پرش به محتوا

شبهة الغلو (بهبهانی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۳۲: خط ۳۲:
}}  
}}  


'''شبهة الغلو'''، اثر [[بهبهاني، عبدالکريم|عبدالکریم بهبهانی]]، دوازدهمین شماره از مجموعه [[في رحاب اهل البيت(ع)|في رحاب أهل البیت(ع)]] است که به زبان عربی در یک جلد با موضوع کلام اسلامی، توسط مجموع جهانی اهل‎بیت(ع) منتشر شده است. نویسنده در این اثر به بررسی این نکته می‎پردازد که بیان فضائل اهل‎بیت عصمت و طهارت، غلو نیست؛ بلکه اهمیت جایگاه آنان که جانشینان پس از پیامبر(ص) هستند، اقتضای این مسئله را دارد و اگر کسی از این امر تعبیر به غلو می‎کند امر بر او مشتبه شده است.
'''شبهة الغلو'''، اثر [[بهبهاني، عبدالکريم|عبدالکریم بهبهانی]]، دوازدهمین شماره از مجموعه [[في رحاب اهل البيت(ع)|في رحاب أهل البیت(ع)]] است که به زبان عربی در یک جلد با موضوع کلام اسلامی، توسط مجموع جهانی اهل‎بیت(ع) منتشر شده است. نویسنده در این اثر به بررسی این نکته می‎پردازد که بیان فضائل اهل‎بیت عصمت و طهارت، غلو نیست؛ بلکه اهمیت جایگاه آنان که جانشینان پس از پیامبر(ص) هستند، اقتضای این مسئله را دارد و اگر کسی از این امر تعبیر به غلو می‌کند امر بر او مشتبه شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۰: خط ۴۰:
در ابتدای این اثر همچون بقیه جلدهای مجموعه [[في رحاب اهل البيت(ع)|في رحاب أهل البیت(ع)]] مقدمه یکسانی از طرف ناشر مرقوم شده که توضیح آن در ششمین جلد از این مجموعه یعنی «[[البداء في القرآن الكريم]]» آمده است.
در ابتدای این اثر همچون بقیه جلدهای مجموعه [[في رحاب اهل البيت(ع)|في رحاب أهل البیت(ع)]] مقدمه یکسانی از طرف ناشر مرقوم شده که توضیح آن در ششمین جلد از این مجموعه یعنی «[[البداء في القرآن الكريم]]» آمده است.


نویسنده در این اثر پس از بیان و روشن کردن مفهوم غلو و بیان این‎که غلو عبارت است از زیادت بر آنچه شرع، بیان و وحی، تقریر کرده است، این مفهوم (غلو) را در عقیده و شریعت بررسی می‎کند. وی سپس به بیان سه فرض در این مسئله می‎پردازد و در پایان مطالب، خلاصه بحث را ارائه می‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31731/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص11-37]</ref>
نویسنده در این اثر پس از بیان و روشن کردن مفهوم غلو و بیان این‎که غلو عبارت است از زیادت بر آنچه شرع، بیان و وحی، تقریر کرده است، این مفهوم (غلو) را در عقیده و شریعت بررسی می‌کند. وی سپس به بیان سه فرض در این مسئله می‎پردازد و در پایان مطالب، خلاصه بحث را ارائه می‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31731/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص11-37]</ref>


