۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
فضل قيام الليل و التهجد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌و' به 'ه‌و') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
سپس اقسام نماز و جایگاه نماز شب را مورد بحث قرار داده است: نماز به اقسامی تقسیم می‌شود، یک قسم فرایض است که ترک آن جایز نیست، سنن و نمازهای مستحبی نیز از دیگر اقسام نماز است که بر انجام آن تأکید شده است؛ از جمله نمازهای مستحبی که بسیار بر آن تأکید و ترغیب شده و از اعظم نمازهایی که شارع حکیم به آن فراخوانده تهجد و نماز شب است. نماز شب از اعظم نوافل است که خداوند به‌وسیله آن بنده را به بالاترین منازل که صالحان بهسوی آن سبقت می‌گیرند و بهجاست که رقابت کنندگان در آن رقابت کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/6 ر.ک: همان]</ref>. وی پیامبر اکرم(ص) که در اثر عبادت پاهای مبارکش ورم می‌کرد را بهعنوان اسوه حسنه در این زمینه معرفی می‌کند. سپس به سیره علما در این موضوع اشاره کرده و آنچه از سیره گذشتگان در این زمینه ذکر شده را گسترده‌تر از آن می‌داند که در این مقام ذکر شود و لذا برای آشنایی به شوق علما بر تهجد و نماز شب به کتب تراجم و سیره ارجاع می‌دهد که پر از اینگونه مطالب است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/6 ر.ک: همان، ص7-6]</ref>. کتاب حاضر از جمله اولین تألیفات در این موضوع ارزشمند و خطیر است. نویسنده‌اش یکی از حفاظ و علمای بزرگ با نام [[آجری، محمد بن حسین|محمد بن حسین آجری]] است که با کیفیت و زیبایی آثارش شناخته می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/8 ر.ک: همان، ص8]</ref>. | سپس اقسام نماز و جایگاه نماز شب را مورد بحث قرار داده است: نماز به اقسامی تقسیم می‌شود، یک قسم فرایض است که ترک آن جایز نیست، سنن و نمازهای مستحبی نیز از دیگر اقسام نماز است که بر انجام آن تأکید شده است؛ از جمله نمازهای مستحبی که بسیار بر آن تأکید و ترغیب شده و از اعظم نمازهایی که شارع حکیم به آن فراخوانده تهجد و نماز شب است. نماز شب از اعظم نوافل است که خداوند به‌وسیله آن بنده را به بالاترین منازل که صالحان بهسوی آن سبقت می‌گیرند و بهجاست که رقابت کنندگان در آن رقابت کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/6 ر.ک: همان]</ref>. وی پیامبر اکرم(ص) که در اثر عبادت پاهای مبارکش ورم می‌کرد را بهعنوان اسوه حسنه در این زمینه معرفی می‌کند. سپس به سیره علما در این موضوع اشاره کرده و آنچه از سیره گذشتگان در این زمینه ذکر شده را گسترده‌تر از آن می‌داند که در این مقام ذکر شود و لذا برای آشنایی به شوق علما بر تهجد و نماز شب به کتب تراجم و سیره ارجاع می‌دهد که پر از اینگونه مطالب است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/6 ر.ک: همان، ص7-6]</ref>. کتاب حاضر از جمله اولین تألیفات در این موضوع ارزشمند و خطیر است. نویسنده‌اش یکی از حفاظ و علمای بزرگ با نام [[آجری، محمد بن حسین|محمد بن حسین آجری]] است که با کیفیت و زیبایی آثارش شناخته می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/8 ر.ک: همان، ص8]</ref>. | ||
تحقیق در رابطه با مذهب [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] از جمله مطالب بخش معرفی نویسنده است. در اینکه مذهب فقهی [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] چه بوده؟ کسانی مانند ابن ندیم، ابن خلکان و صدیق حسن قنوجی او را شافعی مذهب و گروه دیگری او را بر مذهب حنابله دانسته‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/24 ر.ک: متن کتاب، ص24]</ref>. عبدالعزیز قاری در تحقیقش پیرامون کتاب اخلاق حملة القرآن معتقد است که تنها با دقت در مصنفات فقهی نویسنده می‌توان به مذهب فقهی او دست یافت. سپس می‌گوید: او در مسائل فقهی کمی که در کتاب اخلاق حملة القرآن آمده است حنبلی مذهب است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/25 ر.ک: همان، ص25]</ref>. سپس تأکید می‌کند که [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] در مسائل اعتقادی بر شیوه اهل سنت و جماعت بر فهم سلف صالح از صحابه و تابعین سه قرن اول از کتاب و سنت تمسک کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/29 ر.ک: همان، ص29]</ref>. در ادامه این بخش، 12 اثر مطبوع، 44 اثر خطی و آثاری که نسبت | تحقیق در رابطه با مذهب [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] از جمله مطالب بخش معرفی نویسنده است. در اینکه مذهب فقهی [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] چه بوده؟ کسانی مانند ابن ندیم، ابن خلکان و صدیق حسن قنوجی او را شافعی مذهب و گروه دیگری او را بر مذهب حنابله دانسته‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/24 ر.ک: متن کتاب، ص24]</ref>. عبدالعزیز قاری در تحقیقش پیرامون کتاب اخلاق حملة القرآن معتقد است که تنها با دقت در مصنفات فقهی نویسنده می‌توان به مذهب فقهی او دست یافت. سپس می‌گوید: او در مسائل فقهی کمی که در کتاب اخلاق حملة القرآن آمده است حنبلی مذهب است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/25 ر.ک: همان، ص25]</ref>. سپس تأکید می‌کند که [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] در مسائل اعتقادی بر شیوه اهل سنت و جماعت بر فهم سلف صالح از صحابه و تابعین سه قرن اول از کتاب و سنت تمسک کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/29 ر.ک: همان، ص29]</ref>. در ادامه این بخش، 12 اثر مطبوع، 44 اثر خطی و آثاری که نسبت آن‌ها به [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] صحیح نیست معرفی شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/30 ر.ک: همان، ص40-30]</ref>. | ||
