اخلاق و خودسازی در مکتب قرآن و اهل‌بیت علیهم‌‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

}}  

==ساختار==

بخشی از مطالب این کتاب درباره تمسک به قرآن و ائمه(ع)، امام‎شناسی، حضرت زهرا(س)، نقش نماز در پیشگیری از گناهان، معنای توکل، ریشه گرفتاری انسان‎ها و... است. در کل محتوای مطالب کتاب را می‎توان در قالب مواعظ اخلاقی دسته‎بندی کرد.

در آیه‌اى که قرآن راجع به صبر دارد مى‎فرماید:

قرآن مى‎فرماید: در دنیا آمدى و باید بدانى که نقص و بلا و مشکل و مصیبت هست. هرکس چه خوب و چه بد در این دنیا بیاید و مصیبت مرگ نبیند، به این معناست که همه آشنایان او زنده بمانند. خوب اگر کسى پدر یا مادر یا برادر یا خویشاوندش بمیرد، آیا بر او مصیبت وارد نمى‎شود؟ اگر یک سال مرگ در شهرى نباشد، دیگر در آن شهر نمى‎شود زندگى کرد. اگر یک سال در دنیا مرگ نباشد، انسان‎ها یکدیگر را مى‎خورند. مرگ که یک مصیبت براى مردم است، نمى‎تواند در این جهان نباشد.

صابرین کسانى هستند که وقتى مصیبتى یا بلایى یا مشکلى برایشان پیش مى‎آید، با صبر مى‎گویند: در عالم هستى باید چنین باشد و ما باید از این استفاده کنیم و قرآن به آنها پاداش مى‎دهد؛ پاداش آن را قرآن ذکر کرده است: '''اُولئِك‎ عَلَيهِمْ‎ صَلَواتٌ‎ مِنْ‎ رَبِّهِمْ‎ وَ رَحْمَةٌ‎ وَ اولئِك‎ هُمُ‎ المُهْتَدُونَ'''‎؛ درود خدا بر اینها و دست عنایت خدا روى سر اینهاست. صابر با عنایت خدا پیش مى‎رود و با لطف خاص خدا به کمال مى‎رسد. بعد هم قرآن شریف بیش از صد آیه راجع به صبر و اینکه اگر بخواهى به مقصود برسى، باید صبر پیشه کنى و نمى‎شود کسى بدون صبر به مطلوب برسد، دارد.

دانه گندم اگر مى‎خواهد خوشه کند، باید صبر کند. وقتى هم که خوشه کرد، اول بلا و سختى است. باید زیر چرخ جدا کردن گندم از کاه، استقامت کند. بعد زیر سنگ آسیا آرد شود. باید با صبر در مقابل آتش نانوایى، نان شود و برود در دهان یک مؤمن و جویده شود. به معده او برود و در آن دیگ جوشان خرد و هضم شود. بعد برود در روده و جوهرش گرفته شود و مثل سنگ معدنى که در کوره ذوب آهن، فضولات خود را از دست مى‎دهد باید خالص شود. عاقبت این دانه گندم وارد خون شده و جزئى از بدن مؤمن شود، تا به آن مؤمن بگویند تو بالاتر از کعبه‌اى و بالاتر از ملک مقربى. لذا اگر از شما بپرسند آیا یک دانه گندم از کعبه بالاتر مى‎شود، مى‎گویید: بله. اما با صبر و استقامت و با چشیدن بلا روى بلا و الا هرجا استقامت و صبرش تمام شود، آن‎هم تمام شده و از بین رفته است. این عالم تکوین هم به ما مى‎گوید: صبر. علماى علم اخلاق مى‎گویند: صبر ام‎الفضایل است؛ یعنى شما هر فضیلتى که مى‎خواهید پیدا کنید، متوقف بر صبر است؛ اگر بخواهید تهذیب نفس کنید، چهل سال خون جگر خوردن و شبانه‎روز زحمت کشیدن مى‎خواهد.

رابطه با خدا به شما خیلى کمک مى‎کند؛ براى اینکه همه حالات خوب را خدا باید بدهد و مقدماتش دست ماست. همه حالات بد را هم خدا باید رفع کند و مقدماتش دست ماست. لذا قرآن مى‎فرماید که معلم اخلاق واقعاً خداست: '''وَ لَوْ لا فَضْلُ‎ اللهِ‎ عَلَيكمْ‎ و رَحْمَتُهُ‎ ما زَكی مِنْكمْ‎ مِنْ‎ أحَدٍ أبَداً وَ لكنَّ‎ اللهَ‎ يزَكي مَنْ‎ يشاءُ'''؛ اگر فضل و رحمت خدا نباشد، هیچ‎کس نمى‎تواند خودسازى کند؛ براى اینکه مزکى، یعنى معلم اخلاق خداست. براى کسب هر ملکه‌اى از جمله ملکه صبر، رابطه با خدا لازم است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20707/1/245 ر.ک: همان، ص245-247]</ref>.