[[بهبهاني، عبدالکريم|بهبهانی]] سه نکته را به‎عنوان خلاصه مطالب طرح شده در این کتابچه مطرح می‎کند:
[[بهبهاني، عبدالکريم|بهبهانی]] سه نکته را به‎عنوان خلاصه مطالب طرح شده در این کتابچه مطرح می‌کند:
# کتاب و سنت دلالت بر این ندارند که هرکسی که وصف مصاحبت با پیامبر اکرم(ص) را با خود یدک می‎کشید، دارای جایگاه خاصی است. اساساً در شریعتی که مقیاس ثابتش ایمان و عمل صالح و تقواست، اگر مصاحبت نبی اکرم(ص) مقرون به این امور باشد و کسی که هم‎نشین حضرت(ص) بوده تا آخر عمرش محافظ و مواظب ایمان و تقوایش باشد، دارای جایگاه خاص متقین خواهد بود وگرنه هیچ جایگاه ایمانی خاصی نخواهد داشت. در اینجا با توجه به آنچه بیان شد، این جایگاه را نمی‌توان برای همه صحابه لحاظ کرد و ثابت دانست زیرا قطعاً و به نص قرآن کریم درباره برخی بی‌تقوایی‎های آنان، برخی از صحابه مستحق چنین جایگاهی نیستند.
# کتاب و سنت دلالت بر این ندارند که هرکسی که وصف مصاحبت با پیامبر اکرم(ص) را با خود یدک می‌کشید، دارای جایگاه خاصی است. اساساً در شریعتی که مقیاس ثابتش ایمان و عمل صالح و تقواست، اگر مصاحبت نبی اکرم(ص) مقرون به این امور باشد و کسی که هم‎نشین حضرت(ص) بوده تا آخر عمرش محافظ و مواظب ایمان و تقوایش باشد، دارای جایگاه خاص متقین خواهد بود وگرنه هیچ جایگاه ایمانی خاصی نخواهد داشت. در اینجا با توجه به آنچه بیان شد، این جایگاه را نمی‌توان برای همه صحابه لحاظ کرد و ثابت دانست زیرا قطعاً و به نص قرآن کریم درباره برخی بی‌تقوایی‎های آنان، برخی از صحابه مستحق چنین جایگاهی نیستند.
# درباره گروهی از صحابه که مستحق جایگاه والا در میان مردم هستند هم باید گفت: ثبوت این جایگاه، دلالت بر استحقاق آن صحابی در خلافت رسول خدا(ص) و رهبری جامعه اسلامی پس از آن حضرت(ص) نمی‎کند. گاهی پدر از پسرش به لحاظ برخی خصوصیات فرزندش راضی است ولی در همان وقت او را دارای اهلیت به عهده گرفتن سرپرستی خانواده نمی‎بیند. ما نحن فیه هم به همین شکل است؛ یعنی رضایت پیامبر(ص) از یک شخص، مستلزم استعداد آن شخص برای تفویض شئون رسالت و امت نیست. مکتب اهل‎بیت(ع) به ثبوت برخی از فضائل برای برخی از صحابه اعتقاد دارد و در تعمیم این فضائل برای همه صحابیان پیامبر(ص) مناقشه می‎کند. همچنین در این مکتب، صرفاً وجود فضائل، دلیل بر استحقاق امامت و رهبری بعد از پیامبر(ص) نخواهد بود. پس تعمیم فضائل افراط و غلو است و اساس گرفتنش در تفویض خلافت، تفریط.
# درباره گروهی از صحابه که مستحق جایگاه والا در میان مردم هستند هم باید گفت: ثبوت این جایگاه، دلالت بر استحقاق آن صحابی در خلافت رسول خدا(ص) و رهبری جامعه اسلامی پس از آن حضرت(ص) نمی‌کند. گاهی پدر از پسرش به لحاظ برخی خصوصیات فرزندش راضی است ولی در همان وقت او را دارای اهلیت به عهده گرفتن سرپرستی خانواده نمی‎بیند. ما نحن فیه هم به همین شکل است؛ یعنی رضایت پیامبر(ص) از یک شخص، مستلزم استعداد آن شخص برای تفویض شئون رسالت و امت نیست. مکتب اهل‎بیت(ع) به ثبوت برخی از فضائل برای برخی از صحابه اعتقاد دارد و در تعمیم این فضائل برای همه صحابیان پیامبر(ص) مناقشه می‌کند. همچنین در این مکتب، صرفاً وجود فضائل، دلیل بر استحقاق امامت و رهبری بعد از پیامبر(ص) نخواهد بود. پس تعمیم فضائل افراط و غلو است و اساس گرفتنش در تفویض خلافت، تفریط.
# از اینجاست که پیروان اهل‎بیت(ع) قائلند که امامت و خلافت برپا نمی‎شود مگر با بالاترین اهلیت‎ها و ویژگی‎های انسانی در یک شخص که عبارت است از عصمت، نص بر امامت و خلافت شخص از جانب پیامبر اکرم(ص)، وصیت بر خلافت وی، افضلیت او در علم و...؛ و در اینجا اگر فضائل این شخص بیان شود غلوی در بیان فضائل صورت نگرفته است؛ بلکه تحفظ شدیدی بر موقعیت و جایگاه مهمی در رسالت آسمانی خاتم پیامبران صورت گرفته که رسالتی پس از ایشان نخواهد بود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31731/1/36 ر.ک: همان، ص36-37]</ref>
# از اینجاست که پیروان اهل‎بیت(ع) قائلند که امامت و خلافت برپا نمی‎شود مگر با بالاترین اهلیت‎ها و ویژگی‎های انسانی در یک شخص که عبارت است از عصمت، نص بر امامت و خلافت شخص از جانب پیامبر اکرم(ص)، وصیت بر خلافت وی، افضلیت او در علم و...؛ و در اینجا اگر فضائل این شخص بیان شود غلوی در بیان فضائل صورت نگرفته است؛ بلکه تحفظ شدیدی بر موقعیت و جایگاه مهمی در رسالت آسمانی خاتم پیامبران صورت گرفته که رسالتی پس از ایشان نخواهد بود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31731/1/36 ر.ک: همان، ص36-37]</ref>


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش