پرش به محتوا

كتاب الحيدة: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎و' به 'ه‌و'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎و' به 'ه‌و')
خط ۴۲: خط ۴۲:
[[صليبا، جميل|جمیل صلیبا]] در ابتدای کتاب مقدمه‌ای در هفت بخش نوشته است. این مقدمه مشتمل است بر: معرفی [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی،]] تحقیق در انتساب کتاب حیده به کنانی، مسئله خلق قرآن، تلخیص کتاب حیده، توصیف نسخه‎های خطی کتاب، اشاره به بعضی از نصوصی که مشتمل بر اخبار [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی]] هستند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9</ref>‎.  
[[صليبا، جميل|جمیل صلیبا]] در ابتدای کتاب مقدمه‌ای در هفت بخش نوشته است. این مقدمه مشتمل است بر: معرفی [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی،]] تحقیق در انتساب کتاب حیده به کنانی، مسئله خلق قرآن، تلخیص کتاب حیده، توصیف نسخه‎های خطی کتاب، اشاره به بعضی از نصوصی که مشتمل بر اخبار [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی]] هستند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9</ref>‎.  


برخی مورخین در انتساب این کتاب به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] تشکیک کرده‌اند؛ کسانی چون ذهبی در ميزان الاعتدال و به‌تبع او سبکی در طبقات الشافعية. محقق کتاب نفی اسناد کتاب حیده به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] را استدلالی عقلی دانسته، نه تحقیقی تاریخی. از [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] اثر دیگری نیز در دست نداریم که بتوانیم به آن رجوع کنیم و نظرات او در این کتاب را با آن مقابله کنیم. از طرفی ابن ندیم و خطیب بغدادی که متقدم بر ذهبی و سبکی بوده‌اند در اسناد کتاب حیده به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی]] تشکیک نکرده‌اند. درهرحال این موضوع قطعی است که [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] کتابی با نام الحيدة نوشته است، اما این کتاب که بعد از خروجش از مجلس مأمون بر اصحابش املا کرد، در ابتدا بیشتر از ده ورق نبود؛ چراکه خود در ابتدای صفحه 136 کتابش به این موضوع اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص19-17</ref>‎. با توجه به اینکه نسخی که از الحيدة به دست ما رسیده، اختلاف زیادی با هم دارد، ممکن است مباحثی را ناسخین به آن افزوده باشند؛ چراکه آنها بسیاری از اوقات تحریف می‌کنند یا الفاظ را تصحیف کرده یا به متن کتابی که موافق مذهبشان باشد، مطالبی را از جانب خود می‌افزایند تا به‎وسیله آن برخی معانی را توضیح دهند یا با شواهدی که می‌شناسند مطالبی را تأیید کنند<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>‎.
برخی مورخین در انتساب این کتاب به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] تشکیک کرده‌اند؛ کسانی چون ذهبی در ميزان الاعتدال و به‌تبع او سبکی در طبقات الشافعية. محقق کتاب نفی اسناد کتاب حیده به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] را استدلالی عقلی دانسته، نه تحقیقی تاریخی. از [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] اثر دیگری نیز در دست نداریم که بتوانیم به آن رجوع کنیم و نظرات او در این کتاب را با آن مقابله کنیم. از طرفی ابن ندیم و خطیب بغدادی که متقدم بر ذهبی و سبکی بوده‌اند در اسناد کتاب حیده به [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|عبدالعزیز کنانی]] تشکیک نکرده‌اند. درهرحال این موضوع قطعی است که [[کناني، عبدالعزيز بن يحيي|کنانی]] کتابی با نام الحيدة نوشته است، اما این کتاب که بعد از خروجش از مجلس مأمون بر اصحابش املا کرد، در ابتدا بیشتر از ده ورق نبود؛ چراکه خود در ابتدای صفحه 136 کتابش به این موضوع اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص19-17</ref>‎. با توجه به اینکه نسخی که از الحيدة به دست ما رسیده، اختلاف زیادی با هم دارد، ممکن است مباحثی را ناسخین به آن افزوده باشند؛ چراکه آنها بسیاری از اوقات تحریف می‌کنند یا الفاظ را تصحیف کرده یا به متن کتابی که موافق مذهبشان باشد، مطالبی را از جانب خود می‌افزایند تا به‌وسیله آن برخی معانی را توضیح دهند یا با شواهدی که می‌شناسند مطالبی را تأیید کنند<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>‎.


معتزله، قائل به خلق قرآن کریم هستند. از جمله براهین معتزله بر خلق، این موارد است: اگر کلام خدا مخلوق نباشد لازم می‎آید که امر و نهی قدیم باشند و این هم محال است. کلام نیاز به مخاطب دارد؛ پس اگر مخاطب، مخلوق باشد کلام هم مخلوق است. همچنین خداوند با خودش سخن نمی‌گوید، بلکه با بندگانش سخن می‌گوید؛ پس اگر عبدمخلوق باشد کلام الله هم مخلوق است. دیگر اینکه خطاب الله تعالی به موسی غیر از خطابش به عیسی(ع) و محمد(ص) است؛ همچنان‎که خطاب خداوند به بنی‌اسرائیل غیر از خطابش به عرب است و هر خطابی که به تبدل زمان و مکان تغییر کند کلام مخلوق است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>‎.
معتزله، قائل به خلق قرآن کریم هستند. از جمله براهین معتزله بر خلق، این موارد است: اگر کلام خدا مخلوق نباشد لازم می‎آید که امر و نهی قدیم باشند و این هم محال است. کلام نیاز به مخاطب دارد؛ پس اگر مخاطب، مخلوق باشد کلام هم مخلوق است. همچنین خداوند با خودش سخن نمی‌گوید، بلکه با بندگانش سخن می‌گوید؛ پس اگر عبدمخلوق باشد کلام الله هم مخلوق است. دیگر اینکه خطاب الله تعالی به موسی غیر از خطابش به عیسی(ع) و محمد(ص) است؛ همچنان‎که خطاب خداوند به بنی‌اسرائیل غیر از خطابش به عرب است و هر خطابی که به تبدل زمان و مکان تغییر کند کلام مخلوق است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>‎.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش