برهان‌های صدیقین: دویست‌وبیست برهان به شیوه صدیقین بر هستی خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

ادله اثبات وجود خدا را می‎توان به چند دسته تقسیم نمود؛ زیرا آنچه واسطه اثبات و سرمایه اولیه برای اذعان به وجود خدا است و با بحث پیرامون آن می‎توان هستی خدا را ثابت کرد از دو احتمال بیرون نیست، یا این واسطه حقیقتی است وجودی و یا حقیقتی است عدمی، اگر حقیقتی وجودی باشد، چنین حقیقتی یا با ذات خداوند اتحاد مصداقی دارد یا مصداقاً مغایر با ذات او است و اگر مغایر با ذات خداوند باشد یا او به وجود خارجی موجود است یا به وجود ذهنی؛ بنابراین ادله اثبات واجب عبارتند از:

ادله‌ای که واسطه اثبات، حقیقتی عدمی است، مثل براهینی که می‎توانند بر محور نقیض واجب‌الوجود شکل گیرند، این برهان‌ها را می‎توان با عنوان براهین عدمی نام‌گذاری کرد...

«برهان‌های صدیقین یکی از ابتکارات فیلسوفان و عرفای مسلمان است که با الهام از قرآن و روایات منقول از پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به آن دست یافته‌اند. آیاتی نظیر ''' «أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ»''' (فصلت: 53)؛ آیا کافی نیست که پروردگارت [با ظاهر کردن حقایق و دلایل] بر همه‌چیز گواه است [که تنها او آفریننده و بی‌نیاز است و غیر او مخلوق و ازهرجهت نیازمند به اوست.]؛ و روایاتی نظیر «یا من دل علی ذاته بذاته» منبع الهام نیرومندی بوده‌اند که بر مبنای آن عارفان و فیلسوفان اسلامی متوجه این نکته شوند که می‎توان برهان‎هایی بر هستی خداوند اقامه کرد که واسطه اثبات، نه واقعیتی بیگانه با خداوند، بلکه عین او است. پیگیری تاریخچه این بحث نشان می‌دهد که برای اولین بار فارابی به این نکته توجه نموده است»<ref>همان، ص51</ref>