۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شرح الكنوز و بحر الرموز: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ل‌ا' به 'ل‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'به' به 'به') |
جز (جایگزینی متن - 'ل‌ا' به 'ل‌ا') |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''شرح الكنوز و بحر الرموز'''، سروده [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد| | '''شرح الكنوز و بحر الرموز'''، سروده [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|جمال‌الدین محمد پیرجمال اردستانی]] (درگذشت 879ق)، به زبان پارسی است که به تحقیق [[سروري، اميد|امید سروری]] رسیده و توسط کتابخانه موزره و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی چاپ شده است. | ||
«[[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال]] قسم سوم این کتاب را روح القدس نامیده است و نکته جالب اینکه اکثر شرححالنویسان و برخى از کاتبان نسخ نام این قسم را با کل کتاب شرح الكنوز خلط کرده‌اند و کل کتاب شرح الكنوز را روح القدس نامیده‌اند؛ حتى برخى از نسخهنویسان براى یکدست کردن کتاب و تبدیلش به یک قسم تحت عنوان روح القدس، دستاندازیهاى فراوان و عجیبى در برخى نسخه‌ها کرده‌اند... شرححالنویسان نیز این قسم سوم را کتابى مجزا دانسته و در معرفى آثار او، هم شرح الکنوز را برشمرده‌اند و هم روح القدس را جدا معرفى کرده‌اند. قسم اول این کتاب در سال 864 و قسم سوم آن در ابتداى ربیعالاول سال 865 شروع شده و چهل روز بعد در دهم ربیعالثانى به پایان رسیده است»<ref>مقدمه مصحح، ص79</ref>. | «[[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال]] قسم سوم این کتاب را روح القدس نامیده است و نکته جالب اینکه اکثر شرححالنویسان و برخى از کاتبان نسخ نام این قسم را با کل کتاب شرح الكنوز خلط کرده‌اند و کل کتاب شرح الكنوز را روح القدس نامیده‌اند؛ حتى برخى از نسخهنویسان براى یکدست کردن کتاب و تبدیلش به یک قسم تحت عنوان روح القدس، دستاندازیهاى فراوان و عجیبى در برخى نسخه‌ها کرده‌اند... شرححالنویسان نیز این قسم سوم را کتابى مجزا دانسته و در معرفى آثار او، هم شرح الکنوز را برشمرده‌اند و هم روح القدس را جدا معرفى کرده‌اند. قسم اول این کتاب در سال 864 و قسم سوم آن در ابتداى ربیعالاول سال 865 شروع شده و چهل روز بعد در دهم ربیعالثانى به پایان رسیده است»<ref>مقدمه مصحح، ص79</ref>. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
در این تحقیق سعى شده با بررسى همه آثار [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال اردستانی]] (که بیشترشان تصحیح و چاپ نشده و بهصورت دستنویس موجودند) و همچنین با نگاه به اشاراتى که معاصرانش و تذکرهنویسان به او و آثارش کرده‌اند، شخصیت، افکار و عقاید وى و طریقتش بهتر نمایان شود و در مرحله دوم سعى شده با ارائه یک متن تصحیحشده از یکى از مهمترین آثار او (تحت عنوان مثنوى شرح الكنوز و بحر الرموز)، بررسى و تحقیق درباره او و طریقتش و نیز آشنایى با سبک وى در دسترسى علاقهمندان قرار گیرد. رساله شرح الكنوز از آثار مهم این عارف و همچنین از آثار عرفانى بهجامانده از سده 9ق، است و تاکنون مورد توجه هیچ مصححى قرار نگرفته و کمتر محققى به آن توجه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | در این تحقیق سعى شده با بررسى همه آثار [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال اردستانی]] (که