فصل دوم در هفت مبحث مطرح شده است. در ابتدا عنوان کتاب و انتساب این اثر به [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] مورد بررسی قرار گرفته است. ابن خیر، ذهبی و عمر کحاله این کتاب را «التهجد» نامیده‌اند. تجیبی آن را «التهجد و فضائل قیام اللیل» و رودانی با مختصر کردن نام کتاب آن را «قیام اللیل» نامیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>. | فصل دوم در هفت مبحث مطرح شده است. در ابتدا عنوان کتاب و انتساب این اثر به [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] مورد بررسی قرار گرفته است. ابن خیر، ذهبی و عمر کحاله این کتاب را «التهجد» نامیده‌اند. تجیبی آن را «التهجد و فضائل قیام اللیل» و رودانی با مختصر کردن نام کتاب آن را «قیام اللیل» نامیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
وی همچنین به مهمترین نکاتی که در شیوه نویسنده دیده اشاره کرده است: | وی همچنین به مهمترین نکاتی که در شیوه نویسنده دیده اشاره کرده است: | ||
# [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] در ابتدای کتابش سبب نگارش کتابش را توضیح داده که عبارت از ذکر آیات و روایات فراوانی است که در رابطه با فضیلت و پاداش عظیم در بجای آوردن نماز شب وارد شده؛ لذا جهت آگاهی بخشیدن راغبین به این عمل، این کتاب را نوشته است. | # [[آجری، محمد بن حسین|آجری]] در ابتدای کتابش سبب نگارش کتابش را توضیح داده که عبارت از ذکر آیات و روایات فراوانی است که در رابطه با فضیلت و پاداش عظیم در بجای آوردن نماز شب وارد شده؛ لذا جهت آگاهی بخشیدن راغبین به این عمل، این کتاب را نوشته است. | ||
# در ابتدای کتاب، ذکر آیاتی در رابطه با نماز شب و تشویق به آن عمل به همراه وجه دلالت | # در ابتدای کتاب، ذکر آیاتی در رابطه با نماز شب و تشویق به آن عمل به همراه وجه دلالت آن‌ها آمده است؛ | ||
# روایاتی از رسول‌الله(ص) در تشویق و ترغیب امت به نماز شب بیان شده است؛ | # روایاتی از رسول‌الله(ص) در تشویق و ترغیب امت به نماز شب بیان شده است؛ | ||
# ذکر آثار صحابه و تابعین و تابعین تابعین در تشویق به تهجد و نماز شب و نیز اشتیاق | # ذکر آثار صحابه و تابعین و تابعین تابعین در تشویق به تهجد و نماز شب و نیز اشتیاق آن‌ها در بجای آوردن این فضیلت. | ||
# تعلیقه بر بخشهای متعددی از کتاب که با ذکر عبارت «قال محمد بن الحسین» به شیوه ترغیب و وعظ نوشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/53 ر.ک: همان، ص54-53]</ref>. | # تعلیقه بر بخشهای متعددی از کتاب که با ذکر عبارت «قال محمد بن الحسین» به شیوه ترغیب و وعظ نوشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/53 ر.ک: همان، ص54-53]</ref>. | ||
این اثر مشتمل بر 48 روایت است که محقق اثر از دیدگاه مذهب خود تعداد مرفوع، موقوف و مقطوع از | این اثر مشتمل بر 48 روایت است که محقق اثر از دیدگاه مذهب خود تعداد مرفوع، موقوف و مقطوع از آن‌ها را ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/55 ر.ک: همان، ص56-55]</ref>. | ||
در باب اول کتاب به فضیلت برخاستن برای نماز شب و اینکه پس از نماز واجب، افضل از همه نمازهاست<ref>ر.ک: همان، ص82</ref> اشاره شده است. دراینباره، روایتی از رسول‌الله(ص) نقل شده، بر شما باد به نماز شب چراکه آن شیوه صالحان پیش از شما و تقرب به خداوند عزوجل و پاککننده گناهان و دورکننده از گناهان است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/84 ر.ک: همان، ص84]</ref>. | در باب اول کتاب به فضیلت برخاستن برای نماز شب و اینکه پس از نماز واجب، افضل از همه نمازهاست<ref>ر.ک: همان، ص82</ref> اشاره شده است. دراینباره، روایتی از رسول‌الله(ص) نقل شده، بر شما باد به نماز شب چراکه آن شیوه صالحان پیش از شما و تقرب به خداوند عزوجل و پاککننده گناهان و دورکننده از گناهان است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39750/1/84 ر.ک: همان، ص84]</ref>. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
استخراج احادیث و آثار و بیان صحت و ضعف | استخراج احادیث و آثار و بیان صحت و ضعف آن‌ها، شرح احادیث غریب و معرفی اعلام از جمله فعالیتهای محقق اثر است که در پاورقیهای کتاب ذکر شده است. فهرست منابع، احادیث و آثار و مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||