراست» در دستور کار خودش قرار می‌دهد تا خدمتی در راستای احیای میراث اسلامی انجام داده باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref> | تحقیق مجموع مجلدات اثر به دست [[حنیف، محمد|دکتر ابوحماد صغیر احمد بن محمد حنیف]] انجام شده است. محقق اثر پیشترها بخش کتاب الحدود این اثر را به‌عنوان رساله کارشناسی ارشدش تحقیق کرده بوده و اجزای دیگر یعنی کتاب‌های قصاص و دیات و معاقل و قسامه و مرتد را برای رساله دکترایش مورد تحقیق قرار داده است. وی سپس تکمیل این اثر را که برخی از علما آن را از کتاب‌های فقهی می‌شمارند و برخی دیگر از کتاب‌های حدیثی «چون هر دو ماده را داراست» در دستور کار خودش قرار می‌دهد تا خدمتی در راستای احیای میراث اسلامی انجام داده باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39830/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref> | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۲: | ||
# شرح کلمات غریبه در متن؛ | # شرح کلمات غریبه در متن؛ | ||
# معرفی بلدان و قبایل و اماکن؛ | # معرفی بلدان و قبایل و اماکن؛ | ||
# ترجمه فقهایی که [[ابن منذر، محمد بن | # ترجمه فقهایی که [[ابن منذر، محمد بن ابراهیم|ابن منذر]] آرای خاص آنان را در مسائل خلافی ذکر کرده است در آخر صفحه زیر یک خط خاص در جایی که برای اولین مرتبه نامشان آورده شده است؛ | ||
# ترجمه اعلامی که راویان فقها یا قاریان یا ناقدان حدیث هستند؛ | # ترجمه اعلامی که راویان فقها یا قاریان یا ناقدان حدیث هستند؛ | ||
# وضع شماره‌های خاص برای کتاب‌ها مثلاً کتاب الطهاره به شماره 2، آداب المیاه 3، آداب الوضوء 4،...؛ | # وضع شماره‌های خاص برای کتاب‌ها مثلاً کتاب الطهاره به شماره 2، آداب المیاه 3، آداب الوضوء 4،...؛ | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۴: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه جلد اول کتاب. | مقدمه جلد اول کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الإشراف علی مذاهب العلماء]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||