بیشترشان تصحیح و چاپ نشده و بهصورت دستنویس موجودند) و همچنین با نگاه به اشاراتى که معاصرانش و تذکرهنویسان به او و آثارش کرده‌اند، شخصیت، افکار و عقاید وى و طریقتش بهتر نمایان شود و در مرحله دوم سعى شده با ارائه یک متن تصحیحشده از یکى از مهمترین آثار او (تحت عنوان مثنوى شرح الكنوز و بحر الرموز)، بررسى و تحقیق درباره او و طریقتش و نیز آشنایى با سبک وى در دسترسى علاقهمندان قرار گیرد. رساله شرح الكنوز از آثار مهم این عارف و همچنین از آثار عرفانى بهجامانده از سده 9ق، است و تاکنون مورد توجه هیچ مصححى قرار نگرفته و کمتر محققى به آن توجه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
مصحح، در مقدمه‌ای مفصل به شرح زندگی و عقاید | مصحح، در مقدمه‌ای مفصل به شرح زندگی و عقاید جمال‌الدین محمد اردستانی و سپس به تصحیح مثنوی شرح الكنوز و بحر الرموز پرداخته تا از این طریق بتواند عقاید و آرای او را روشنتر سازد. | ||
وی پیرامون کتاب شرح الكنوز و بحر الرموز نوشته است: «این مثنوى که بنا بر تاریخ اتمام، دومین مثنوى بلند پیرجمال، پس از کنز الدقائق است، همانند مثنوىهاى دیگر او هم به نظم و هم به نثر تألیف شده است. این رساله شامل سه قسم بزرگ است: قسم اول در شریعت، قسم دوم در طریقت و قسم سوم در حقیقت... | وی پیرامون کتاب شرح الكنوز و بحر الرموز نوشته است: «این مثنوى که بنا بر تاریخ اتمام، دومین مثنوى بلند پیرجمال، پس از کنز الدقائق است، همانند مثنوىهاى دیگر او هم به نظم و هم به نثر تألیف شده است. این رساله شامل سه قسم بزرگ است: قسم اول در شریعت، قسم دوم در طریقت و قسم سوم در حقیقت... | ||
این کتاب از مهمترین کتاب‌هاى عرفانى قرن نهم هجرى است. در سراسر این مثنوى، پیرجمال به بسط و شرح نگرش خود به هر سه قسم شریعت، طریقت و حقیقت در عرفان پرداخته و توضیح داده که وى و اهل طریقتش به این اصول چگونه مىنگرند و در تبیین این اصول و در نگرش به عرفان بهعنوان یک مفهوم کلى چه عقایدى دارند و از چه رسومى پیروى مىکنند. | این کتاب از مهمترین کتاب‌هاى عرفانى قرن نهم هجرى است. در سراسر این مثنوى، پیرجمال به بسط و شرح نگرش خود به هر سه قسم شریعت، طریقت و حقیقت در عرفان پرداخته و توضیح داده که وى و اهل طریقتش به این اصول چگونه مىنگرند و در تبیین این اصول و در نگرش به عرفان بهعنوان یک مفهوم کلى چه عقایدى دارند و از چه رسومى پیروى مىکنند. | ||
جمالى در این راه گاهگاه از ابیات مولانا | جمالى در این راه گاهگاه از ابیات مولانا جلال‌الدین رومى بهره برده؛ از جمله در قسم سوم (روح القدس)، در شرح و تفسیر بیت اول مثنوى معنوى، مطالب فراوانى آورده که بسیار باارزش و قابل استناد است. | ||
اهمیت دیگر این کتاب آن است که مطالبى در شرح احوال عبدالسلام کامویى، شیخ امامالدین محمد (حسین) کامویى و پیرمرتضىعلى اردستانى و خود [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال]] در آن وجود دارد، که از لحاظ تاریخى، ادبى و عرفانى داراى اهمیت فراوانى است؛ چون در سایر منابع و تذکرهها اشاره به احوال ایشان بسیار کم و ناچیز است. | اهمیت دیگر این کتاب آن است که مطالبى در شرح احوال عبدالسلام کامویى، شیخ امامالدین محمد (حسین) کامویى و پیرمرتضىعلى اردستانى و خود [[جمالی اردستانی، جمال‌الدین محمد|پیرجمال]] در آن وجود دارد، که از لحاظ تاریخى، ادبى و عرفانى داراى اهمیت فراوانى است؛ چون در سایر منابع و تذکرهها اشاره به احوال ایشان بسیار کم و ناچیز است. | ||