دیوان عماد خراسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

اخوان ثالث در مقدمه کتاب می‎نویسد: آن روزهایی که کار انتخاب شعرها به پایان رسیده بود، یادم است که عماد خوش‎تر داشت دیوان، بی‎مقدمه منتشر شود. حالا این تغییر عقیده لابد از ناحیه دیگری است. گویا برخی ناشران ما و شاید به‎تبع ایشان برخی خریداران کتاب نیز، خوش ندارند کتابی را بی‎مقدمه ببینند؛ و البته قرار این بود که اگر بنا باشد چیزی در این زمینه نوشته شود، من بنویسم، آن‎هم نه به‎عنوان معرفی؛ زیرا کار من با این عنوان در خصوص او - که امروز از مشاهیر غزل‎سرایان و سخنوران حی و حاضر است و اعرف و اجلی از آن‎که حاجب به شناساندن داشته باشد - خلاف قاعده مشهور تعریف خواهد بود. بلکه به‎عنوان همسایه احوال و همشهری، یا راوی و دوستی آشنا با قصه و غصه او، و کسی که سیر و سرگذشت وی را در شعر و زندگی دیده است؛ و هم قرار بود که این راوی برای روایت خود مجال گشاده‎ای داشته باشد نه این‎که کارش فقط در مرز چند صحیفه محدود شود. باری به‌هرحال، چون دیدم چندتایی کتب ناقص شبه‎تذکره که در زمان ما تألیف شده از شعر و سرگذشت عماد نقل‎هایی کرده‎اند اما نقلشان در این مورد نیز مثل همه موارد به علل معلوم فاقد ابتدایی‎ترین مواد و مطالب لازم است، ازاین‎رو بر آن شدم از داستان و دستان عماد، چند کلمه همراه این دفتر کنم تا لااقل یکی دو خبر دست‎اول و درست از آغاز کار و زندگی او تا امروز و یکی دو سطر بی‌شیله‎پیله در خصوص احوال و آثارش در دسترس و مأخذ کار و استخبار آیندگان باشد و چه خوش‎تر از این‎که مخاطب تو باشی....<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>

اگر شعر را در معنی حقیقی‌اش به جای آوریم (نه فقط فن و صنعت‎گری و مهارت در تمشیت امر وزن و قافیه و کلمات) بی‌شک عماد در غزل‎سرایی از شعرای برجسته و طراز اول معاصر است و در قیاسی وسیع‎تر اصلاً سخن او از این‎وآن متمایز است. به‎خوبی می‎توان فرق گذاشت بین غزل او و دیگران.<ref>همان، ص19</ref> به‎عنوان‎مثال [[ظهیر فاریابی، طاهر بن محمد|ظهیر فاریابی]] در شعری گفته:

[[عماد خراسانی، عمادالدین|عماد]] از شعرای گذشته بنا به کشش و ذوق و هماهنگی روحی، مأنوس با خداوندان غزل و غنا و رندی و قلندری است و از جمله با [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و خاصه [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و بالأخص [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] و [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]] الفتی بسیار دارد. بیشتر شعرهای [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]] را در حافظه گرفته، اما اعتقادش به خیام و مولوی از این لحاظ که یکتا و یگانه‎اند و تلون معنی ندارند بیش از همه است. البته با شعر دیگران نیز آشناست، خوانده است و می‎خواند اما دمساز دلش اغلب همین چند تنند و ازاین‎رو طبعاً در شعر عماد گاهی آثار و نشانه‌هایی از شعر این چند شاعر می‎توان یافت که البته امری عادی و طبیعی است. علاقه او به [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] و از این قبیل بزرگان شعر صوفیانه، فقط به خاطر شور شعر و خیالات و بیان شاعرانه ایشان است نه از این رهگذر که تعلقات صوفیانه داشته باشد، زیرا او از حیث معنی بیشتر در دنیای خیام و حافظ است، یعنی رندی و شیدایی و قلندری.<ref>همان، ص24-25</ref>