۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ین' به 'ین'
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
جز (جایگزینی متن - 'ین' به 'ین') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محقق کتاب در مقدمه پس از بررسی پیشینه تفکرات عرفانی و شرح احوال عطار، به بررسی تألیفات عطار پرداخته و | محقق کتاب در مقدمه پس از بررسی پیشینه تفکرات عرفانی و شرح احوال عطار، به بررسی تألیفات عطار پرداخته و مینویسد: مثنویهای عطار در تذکره هفت اقلیم بدینشرح ذکر شده: الهینامه، اسرارنامه، مصیبتنامه، وصلتنامه، بلبلنامه، پندنامه، جواهرنامه، بیسرنامه، خسرونامه، ولدنامه، اشترنامه، جوهر الذات، مظهر العجایب، منطق الطیر، گل و هرمز و شرح القلب و از منثوراتش تذکرة الاولیاء و اخوان الصف را برشمرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص25-24</ref>. | ||
سپس در ادامه، سبب ارائه تعدادی از آثار عطار در این مجموعه را اینگونه توضیح میدهد: «اخیراً مجموعهای از آثار گرانبهای شیخ اجل فریدالدین عطار مشتمل بر: پندنامه، سیفصل، بلبلنامه، نزهت الاحباب که سابقاً به خط نگارنده از روی چند نسخه خطی استنساخ شده و در کتابخانه اینجانب موجود بود». به نظرم رسید این چند کتاب نیز به ضمیمه هم چاپ و در معرض استفاده اندیشمندان قرار گیرد<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>. | سپس در ادامه، سبب ارائه تعدادی از آثار عطار در این مجموعه را اینگونه توضیح میدهد: «اخیراً مجموعهای از آثار گرانبهای شیخ اجل فریدالدین عطار مشتمل بر: پندنامه، سیفصل، بلبلنامه، نزهت الاحباب که سابقاً به خط نگارنده از روی چند نسخه خطی استنساخ شده و در کتابخانه اینجانب موجود بود». به نظرم رسید این چند کتاب نیز به ضمیمه هم چاپ و در معرض استفاده اندیشمندان قرار گیرد<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
برخی از محققین، پندنامه را از جمله آثار عطار نیشابوری میدانند نه از عطار تونی و نه از عطار همدانی (معروف به ابوالعلاء) معاصر شیخ و نه هیچ عطار جعال دیگر<ref>ر.ک: صرافی، عباسعلی، صفحه سیوچهار </ref>؛ ولی برخی دیگر معتقدند آثاری چون بلبل نامه، سی فصل و بیسرنامه قطعاً از کسان دیگری است که به روزگاران مختلف میزیسته و عطار تخلص داشتهاند<ref>ر.ک: سادات ناصری، سید حسن، ص20-19</ref>. | برخی از محققین، پندنامه را از جمله آثار عطار نیشابوری میدانند نه از عطار تونی و نه از عطار همدانی (معروف به ابوالعلاء) معاصر شیخ و نه هیچ عطار جعال دیگر<ref>ر.ک: صرافی، عباسعلی، صفحه سیوچهار </ref>؛ ولی برخی دیگر معتقدند آثاری چون بلبل نامه، سی فصل و بیسرنامه قطعاً از کسان دیگری است که به روزگاران مختلف میزیسته و عطار تخلص داشتهاند<ref>ر.ک: سادات ناصری، سید حسن، ص20-19</ref>. | ||
بههرحال پندنامه از آن عطار یا هر شاعر دیگری که باشد از دیرباز موردتوجه شاعران و شارحان و محققان بوده است و مانند گلستان سعدی در مکتبخانهها و مدارس تدریس میشده است. هماکنون نیز این کتاب در برخی از کشورها و از جمله در دانشکدههای ادبیات و الهیات ترکیه تدریس میشود. به همین دلیل بارها آن را ترجمه کرده و بر آن شرحها نوشتهاند. این کتاب مانند کتب علمی و ادبی و اخلاقی قدما با حمد خدا و نعت پیغمبر اکرم(ص) آغاز میشود و مباحثی از قبیل نکوهش نفس اماره، فواید خاموشی، اخلاق حمیده، اسباب عافیت، فواید صبر، بیان دانش، صحبت ناجنس، صفت شکر، حق و الدین، مذمت دروغگویی، بیوفائی جهان، صفت صدق و امانت و سخاوت، احتراز از خشم، اکرام مهمان، قناعت، فتوت و جوانمردی را شامل میشود. در پندنامه تلمیحات مذهبی و اشارات تاریخی فراوان وجود دارد از آن جمله: طوفان نوح، سرگذشت قوم عاد، داود و سلیمان و ایوب و عیسی و یونس پیغامبر<ref>ر.ک: | بههرحال پندنامه از آن عطار یا هر شاعر دیگری که باشد از دیرباز موردتوجه شاعران و شارحان و محققان بوده است و مانند گلستان سعدی در مکتبخانهها و مدارس تدریس میشده است. هماکنون نیز این کتاب در برخی از کشورها و از جمله در دانشکدههای ادبیات و الهیات ترکیه تدریس میشود. به همین دلیل بارها آن را ترجمه کرده و بر آن شرحها نوشتهاند. این کتاب مانند کتب علمی و ادبی و اخلاقی قدما با حمد خدا و نعت پیغمبر اکرم(ص) آغاز میشود و مباحثی از قبیل نکوهش نفس اماره، فواید خاموشی، اخلاق حمیده، اسباب عافیت، فواید صبر، بیان دانش، صحبت ناجنس، صفت شکر، حق و الدین، مذمت دروغگویی، بیوفائی جهان، صفت صدق و امانت و سخاوت، احتراز از خشم، اکرام مهمان، قناعت، فتوت و جوانمردی را شامل میشود. در پندنامه تلمیحات مذهبی و اشارات تاریخی فراوان وجود دارد از آن جمله: طوفان نوح، سرگذشت قوم عاد، داود و سلیمان و ایوب و عیسی و یونس پیغامبر<ref>ر.ک: بینام، ص201-200</ref>. | ||
بسیاری از آیات قرآن و احادیث نیز در آن تحلیل شده است، مانند این ابیات: | بسیاری از آیات قرآن و احادیث نیز در آن تحلیل شده است، مانند این ابیات: | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
پسازآن، نزهت الأحباب و در ادامه آن بیان الارشاد آمده است. | پسازآن، نزهت الأحباب و در ادامه آن بیان الارشاد آمده است. | ||
نویسنده در نزهت الاحباب، خود چنین | نویسنده در نزهت الاحباب، خود چنین مینویسد: بدان ای عزیز که این کتاب را نزهت الاحباب نام نهادیم حقتعالی توفیق رفیق گرداناد و این حکایت عاشق و معشوق یعنی گل و بلبل و مناظره ایشان و عتاب از طرفین چون به نظر حقیقت بنگری حل اهل دنیاست و معیشت ایشان<ref>همان، ص147</ref>. | ||
در بیان الارشاد یا مفتاح الاراده مفاهیمی چون توحید، دل، عقل، عشق، نفس، مواظبت بر طاعات، ایمان و اسلام، شرافت علم، پیر، ادب، خرقه ارادت، ریاضت، نگاهداشت صحبت، مقامات اهل سلوک، اقسام اهل ایمان را شرح و توضیح میدهد. | در بیان الارشاد یا مفتاح الاراده مفاهیمی چون توحید، دل، عقل، عشق، نفس، مواظبت بر طاعات، ایمان و اسلام، شرافت علم، پیر، ادب، خرقه ارادت، ریاضت، نگاهداشت صحبت، مقامات اهل سلوک، اقسام اهل ایمان را شرح و توضیح میدهد. | ||
| خط ۱۶۱: | خط ۱۶۱: | ||
# سادات ناصری، سید حسن؛ «نقش رهبری در منطق الطیر عطار نیشابوری»، مجله هنر و مردم، دی 1352، شماره 135، ص19 تا 24؛ به آدرس اینترنتی: | # سادات ناصری، سید حسن؛ «نقش رهبری در منطق الطیر عطار نیشابوری»، مجله هنر و مردم، دی 1352، شماره 135، ص19 تا 24؛ به آدرس اینترنتی: | ||
#:https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/227477 | #:https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/227477 | ||
# | # بینام، پندنامه عطار، پایگاه مجلات تخصصی نور: نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاهی، شماره 9، صفحه 198 تا 203؛ به آدرس اینترنتی: | ||
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/475615 | http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/475615 | ||