پرش به محتوا

پایه‌های علمی و منطقی عقاید اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۶۵: خط ۶۵:
از جمله براهین دیگر، برهان تمیز است؛ بدین تقریر که: اگر واجب الوجود بالذات متعدد باشد، باید هرکدام از دیگرى تمیز داشته باشد و تمیز دو واجب الوجود از یکدیگر محال است؛ زیرا اگر تمیز عین ذات آنها باشد، واجب الوجود بودن خارج از ذات آنهاست و بر ذات آنها عارض است، پس هیچ‎کدام از آن‎ها بذاته واجب الوجود نیست و اگر عین ذات آنها نباشد، ذات آنها متعدد نخواهد بود و اگر بالذات متعدد نباشند، ذات آنها واحد و یکتاست و تعین آن هم قهرا واحد یکتا خواهد بود و تعدد به آن راه ندارد<ref>ر.ک: همان، ص57-58</ref>.
از جمله براهین دیگر، برهان تمیز است؛ بدین تقریر که: اگر واجب الوجود بالذات متعدد باشد، باید هرکدام از دیگرى تمیز داشته باشد و تمیز دو واجب الوجود از یکدیگر محال است؛ زیرا اگر تمیز عین ذات آنها باشد، واجب الوجود بودن خارج از ذات آنهاست و بر ذات آنها عارض است، پس هیچ‎کدام از آن‎ها بذاته واجب الوجود نیست و اگر عین ذات آنها نباشد، ذات آنها متعدد نخواهد بود و اگر بالذات متعدد نباشند، ذات آنها واحد و یکتاست و تعین آن هم قهرا واحد یکتا خواهد بود و تعدد به آن راه ندارد<ref>ر.ک: همان، ص57-58</ref>.


در ادامه نگارنده براهین گوناگونی دال بر این مدعا مطرح می‎کند؛ براهینی چون: برهان اقتضاء، برهان ترکب، برهان بساطت و برهان فرجه.
در ادامه نگارنده براهین گوناگونی دال بر این مدعا مطرح می‌کند؛ براهینی چون: برهان اقتضاء، برهان ترکب، برهان بساطت و برهان فرجه.


بخش دوم کتاب در باب عدل است. عدل در اصطلاح به معنای منزه بودن پروردگار متعال از ظلم و ستم است؛ همان طور که در قرآن به‎صراحت به این مطلب مطرح شده است، خدا مى‎فرماید: '''إِنَّ‎ اللّٰهَ‎ لاٰ يظْلِمُ‎ مِثْقٰالَ‎ ذَرَّةٍ''' (نساء: ۴۰) (خدا به‎قدر سنگینى یک ذره هم ظلم نمى‎کند).
بخش دوم کتاب در باب عدل است. عدل در اصطلاح به معنای منزه بودن پروردگار متعال از ظلم و ستم است؛ همان طور که در قرآن به‎صراحت به این مطلب مطرح شده است، خدا مى‎فرماید: '''إِنَّ‎ اللّٰهَ‎ لاٰ يظْلِمُ‎ مِثْقٰالَ‎ ذَرَّةٍ''' (نساء: ۴۰) (خدا به‎قدر سنگینى یک ذره هم ظلم نمى‎کند).


