تاریخ سیاسی معاصر ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

تاریخ سیاسی معاصر ایران (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۷

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۵۳: / خط ۵۳: @@
 نویسنده در فصل چهارم، به موضوع «فراماسونری» پرداخته است. وی بر این باور است که مطالعه فراماسونری دو قرن گذشته ایران، اگر با تمام واقعیت انجام گیرد، می‌تواند یکی از برجسته‌ترین کارها باشد و پرده‌هایی که تا به حال از این شبکه بالا رفته، نمایانگر ریشه‌هایی است که در دویست سال گذشته، بر قلب امت پنجه افکنده بود و متأسفانه با وجود کتاب‌های متعدد، اظهارات مختلف، اسناد و مدارکی که تا به حال به دست آمده، تمام واقعیت آن روشن نگردیده است. نویسنده در این فصل، ضمن تشریح معنای لغوی فراماسون و سابقه تاریخی آن، هدف از تشکیلات فراماسونری را توضیح داده و سپس، به موضوعات زیر پرداخته است: رابطه جمعیت‎های سری و فراماسونری، فراماسونری با شبکه جهانی، فراماسون نوین، فراماسونری در ایران، اصول اعلامیه لژ بزرگ لندن، پیشگامان فراماسون در ایران، جامع آدمیت، لژ بیداری ایرانیان، حفظ اسرار ماسونی و هدف فراماسون<ref>ر.ک: همان، ص77-‎86</ref>.
-در تاریخ معاصر ایران، قضاوت کنسولی (کاپیتولاسیون) مسئله‌ای اساسی است که باعث گردید بیش از یک قرن استقلال و حاکمیت ایران در وضع متزلزلی قرار گیرد. نفوذ بیگانگان بیشتر از همین طریق بود و از این راه تحمیل عمال و کارگزاران بیگانه و به دنبال آن، جنایات فجیعی در ایران انجام گفت. نویسنده، معتقد است با این قانون، قوانین جزایی که باید مظهر حاکمیت دولت باشد، به‎صورت بازیچه‌ای درآمد و هر متجاوزی می‌توانست به‎سادگی آن را کنار زده، خود را تحت حمایت قدرت‎های خارجی قرار بدهد و حکومت‎های ایران به‎جای اینکه در مقابل ملت تسلیم و در مقابل بیگانه، قوی باشند، فشار استبداد را بر حلقوم ملت مظلوم هرچه بیشتر ساختند تا فرمان‎بری خوب برای سیاست‎های خارجی باشند. نویسنده در فصل پنجم، به علت فرصت محدودی که برای ذکر تاریخ معاصر در اختیار داشته، با تمام اهمیتی که کاپیتولاسیون دارد، مانند سایر مباحث کتاب، به‌اختصار از آن گذشته و سعی نموده با نمایاندن نکات اصلی، کیفیت و ماهیت آن را روشن کند<ref>ر.ک: همان، ص88</ref>.
+در تاریخ معاصر ایران، قضاوت کنسولی (کاپیتولاسیون) مسئله‌ای اساسی است که باعث گردید بیش از یک قرن استقلال و حاکمیت ایران در وضع متزلزلی قرار گیرد. نفوذ بیگانگان بیشتر از همین طریق بود و از این راه تحمیل عمال و کارگزاران بیگانه و به دنبال آن، جنایات فجیعی در ایران انجام گفت. نویسنده، معتقد است با این قانون، قوانین جزایی که باید مظهر حاکمیت دولت باشد، به‎صورت بازیچه‌ای درآمد و هر متجاوزی می‌توانست به‎سادگی آن را کنار زده، خود را تحت حمایت قدرت‎های خارجی قرار بدهد و حکومت‎های ایران به‌جای اینکه در مقابل ملت تسلیم و در مقابل بیگانه، قوی باشند، فشار استبداد را بر حلقوم ملت مظلوم هرچه بیشتر ساختند تا فرمان‎بری خوب برای سیاست‎های خارجی باشند. نویسنده در فصل پنجم، به علت فرصت محدودی که برای ذکر تاریخ معاصر در اختیار داشته، با تمام اهمیتی که کاپیتولاسیون دارد، مانند سایر مباحث کتاب، به‌اختصار از آن گذشته و سعی نموده با نمایاندن نکات اصلی، کیفیت و ماهیت آن را روشن کند<ref>ر.ک: همان، ص88</ref>.
 تاریخ معاصر ایران با مسئله نفت توأم و همراه است. امتیازاتی که از زمان ناصرالدین شاه در این خصوص به خارجی‎ها داده شده، همواره با حوادث و تحولات بسیار همراه بوده است و امروز هم که نفت را به‌طور کامل در اختیار داریم، نه‌تنها با یک مسئله بزرگ اقتصادی مواجه هستیم، بلکه مهم‎ترین مسئله سیاسی روز ما را تشکیل می‌دهد تا آنجا که آمریکا مدعی عدم جواز استفاده از نفت، به‎عنوان یک حربه سیاسی در خصوص ایران از آن استفاده کرد، لیکن در ابتدا، ژاپن و اروپای غربی به‎مناسبت همین نفت تا حدی در محاصره اقتصادی ایران، با آمریکا هماهنگی نکردند و یا تردید به خود راه دادند؛ ازاین‎رو نویسنده در فصل ششم، کلیات و مقدمات مربوط به مسئله نفت را مورد بررسی قرار داده است.<ref>ر.ک: همان، ص98-‎105</ref>.
@@ خط ۶۳: / خط ۶۳: @@
 حوادث بین کودتای 1299 تا شهریور 1320، در فصل نهم، مورد مطالعه قرار گرفته است. نویسنده در این فصل، ابتدا وضع سیاسی ایران در سال‎های 1299 تا 1304ش، را بررسی نموده و سپس، به موضوعاتی همچون چگونگی انجام کودتا، دولت کودتا، رقابت سید ضیاءالدین طباطبایی و رضاخان، معاهده 1921م ایران و شوروی، نخست‎وزیری رضا خان، پایان مسئله خوزستان، خلع احمد شاه و انتقال سلطنت، سلطنت استبدادی رضا خان، تصمیم رضا خان به تضعیف روحانیت شیعه، دولت‎های دوران رضا شاه، پیمان سعدآباد، اشغال ایران در جنگ دوم و استعفای رضا خان<ref>ر.ک: همان، ص170-‎263</ref>.
-حوادث مربوط به دوران اشغال ایران و حکومت‎های بی‎ثبات تا بهمن 1324ش، در فصل دهم، مورد بررسی قرار گرفته است. در این فصل، از دورانی صحبت می‌شود که ارتش شوروی و انگلیس، خاک ایران را اشغال کرده‌اند، رضا شاه دیکتاتور از کشور خارج شده و به تبعید رفته است. آثار شوم جنگ، از قحطی و بیماری، ایران را فراگرفته، اما آزادی بیان، به ملت بازگشته است. مطبوعات بسیاری، فجایع و نابسامانی‎های دوران استبداد را بازگو می‌کنند. محمدرضا با بی‌اطلاعی کامل از اوضاع جهان و ایران، به‎جای پدر، شاه شده است. عوامل استعمار در قالب دربار، پوششی برای او تشکیل داده و از جانب او سخن می‌گویند. دولت‎ها از ملت جدا هستند و می‌آیند و سردرگم می‌روند؛ به‌طوری‎که در مدت چهار سال، نه کابینه تشکیل گردید و بعضی از آنها هم چندین مرتبه ترمیم شدند، ولی نتوانستند اوضاع ثابتی به وجود آورند<ref>ر.ک: همان، ص267-‎304</ref>.
+حوادث مربوط به دوران اشغال ایران و حکومت‎های بی‎ثبات تا بهمن 1324ش، در فصل دهم، مورد بررسی قرار گرفته است. در این فصل، از دورانی صحبت می‌شود که ارتش شوروی و انگلیس، خاک ایران را اشغال کرده‌اند، رضا شاه دیکتاتور از کشور خارج شده و به تبعید رفته است. آثار شوم جنگ، از قحطی و بیماری، ایران را فراگرفته، اما آزادی بیان، به ملت بازگشته است. مطبوعات بسیاری، فجایع و نابسامانی‎های دوران استبداد را بازگو می‌کنند. محمدرضا با بی‌اطلاعی کامل از اوضاع جهان و ایران، به‌جای پدر، شاه شده است. عوامل استعمار در قالب دربار، پوششی برای او تشکیل داده و از جانب او سخن می‌گویند. دولت‎ها از ملت جدا هستند و می‌آیند و سردرگم می‌روند؛ به‌طوری‎که در مدت چهار سال، نه کابینه تشکیل گردید و بعضی از آنها هم چندین مرتبه ترمیم شدند، ولی نتوانستند اوضاع ثابتی به وجود آورند<ref>ر.ک: همان، ص267-‎304</ref>.
 عنوان سایر فصول این جلد، به‌ترتیب عبارتند از: از استعفای قوام تا حکومت مصدق؛ مبارزات ضد استعماری ملت ایران با ملی کردن صنایع نفت؛ حوادث سیاسی پس از اعلام اصل ملی شدن صنعت نفت؛ شکست نهضت ملی با کودتای 28 مرداد دولت‎های زاهدی، علاء و اقبال؛ آزادی نسبی سال‎های 39 تا 1341؛ آغاز نهضت اسلامی ایران<ref>ر.ک: همان، ص322-‎638</ref>.