۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هد' به 'هد') |
جز (جایگزینی متن - 'نه' به 'نه') |
||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
این اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] پس از انتشار، در میان دانشیان و فاضلان سده هفتم و هشتم شهرت زیای یافت و پشتیبانان و مخالفان پیدا کرد. ضیاءالدین ابوالحسن مسعود بن محمود شیرازی از عالمان و مشایخ نامبردار سده هفتم (م 655) با این اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] خصومت میورزید و در کتابی به نام «كشف الأسرار الإيمانية و هتك الأستار الحطامية» در رد و جواب آن پرداخت؛ بهطوریکه پس از چندی آن کتاب را به دو رساله دیگر در خصوص حکمت اسلام و عظمت شأن و شوکت حکمای مسلمان، مذیل کند یکی به نام «اشارات الواصلین» و دیگری «الرسالة الكنه»؛ اما همچنان که «تهافت التهافت» ابن رشد، هرگز نتوانست بر رونق و بازار «تهافت الفلاسفة» محمد غزالی، اثری کاری و نابودکننده داشته باشد، ردیه مسعود شیرازی نیز نتوانست از شهرت و رونق اثر حاضر بکاهد، چنانچه در سده هشتم، به قول معینالدین یزدی «از میامن دولت محمدی و صفای نیت مؤلف، شهرت و قبول این کتاب همعنان صبا، به آفاق رسیده و با انوار خورشید به اطراف اقالیم مشهور، مذکور گشته، اهلدل را انیس روحافزای شد و سالکان راه حق را جلیس غمزدای آمد»<ref>ر.ک: هروی، نجیب مایل، ص66</ref>. | این اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] پس از انتشار، در میان دانشیان و فاضلان سده هفتم و هشتم شهرت زیای یافت و پشتیبانان و مخالفان پیدا کرد. ضیاءالدین ابوالحسن مسعود بن محمود شیرازی از عالمان و مشایخ نامبردار سده هفتم (م 655) با این اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] خصومت میورزید و در کتابی به نام «كشف الأسرار الإيمانية و هتك الأستار الحطامية» در رد و جواب آن پرداخت؛ بهطوریکه پس از چندی آن کتاب را به دو رساله دیگر در خصوص حکمت اسلام و عظمت شأن و شوکت حکمای مسلمان، مذیل کند یکی به نام «اشارات الواصلین» و دیگری «الرسالة الكنه»؛ اما همچنان که «تهافت التهافت» ابن رشد، هرگز نتوانست بر رونق و بازار «تهافت الفلاسفة» محمد غزالی، اثری کاری و نابودکننده داشته باشد، ردیه مسعود شیرازی نیز نتوانست از شهرت و رونق اثر حاضر بکاهد، چنانچه در سده هشتم، به قول معینالدین یزدی «از میامن دولت محمدی و صفای نیت مؤلف، شهرت و قبول این کتاب همعنان صبا، به آفاق رسیده و با انوار خورشید به اطراف اقالیم مشهور، مذکور گشته، اهلدل را انیس روحافزای شد و سالکان راه حق را جلیس غمزدای آمد»<ref>ر.ک: هروی، نجیب مایل، ص66</ref>. | ||
[[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] در این کتاب کوشیده است که الهیات اسلامی، مسائل روح، نبوت، معاد و حشرونشر و صفات و اخلاق و افعال باریتعالی را در پانزده باب و یک خاتمه، تبیین کند و بر خواننده گمراه که به مطالعه آراء فلاسفه میپردازد، پیدا سازد که انقطاع از علوم عقلی و تعلق به علوم اسلامی، سرمایه رستگاری و درستکاری است. از آن روی که مؤلف بر علوم اسلامی اعم از علوم ظاهری و باطنی، تسلط کامل داشته، در این زمینه کاملاً موفق و فیروز است، ولیکن در نااستوار نمودن آراء فلاسفه و ناپخته نشان دادن نکات فلسفی، بسیار ضعیف و حتی در حد یک نویسنده مقلد است. با آنکه [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] از غزالی و آثار ضد فلسفی او، مانند «تهافت الفلاسفة» و «مقاصد الفلاسفة» تمتع یافته و بهره برده است، ولی هرگز نتوانسته چون غزالی، یکیک از مباحث فلسفی را برشمارد و به رد و انکار | [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] در این کتاب کوشیده است که الهیات اسلامی، مسائل روح، نبوت، معاد و حشرونشر و صفات و اخلاق و افعال باریتعالی را در پانزده باب و یک خاتمه، تبیین کند و بر خواننده گمراه که به مطالعه آراء فلاسفه میپردازد، پیدا سازد که انقطاع از علوم عقلی و تعلق به علوم اسلامی، سرمایه رستگاری و درستکاری است. از آن روی که مؤلف بر علوم اسلامی اعم از علوم ظاهری و باطنی، تسلط کامل داشته، در این زمینه کاملاً موفق و فیروز است، ولیکن در نااستوار نمودن آراء فلاسفه و ناپخته نشان دادن نکات فلسفی، بسیار ضعیف و حتی در حد یک نویسنده مقلد است. با آنکه [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] از غزالی و آثار ضد فلسفی او، مانند «تهافت الفلاسفة» و «مقاصد الفلاسفة» تمتع یافته و بهره برده است، ولی هرگز نتوانسته چون غزالی، یکیک از مباحث فلسفی را برشمارد و به رد و انکار آنها بپردازد<ref>همان</ref>. | ||
وی در این کتاب دو نوع شناخت را در مقابل همدیگر میگذارد: شناختی که از روی ایمان و اشراق است و بهوسیله قلب تحصیل میگردد و شناختی که محل اخذ آن عقل است -شناخت عقلانی و در واقع مؤلف کوشیده است که مناظره گونهای میان انواع دوگانه شناخت قلبی و عقلی- به وجود بیاورد و سعی کرده است که شناخت ایمانی را مستند به مواد مقبول اسلامی، همچون آیات قرآنی و احادیث نبوی و روایات مأثور و مروی سازد و شناخت عقلانی را در حد شعار و بهدوراز هرگونه اسناد به جزئیات دقایق فلسفی، سست و ناپخته بنماید. ازاینرو فلاسفه را با شنویه و دهریه و مجوس و صابئه و هرکسی که با ارتباط عقل به جستوجوی الهیات میروند، همسیر و همداستان میداند، بهطوریکه هرگز به حقایق امر و فطرت و خلقت نائل نمیآیند<ref>همان</ref>. | وی در این کتاب دو نوع شناخت را در مقابل همدیگر میگذارد: شناختی که از روی ایمان و اشراق است و بهوسیله قلب تحصیل میگردد و شناختی که محل اخذ آن عقل است -شناخت عقلانی و در واقع مؤلف کوشیده است که مناظره گونهای میان انواع دوگانه شناخت قلبی و عقلی- به وجود بیاورد و سعی کرده است که شناخت ایمانی را مستند به مواد مقبول اسلامی، همچون آیات قرآنی و احادیث نبوی و روایات مأثور و مروی سازد و شناخت عقلانی را در حد شعار و بهدوراز هرگونه اسناد به جزئیات دقایق فلسفی، سست و ناپخته بنماید. ازاینرو فلاسفه را با شنویه و دهریه و مجوس و صابئه و هرکسی که با ارتباط عقل به جستوجوی الهیات میروند، همسیر و همداستان میداند، بهطوریکه هرگز به حقایق امر و فطرت و خلقت نائل نمیآیند<ref>همان</ref>. |
ویرایش