۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المختصر في مرسوم المصحف الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌خ' به 'ی‌خ') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب، تصریح کرده که کتابش را مختصر نوشته؛ چراکه اهل زمانش به‌اختصار علوم تمایل دارند و مراعات حال آنها لازم است؛ زیرا همتهای کوتاه در غیر این صورت خسته و بیمیل | نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب، تصریح کرده که کتابش را مختصر نوشته؛ چراکه اهل زمانش به‌اختصار علوم تمایل دارند و مراعات حال آنها لازم است؛ زیرا همتهای کوتاه در غیر این صورت خسته و بیمیل می‌شوند. وی سپس هدف از نگارش کتاب را بررسی مصحف شریف به لحاظ رسمالخط و نقطهگذاری به ترتیب سور دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/26 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص26]</ref>. محقق اثر نیز اختصار، تنظیم و تبویب، و جمع بین رسم و ضبط را از ویژگیهای این اثر دانسته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/12 ر.ک: مقدمه محقق، ص13-12]</ref>. | ||
از جمله مباحث مطرحشده در اولین فصل از باب اول کتاب، موضوع حذف در اجتماع دو الف یا دو یاء یا دو واو اشاره است. یکی از دو حرف به جهت زشتی اجتماع صورت دو حرف در رسمالخط، حذف | از جمله مباحث مطرحشده در اولین فصل از باب اول کتاب، موضوع حذف در اجتماع دو الف یا دو یاء یا دو واو اشاره است. یکی از دو حرف به جهت زشتی اجتماع صورت دو حرف در رسمالخط، حذف می‌شود؛ مانند ماء، داود و ربّنیّن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/28 ر.ک: متن کتاب، ص28]</ref>. | ||
همچنین کلماتی که در ابتدای آنها دو یا سه الف وجود دارد، در رسمالخط قرآن یکی از الفها مانده و باقی به جهت زشتی در رسم حذف | همچنین کلماتی که در ابتدای آنها دو یا سه الف وجود دارد، در رسمالخط قرآن یکی از الفها مانده و باقی به جهت زشتی در رسم حذف می‌شود؛ دوحرفی مانند: ء أنذرتهم و سهحرفی مانند: ء أمنتم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/29 ر.ک: همان، ص29]</ref>. | ||
مؤلفین در رسمالخط مصحف در توصیف هجای کلمات در رسمالخط عثمانی دو شیوه داشته‌اند: شیوه اول، جمعآوری مثالهای مشابه در یک موضوع واحد در قالب فصلی مشخص. با این روش، یک کتاب شامل تعدادی از فصولی که حاوی تمامی وجوه رسمالخط است، تألیف | مؤلفین در رسمالخط مصحف در توصیف هجای کلمات در رسمالخط عثمانی دو شیوه داشته‌اند: شیوه اول، جمعآوری مثالهای مشابه در یک موضوع واحد در قالب فصلی مشخص. با این روش، یک کتاب شامل تعدادی از فصولی که حاوی تمامی وجوه رسمالخط است، تألیف می‌شود. از جمله کتاب‌هایی که به این روش تألیف یافته‌اند، کتاب «هجاء مصاحف الأمصار» از ابوعباس احمد بن عمار مهدوی (ت بعد از 34ق)، کتاب «البديع في معرفة ما رسم في مصحف عثمان» از ابوعبدالله محمد بن یوسف بن معاذ جهنی (ت در حدود 244ق) و کتاب «[[المقنع في رسم مصاحف الأمصار|المقنع في معرفة مرسوم مصاحف أهل الأمصار]]»، اثر [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو عثمان بن سعید دانی]] (ت 444ق) را می‌توان نام برد. | ||
شیوه دوم، جستجو و تتبع در کلماتی است که با گفتار مطابقت ندارند. این کلمات بر اساس جایگاه آنها در سوره‌ها مرتب شده‌اند. کتابی که به این شیوه تألیف | شیوه دوم، جستجو و تتبع در کلماتی است که با گفتار مطابقت ندارند. این کلمات بر اساس جایگاه آنها در سوره‌ها مرتب شده‌اند. کتابی که به این شیوه تألیف می‌شود، بر اساس سوره‌ها و به ترتیب مصحف عثمانی، باببندی می‌شود. از مشهورترین کتاب‌هایی که بر این شیوه هستند، کتاب«التنزيل في هجاء المصاحف» اثر ابوداوود سلیمان بن نجاح (ت 694ق) است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/7744/39 ر.ک: علینقیان، حسین، ص40-39]</ref>. | ||
کتاب حاضر به شیوه دوم تألیف شده است. نویسنده همانند دیگر آثار، سوره حمد را با رسمالخط بسمله آغاز می‌کند و مینویسد: حذف الف وصل در بسم الله ابتدای سور قرآن، اختلافی نیست و مورد اتفاق است. سپس الفاظ دیگر سوره را مطرح می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/33 ر.ک: متن کتاب، ص33]</ref>. | کتاب حاضر به شیوه دوم تألیف شده است. نویسنده همانند دیگر آثار، سوره حمد را با رسمالخط بسمله آغاز می‌کند و مینویسد: حذف الف وصل در بسم الله ابتدای سور قرآن، اختلافی نیست و مورد اتفاق است. سپس الفاظ دیگر سوره را مطرح می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32340/1/33 ر.ک: متن کتاب، ص33]</ref>. | ||