مهم‎ترین قسمت این بخش، به موضوع جبر و اختیار مربوط است. اشاعره اهل سنّت معتقد به جبر و معتزله اهل سنّت معتقد به تفویض شده‌اند و امامیه به متابعت آنچه از ائمه معصومین(ع) رسیده است، قائل به امر بین الامرین هستند، که نگارنده در جهت اثبات عقیده امامیه، به استدلالاتی از آیات قرآن و احادیث معصومین(ع) اشاره می‎کند. آیاتى که دلالت بر نفى جبر و بطلان عقیده به آن دارد، بر هفت نوع است: نوع اوّل، آیاتى است که خوبى کردن و بدى کردن را به خود بنده نسبت مى‎دهد؛ مانند آیه ۱۵ سوره اسراء که می‌فرماید: '''فَمَنِ‎ اهْتَدىٰ‎ فَإِنَّمٰا یهْتَدِي لِنَفْسِهِ‎ وَ مَنْ‎ ضَلَّ‎ فَإِنَّمٰا يضِلُّ‎ عَلَيهٰا''' (هرکس به راه هدایت رفت، به نفع خود اوست و هرکس به راه ضلالت رفت به ضرر خود اوست). در ادامه نویسنده با ذکر و تشریح انواع این آیات به بسط مطلب می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص108-119</ref>.
مهم‎ترین قسمت این بخش، به موضوع جبر و اختیار مربوط است. اشاعره اهل سنّت معتقد به جبر و معتزله اهل سنّت معتقد به تفویض شده‌اند و امامیه به متابعت آنچه از ائمه معصومین(ع) رسیده است، قائل به امر بین الامرین هستند، که نگارنده در جهت اثبات عقیده امامیه، به استدلالاتی از آیات قرآن و احادیث معصومین(ع) اشاره می‌کند. آیاتى که دلالت بر نفى جبر و بطلان عقیده به آن دارد، بر هفت نوع است: نوع اوّل، آیاتى است که خوبى کردن و بدى کردن را به خود بنده نسبت مى‎دهد؛ مانند آیه ۱۵ سوره اسراء که می‌فرماید: '''فَمَنِ‎ اهْتَدىٰ‎ فَإِنَّمٰا یهْتَدِي لِنَفْسِهِ‎ وَ مَنْ‎ ضَلَّ‎ فَإِنَّمٰا يضِلُّ‎ عَلَيهٰا''' (هرکس به راه هدایت رفت، به نفع خود اوست و هرکس به راه ضلالت رفت به ضرر خود اوست). در ادامه نویسنده با ذکر و تشریح انواع این آیات به بسط مطلب می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص108-119</ref>.


بخش سوم کتاب، در باب نبوت است که در دو قسمت مجزا و مفصل ابتدا به بررسی و اثبات نبوت عامه و سپس به نبوت خاصه پرداخته شده است. در نبوت عامه که بر اصل اعتقاد به ارسال انبیا تاکید شده، نگارنده بر این باور است که مهم‎ترین حجت برای اثبات آن ارائه معجزه و امری خارق‎العاده از جانب مدعی نبوت است که هریک از انبیا معجزاتی مختص به خود را به ظهور رسانده است. در این راستا در ادامه وارد در بحث نبوت خاصه می‎شود و برای اثبات حقانیت نبوت پیامبر اکرم(ص)، یک‎به‎یک متذکر معجزات گوناگون آن حضرت می‎شود که اصلی‌ترین معجزه ایشان قرآن کریم است با ویژگی‎های خاص آن و تا روز قیامت این اعجاز با قدرت باقی است<ref>ر.ک: همان، ص120-177</ref>.
بخش سوم کتاب، در باب نبوت است که در دو قسمت مجزا و مفصل ابتدا به بررسی و اثبات نبوت عامه و سپس به نبوت خاصه پرداخته شده است. در نبوت عامه که بر اصل اعتقاد به ارسال انبیا تاکید شده، نگارنده بر این باور است که مهم‎ترین حجت برای اثبات آن ارائه معجزه و امری خارق‎العاده از جانب مدعی نبوت است که هریک از انبیا معجزاتی مختص به خود را به ظهور رسانده است. در این راستا در ادامه وارد در بحث نبوت خاصه می‎شود و برای اثبات حقانیت نبوت پیامبر اکرم(ص)، یک‎به‎یک متذکر معجزات گوناگون آن حضرت می‎شود که اصلی‌ترین معجزه ایشان قرآن کریم است با ویژگی‎های خاص آن و تا روز قیامت این اعجاز با قدرت باقی است<ref>ر.ک: همان، ص120-177</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش