عالم الآخرة: تفاوت میان نسخه‌ها

در مقدمه، ضمن اشاره به روایتی از ابوذر غفاری در توصیف مرگ و حالات پس از آن، به بیان این نکته پرداخته شده است که به‎واسطه ادراک و اذعان عقلی و با تصدیق احادیث انبیا الهی(ع) حقیقت مرگ و حیات پس از آن، واضح و مبین است اما آدمی به‎خاطر تعلق به زندگی مادی، در پذیرش آن کر‎هت دارد<ref>ر.ک: مقدمه، ص5-‎6</ref>.

در بخش نخست، ‎ه بحث پیرامون شفاعت در قرآن کریم و روایات، پرداخته شده است. نویسنده در ابتدا، به آیه 48 سوره بقره: '''وَ اتَّقُوا يوْماً لاَ تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيئاً وَ لاَ يقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ وَ لاَ يؤْخَذُ مِنْهَا عَدْلٌ وَ لاَ هُمْ ينْصَرُونَ''' (و بترسید از روزى که هیچ‎کس چیزى [از عذاب خدا] را از کسى دفع نمى‎کند و نه از او شفاعتى پذیرفته و نه به‎جاى وى بدلى گرفته می‌‏شود و نه یارى خواهند شد)، اشاره کرده و ضمن تبیین معنا و تفسیر آن به‎وسیله آیات دیگری از قرآن کریم که ناظر به اعمال مشرکین بوده و مبین این امر است که مراد از نفی شفاعت، نفی شفاعت خدایانی است که مشرکین آنها را به‌عنوان شفیع قرارداده‌اند، به این نکته اشاره نموده که قرآن کریم، موضوع شفاعت را از اصل، منتفی ندانسته، بلکه در برخی از آیات، از جمله آیه مبارکه 255 سوره بقره: '''مَنْ ذَا الَّذِي يشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ يعْلَمُ مَا بَينَ أَيدِيهِمْ وَ مَا خَلْفَهُمْ''' (کیست آن کس که جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت کند؟ آنچه در پیش روى آنان و آنچه در پشت سرشان است می‌‏داند)، آن را مشروط به اذن الهی و با شرایطی که در آیات دیگر ذکر شده، ثابت نموده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7-‎9</ref>.

بخش سوم، به بحث پیرامون مسخ و زنده شدن مردگان از نظر فلسفی، اختصاص یافته است. سوره بقره مشتمل بر آیات زیادی از قصص بنی‌اسرائیل و سایر اقوام بوده که به معجزات الهی، مانند شکافتن دریا و غرق آل فرعون، برخورد صاعقه به بنی‌اسرائیل و زنده شدنشان پس از مرگ، سایه افکندن ابرها و نزول من و سلوی بر بنی‌اسرائیل، جوشیدن چشمه‌ها از سنگ، مسخ شدن عده‌ای از آنها، زنده شدن مرده به‎واسطه زدن پاره‌ای از گاو ذبح‎شده، زنده شدن کسی که از قریه‌ای ویران می‌گذشت پس از مردن وی، زنده شدن پرندگان به دست حضرت ابراهیم(ع) و... اشاره دارد. در این میان، شبهه‌ای پیرامون زنده شدن مردگان و یا مسخ شدن عده‌ای از بنی‌اسرائیل، مطرح شده و نویسنده بدان پاسخ داده است. در این شبهه، چنین اشکال شده است که مسلما موجودی که قوه کمال و فعلیت دارد، زمانی که از قوه به فعل می‌رسد، محال است که مجددا به قوه بازگردد و نفس انسان به‎واسطه مرگ، از ماده مجرد شده و موجودی مجرد مثالی یا عقلی می‌گردد و این هر دو رتبه، فوق رتبه ماده بود و وجود در آنها، اقوای از وجود مادی است و بدین صورت تعلق نفس بعد از مرگ به ماده، محال بوده و در این صورت، رجوع شیء به قوه بعد از خروج از قوه و به فعلیت رسیدن، لازم می‎آید. نویسنده به این نکته تأکید دارد که رجوع مابالقوه بعد از خروج از قوه به فعل، مجددا به قوه، محالی است که شکی در آن نیست، لکن وی معتقد است که زنده شدن مردگان در دنیا و مسخ، از مصادیق این مورد نمی‎باشد<ref>ر.ک: همان، ص91-‎92</ref>.