۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مرقع نی‌نامه جامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR11138J1.jpg | | تصویر =NUR11138J1.jpg | ||
| عنوان =مرقع | | عنوان =مرقع نی‌نامه جامی | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''مرقع | '''مرقع نی‌نامه جامی'''، اثری است هنری از نی‌نامه جامی (متوفی 898ق) به دست سه استاد هنرمند از هنرمندان زبده که در قالب مرقع تهیه شده است؛ خلق این اثر هنرى مورد خاصى است از همکارى ناهمزمان سه استاد زبده در تاریخ هنر. این سه استاد به فاصله دو قرن، این اثر را پدید آورده‌اند. این نسخه نىنامه به خط میرعلی هروى به سال 940ق کتابت شده و پس از دو قرن به سفارش و همت میرزا مهدى خان منشى استرآبادى با همکارى على اشرف از نگارگران و جلدآرایان بزرگ تاریخ هنر ایران و محمد هادى استاد تذهیب و زرنشان در سال 1153ق براى کتابخانه میرزا مهدىخان منشى زرنگار، مرقعبندى و جلدگذارى شده است. | ||
نىنامه از آثار مولانا عبدالرحمن جامى (898-817ق) است؛ رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نىنامه مولوى (متوفی 672ق). نىنامه، علاوه بر آنکه از قدیمی‌ترین شرحهایی است که بر اجزاء مثنوى نوشته شده، از نخستین آثار در تلفیق بین عرفان مولوى و ابن عربى (متوفی 638ق) است. تصحیح این اثر بر عهده دکتر مظفر بختیار بوده و همو نیز مقدمه‌ای بر آن نوشته است. | نىنامه از آثار مولانا عبدالرحمن جامى (898-817ق) است؛ رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نىنامه مولوى (متوفی 672ق). نىنامه، علاوه بر آنکه از قدیمی‌ترین شرحهایی است که بر اجزاء مثنوى نوشته شده، از نخستین آثار در تلفیق بین عرفان مولوى و ابن عربى (متوفی 638ق) است. تصحیح این اثر بر عهده دکتر مظفر بختیار بوده و همو نیز مقدمه‌ای بر آن نوشته است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
ناشر اثر در توضیح آن | ناشر اثر در توضیح آن می‌نویسد: «اهمیت و امتیاز خاص این نسخه از نىنامه در نفاست و ارزش هنرى و یگانگى آن در نوع خود است که به دست سه استاد بزرگ و مسلم هنر در دو دوره جداگانه از درخشانترین دورههاى رونق و شکوه خوشنویسى و هنرهاى کتابآرایى و نگارگرى پدید آمده است. خلق این اثر هنرى مورد خاصى است از همکارى ناهمزمان سه استاد زبده در تاریخ هنر. این سه استاد به فاصله دو قرن اثرى پدید آورده‌اند که خود نمونه‌اى فاخر و جامع از نخبهترین انواع اصیل هنرهاى کتابآرایى و کتابگرى است. این نسخه نىنامه به خط خوشنویس نامدار میرعلی هروى به سال 940ق کتابت شده و پس از دو قرن به سفارش و همت وزیر و دبیر تاریخنگار و کتابدوست و هنرشناس میرزا مهدى خان منشى استرآبادى با همکارى على اشرف از بزرگترین نگارگران و جلدآرایان در تاریخ هنر ایران و محمد هادى استاد مسلم تذهیب و زرنشان در سال 1153ق براى کتابخانه میرزا مهدى خان منشى زرنگار، مرقعبندى و جلدگذارى شده است. ارزش واقعى این نسخه یگانه و نفیس که به کتابخانه مرکزى دانشگاه تهران (شماره 2142) تعلق دارد هنوز بهطور شایسته شناخته نشده است. مرکز نشر دانشگاهى با چاپ عکسى این اثر ذوق و خلاقیت و هنر سه تن از هنرمندان برجسته ایرانزمین را در معرض دید هنرشناسان و دوستداران هنر کتابآرایى قرار مىدهد تا قدر هنر پدیدآورندگان آن بهتر شناخته شود.»<ref>مقدمه ناشر، صفحه پنج</ref> | ||
نىنامه از آثار مولانا عبدالرحمن جامى (898-817ق) است. رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نىنامه مولوى. بیتهای سرآغاز مثنوى شریف از زبان نى از دیرباز به نىنامه شهرت یافته و اهل نظر درک و فهم نىنامه را که درواقع سراسر مثنوى با همه تنوع و غناى آن گزارش و گسترش آن معانى خلاصه و زبده است، مدخل و روشنگر معانى کلى مثنوى شریف دانسته‌اند و به شرح و بسط و تقریر آن، چه در حوزهها و حلقههاى بحث و درس مثنوى و چه در شرحنویسى بر مثنوى، توجه خاص نشان داده شده است. | نىنامه از آثار مولانا عبدالرحمن جامى (898-817ق) است. رساله‌اى آمیخته از نظم و نثر در شرح دو بیت آغاز مثنوى و نىنامه مولوى. بیتهای سرآغاز مثنوى شریف از زبان نى از دیرباز به نىنامه شهرت یافته و اهل نظر درک و فهم نىنامه را که درواقع سراسر مثنوى با همه تنوع و غناى آن گزارش و گسترش آن معانى خلاصه و زبده است، مدخل و روشنگر معانى کلى مثنوى شریف دانسته‌اند و به شرح و بسط و تقریر آن، چه در حوزهها و حلقههاى بحث و درس مثنوى و چه در شرحنویسى بر مثنوى، توجه خاص نشان داده شده است. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
صفحات 28 تا 32 از مقدمه کتاب حاوی رونوشت برخی تصاویر مربوط به نسخههای خطی و جلد کتاب است. | صفحات 28 تا 32 از مقدمه کتاب حاوی رونوشت برخی تصاویر مربوط به نسخههای خطی و جلد کتاب است. | ||
مرقع | مرقع نی‌نامه متعلق به کتابخانه میرزا مهدى خان، منشی الممالک نادرشاه بوده، مهر وی با سجع «هدیت من المهدى 1174» بر صفحه آخر در کنار ترقیمه زده شده است. این مهر با همین سجع و بر همین کرسى و ترکیب بر برخى از توقیعات و فردها و اسناد و فرمانهای مربوط به میرزا مهدى دیده مىشود و تعلق اثر به او مسلم است.<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص6</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||