شرح فصوص الحکمة (استرآبادی): تفاوت میان نسخه‌ها

}}  

این شرح که به فارسی است و جدا از متن می‎باشد، نه آمیخته با آن، ناتمام است یعنی تا فص 42 را شامل می‎شود. این اثر از ابوجعفر محمدتقی پسر عبدالوهاب پسر حسین پسر سعدالله پسر حسین استرآبادی مشهدی است. وی در 1058 از دنیا رفت. او فیلسوف و متکلم و شاعر بود. [[استرآبادی، محمدتقی|استرآبادی]] آن را به گواهی دیباچه‎اش در رمضان سال 1056 برای دوستان خود (نک ص1) که بار دیگر هم گویا از آن‎ها یاد کرده است (نک ص84) آغاز کرده و گویا مرگش در 1058 نگذاشته که آن را به پایان ببرد و نسخه‎های آن تا فص 42 وجود دارد. از این کتاب پنج نسخه در دست است که محقق، دو نسخه از آن یعنی نسخه 2303 کتابخانه مجلس و 835 کتابخانه آستان قدس رضوی را برای تصحیح متن، مشاهده کرده است.<ref>ر.ک: دیباچه کتاب، ص هفت و هشت</ref>

خود شرح از ص 27 آغاز می‎شود و در میانه‎ها جستجو می‎شود از چندین مسئله گوناگون مانند برهان اثبات واجب و هیولی و حدوث عالم و عقل و اتحاد عاقل و معقول و حدوث نفس آن‎چنان‎که اسکندر و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرای شیرازی]] گفته‎اند و ادراک نفس و حرکت و دهر و نغمه و لذت و عشق و بهجت و لذت و عشق خدا و معجزه نزد حکیم و متکلم و نبوت و مدنیت طبیعی و مدینه و گفته [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] و [[ارسطو]] و فرشته نزد حکما و وحی نزد حکیم و....<ref>ر.ک: همان</ref>

عبارت نویسنده در مقدمه کتاب درباره وجه نگارش آن چنین است:... بعضی از دوستان وفاکیش در این روزگار که شهر رمضان المبارک سنه سته و خمسین بعد الف (سال 1056) است از این بی‎بضاعت التماس نموده که کتابی بسازد در اثبات واجب‎الوجود و صفات و کیفیت صدور موجودات از مبدأ اول وجود کل و چندی از مسائل متعلقه به فلسفه اولی به دستور حکماء تا ترا از خدا مزدی و ما را از تو یادگاری بود و مرا به‎جای آوردن این بسیار مشکل نمود به چند وجه: اول قلت بضاعت که فقیر را مایه دانش چندان نبود، دیگر عدم موافقت اصول فلسفه با شریعت نبوی و عدم محفوظ بودن سخنان ایشان از ابحاث و انظاری که رد آن متعسر است، بلکه متعذر، یا به سبب اغلاط فلاسفه در امر مبدأ و معاد یا اگر ایشان را راه درست بوده است به ما نرسیده و به درازای روزگار اصول ایشان تحریف یافته و شارح سخنان ارسطوطالیس که مقتدای این طایفه است هرکه به‎قدر طاقت شرح کرده‎اند و تناقض در میان سخنان ایشان چنانکه مجملی به آن اشاره شود. آخر گفتار به این قرار گرفته که شرح نوشته شود بر کتاب «فصوص» که منسوب است به استاد کل [[فارابی، محمد بن محمد|معلم ثانی ابونصر فارابی]] و آرای فلاسفه و متکلمان ذکر کرده شود و ابحاث ایشان و مناقضه با یکدیگر در معظم مسائل فلسفه اولی، نقل کرده شود این سخنان از کتاب‎های قوم، چون این مطالب فلسفه است و به اعتقادات دخلی ندارد.