۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان انوری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ن' به 'ی‌ن') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
[[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] در مقدمه‌اش بر کتاب با استفاده از منابع مختلف به بررسی شرح احوال و آثار انوری پرداخته است. او معتقد است نخستین کتابی که ذکری از انوری در آن هست «لباب الألباب» محمد عوفی است که در حدود 618ق، تألیف کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35551/1/3 ر.ک: مقدمه، صفحه سه]</ref>. همچنین جامی در بهارستان نوشته است: «انوری، رحمه‌الله، حکیمی کامل و فصیح و فاضل بود. حسن شعر و لطف نظم، شمه‌ای است از علو حال او و خالی است از جمال و کمال او. سخنان او مشهور است و دیوان او مسطور...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35551/1/5 ر.ک: مقدمه، صفحه پنج]</ref>. | [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] در مقدمه‌اش بر کتاب با استفاده از منابع مختلف به بررسی شرح احوال و آثار انوری پرداخته است. او معتقد است نخستین کتابی که ذکری از انوری در آن هست «لباب الألباب» محمد عوفی است که در حدود 618ق، تألیف کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35551/1/3 ر.ک: مقدمه، صفحه سه]</ref>. همچنین جامی در بهارستان نوشته است: «انوری، رحمه‌الله، حکیمی کامل و فصیح و فاضل بود. حسن شعر و لطف نظم، شمه‌ای است از علو حال او و خالی است از جمال و کمال او. سخنان او مشهور است و دیوان او مسطور...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35551/1/5 ر.ک: مقدمه، صفحه پنج]</ref>. | ||
بین سخنسرایان ایرانی که از آغاز نشأت زبان فارسی دری تا پایان قرن ششم برخاسته‌اند، [[انوري، محمد بن محمد|انوری ابیوردی]] بهخاطر خصائصی چند از دیگران ممتاز است. نخست آنکه وی از دانشهای عصر خود مخصوصاً هیئت و نجوم به مقدار قابل توجهی برخوردار بوده است و این امتیاز موجب می‌شود که گذشته از مقام بلندی که در شعر فارسی دارد، او را در زمره دانشمندان بشمار آورد. دوم آنکه انوری تقریباً در پایان عصری میزیسته است که در آن عصر قصیدهسرایی یا بهتر بگوییم مدیحهسرایی پس از آنکه به اوج ترقی و غایت کمال رسیده بود، رو به انحطاط | بین سخنسرایان ایرانی که از آغاز نشأت زبان فارسی دری تا پایان قرن ششم برخاسته‌اند، [[انوري، محمد بن محمد|انوری ابیوردی]] بهخاطر خصائصی چند از دیگران ممتاز است. نخست آنکه وی از دانشهای عصر خود مخصوصاً هیئت و نجوم به مقدار قابل توجهی برخوردار بوده است و این امتیاز موجب می‌شود که گذشته از مقام بلندی که در شعر فارسی دارد، او را در زمره دانشمندان بشمار آورد. دوم آنکه انوری تقریباً در پایان عصری میزیسته است که در آن عصر قصیدهسرایی یا بهتر بگوییم مدیحهسرایی پس از آنکه به اوج ترقی و غایت کمال رسیده بود، رو به انحطاط می‌نهد. پایان عمر انوری در نیمه دوم قرن ششم هجری است و هرچند نمی‌توان گفت سالهای بین 485 به بعد را دیده و شاهد قران معروفی که گویند خود آن را پیشبینی کرده، بوده است، اما به احتمال قوی در اوایل نیمه دوم قرن ششم درگذشته است. پس از وی شاعری که در مدیحهسرایی به سبک خراسانی به پایه او یا شاعران پیش از او برسد، برنخاست. | ||
سوم یعنی امتیازی که او را کاملاً از همگنان مشخص میدارد این است که [[انوري، محمد بن محمد|انوری]] شاعری مدیحهسرا به مفهوم واقعی کلمه است. شاعری است که هدف او ستودن ممدوح و راضی نگاهداشتن اوست. نان خود را در ستایش کسان میجسته است و چون در مدیحهسرایی مشارکانی از شاعران متقدم و همکاران یا همچشمانی از معاصران خود داشته، کوشیده است تا در ستایش ممدوح مضمونهایی بیافریند که گذشتگان و یا همدورههایش آن را نگفته باشند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27243/42 ر.ک: شهیدی، سید جعفر، ص42]</ref>. | سوم یعنی امتیازی که او را کاملاً از همگنان مشخص میدارد این است که [[انوري، محمد بن محمد|انوری]] شاعری مدیحهسرا به مفهوم واقعی کلمه است. شاعری است که هدف او ستودن ممدوح و راضی نگاهداشتن اوست. نان خود را در ستایش کسان میجسته است و چون در مدیحهسرایی مشارکانی از شاعران متقدم و همکاران یا همچشمانی از معاصران خود داشته، کوشیده است تا در ستایش ممدوح مضمونهایی بیافریند که گذشتگان و یا همدورههایش آن را نگفته باشند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27243/42 ر.ک: شهیدی، سید جعفر، ص42]</ref>. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
{{ب|''زهی روایح جودت ز راه استعداد ''|2=''امید شرکت احیا فکنده موتی را''<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27243/44 ر.ک: همان]</ref>}}{{پایان شعر}} | {{ب|''زهی روایح جودت ز راه استعداد ''|2=''امید شرکت احیا فکنده موتی را''<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27243/44 ر.ک: همان]</ref>}}{{پایان شعر}} | ||
وی شاعری متفاضل و مداح است که خصیصه مشترک بیشتر شاعران همعصر اوست. با توجه به سلیقه حاکمان آن روزگار که علاقه داشتند شاعران آنها را مدح و ستایش کنند و به سبب بی‌توجهی به فضل و دانش و وضعیت اقتصادی نابسامان، شاعران ناگزیر بودند با مداحی امرار معاش کنند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/46 ر.ک: | وی شاعری متفاضل و مداح است که خصیصه مشترک بیشتر شاعران همعصر اوست. با توجه به سلیقه حاکمان آن روزگار که علاقه داشتند شاعران آنها را مدح و ستایش کنند و به سبب بی‌توجهی به فضل و دانش و وضعیت اقتصادی نابسامان، شاعران ناگزیر بودند با مداحی امرار معاش کنند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/46 ر.ک: محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، ص46]</ref>. | ||
انوری اذعان می‌کند به دلیل مدح «هرکس» شعر او باطل است. «انوری ناگاه درمییابد که تمام ذوق و اندیشه‌اش بهناچار حول سه موضوع مدح، عشق جسمانی و هزل چرخیده است؛ با تلخی و تندی تمام می‌گوید که مردمان! مرا پیامبر شعرهای باطل بدانید؛ چراکه سی سال تمام شعر بیهوده گفتم و بیهوده شعر گفتم و دریغا که کیمیای شعر فروختم و افلاس گرفتم«. | انوری اذعان می‌کند به دلیل مدح «هرکس» شعر او باطل است. «انوری ناگاه درمییابد که تمام ذوق و اندیشه‌اش بهناچار حول سه موضوع مدح، عشق جسمانی و هزل چرخیده است؛ با تلخی و تندی تمام می‌گوید که مردمان! مرا پیامبر شعرهای باطل بدانید؛ چراکه سی سال تمام شعر بیهوده گفتم و بیهوده شعر گفتم و دریغا که کیمیای شعر فروختم و افلاس گرفتم«. | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
#[[:noormags:1106580| | #[[:noormags:1106580|محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، «تبیین نظریهی ادبی انوری ابیوردی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، فنون ادبی، پاییز و زمستان 1394، شماره 13، صفحه 43 تا 70]]. | ||
#[[:noormags:514896|شهیدی، سید جعفر، «محتویات دیوان انوری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، فروردین 1350، شماره 75، صفحه 41 تا 54]]. | #[[:noormags:514896|شهیدی، سید جعفر، «محتویات دیوان انوری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، فروردین 1350، شماره 75، صفحه 41 تا 54]]. | ||