۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
رساله سه اصل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ه‌ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ه' به 'ه‌ه') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
رساله مذکور، پاسخی است به تمام کوتهنظران و ظاهربینان و عالم نمایانی که به نام علم و دین با حکمت و عرفان خصومت میورزند. کسانی که راه سعادت را فرومی‌گذارند و گمان می‌کنند که با ابزار شقاوت می‌توان تحصیل سعادت کرد. کسانی که در خانه ظالمان، قبله آنان است؛ و کسانی که از علم الهی و علم مکاشفات خبر ندارند و تنها هنر آنان، دانستن چیزهایی از علوم معاملات است.<ref>لکزایی، نجف، ص239</ref>. | رساله مذکور، پاسخی است به تمام کوتهنظران و ظاهربینان و عالم نمایانی که به نام علم و دین با حکمت و عرفان خصومت میورزند. کسانی که راه سعادت را فرومی‌گذارند و گمان می‌کنند که با ابزار شقاوت می‌توان تحصیل سعادت کرد. کسانی که در خانه ظالمان، قبله آنان است؛ و کسانی که از علم الهی و علم مکاشفات خبر ندارند و تنها هنر آنان، دانستن چیزهایی از علوم معاملات است.<ref>لکزایی، نجف، ص239</ref>. | ||
هدف اصلی این رساله، نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] و بخصوص نقد وضعیت | هدف اصلی این رساله، نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] و بخصوص نقد وضعیت گروه‌هایی از اهل علم و بهویژه نقد چگونگی رابطه آنها با دربار صفوی است.<ref>همان</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
با وجود اینکه رساله سه اصل شامل مطالب مهم و مباحث لطیف و دقیق عرفانی و علمی و اخلاقی است و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در هر مبحثی از آیات قرآنی و احادیث و اخبار پیغمبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(علیهمالسلام) و گفتار و اشعار بزرگان عرفان مانند عطار و اوحدی و مولانا، شواهدی آورده و براهین خود را با آن مزین کرده، این اثر پر ارج تاکنون از نظر اکثر دانشمندان مسطور مانده و بدان توجهی نشده است. | با وجود اینکه رساله سه اصل شامل مطالب مهم و مباحث لطیف و دقیق عرفانی و علمی و اخلاقی است و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در هر مبحثی از آیات قرآنی و احادیث و اخبار پیغمبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(علیهمالسلام) و گفتار و اشعار بزرگان عرفان مانند عطار و اوحدی و مولانا، شواهدی آورده و براهین خود را با آن مزین کرده، این اثر پر ارج تاکنون از نظر اکثر دانشمندان مسطور مانده و بدان توجهی نشده است. | ||
در اکثر | در اکثر تذکره‌ها و مآخذ دیگر تاریخی مانند «[[روضات الجنات في أوصاف مدينة هرات|روضاتالجنات]]»، «ریحانةالادب» و «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرکالوسائل]]» حتی نامی از این رساله برده نشده و بین کتابهای متداول تنها در «روضةالصفا» است که اشارهای به این رساله شده و درباره آن چنین نوشته شده است: از کتب نفیسه اوست رساله پارسیه موسوم به «سه اصل» در تحقیق مبدأ و معاش و معاد به طریقه ریاضت و تذکر و تصوف نگاشته و به آیات و احادیث مبرهن داشته بس مفید و سودمند و کمیاب و عزیزالوجود است.<ref>همان</ref>. | ||
این رساله گذشته از یکی دو نامه، تنها نوشته نثر [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به زبان فارسی است و همین نکته ممکن است مانع اشاعه و شهرت آن شده باشد، چون [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این کتاب به علمای قشری شدیداً حمله کرده و ازآنجاکه به زبان فارسی است، فهم آن از کتابهای عربی وی نیز آسانتر بوده و بدون شک مزاحمت بیشتری برای مؤلف به وجود میآورده است. | این رساله گذشته از یکی دو نامه، تنها نوشته نثر [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به زبان فارسی است و همین نکته ممکن است مانع اشاعه و شهرت آن شده باشد، چون [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این کتاب به علمای قشری شدیداً حمله کرده و ازآنجاکه به زبان فارسی است، فهم آن از کتابهای عربی وی نیز آسانتر بوده و بدون شک مزاحمت بیشتری برای مؤلف به وجود میآورده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست محتویات در ابتدای کتاب و در انتهای آن، فهرستی از آیات قرآن، احادیث، اشعار فارسی و عربی، اشخاص، | فهرست محتویات در ابتدای کتاب و در انتهای آن، فهرستی از آیات قرآن، احادیث، اشعار فارسی و عربی، اشخاص، گروه‌ها، کتابها، اماکن و اصطلاحات و تعابیر درج شده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||