کلیات دیوان امیر معزی نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها

کلیات دیوان امیر معزی نیشابوری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۱۴

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۲۹: / خط ۲۹: @@
 '''کلیات دیوان امیر معزی نیشابوری'''، مشتمل بر قصاید، غزلیات و مقطعات محمد بن عبدالملک نیشابوری (متوفی اوایل قرن ششم هجری حدود 520ق) متخلص به معزی، امیرالشعراء دربار سلجوقی است. این دیوان با مقدمه و تصحیح و تعلیقات محمدرضا قنبری منتشر شده است.
-مصحح اثر در مقدمه پس از ذکر شرح‎حال معزی، پیشاهنگی او در غزل فارسی، داوری شاعران درباره شعر معزی و مطالب دیگری را به‎تفصیل موردمطالعه قرار داده است. وی باور و عقیده دینی معزی را این‎گونه معرفی می‎کند: آنچه روشن می‎نماید مذهب مختار معزی تسنن است ولی درعین‎حال نسبت به ائمه طاهرین(ع) ارادتی ستودنی دارد که این ارادت از منظری می‎تواند به دلیل شافعی بودن خواجه نظام الملک طوسی ممدوح بزرگ معزی و تقریب مذهب شافعی با مذهب شیعه باشد:
+مصحح اثر در مقدمه پس از ذکر شرح‎حال معزی، پیشاهنگی او در غزل فارسی، داوری شاعران درباره شعر معزی و مطالب دیگری را به‎تفصیل موردمطالعه قرار داده است. وی باور و عقیده دینی معزی را این‎گونه معرفی می‌کند: آنچه روشن می‎نماید مذهب مختار معزی تسنن است ولی درعین‎حال نسبت به ائمه طاهرین(ع) ارادتی ستودنی دارد که این ارادت از منظری می‎تواند به دلیل شافعی بودن خواجه نظام الملک طوسی ممدوح بزرگ معزی و تقریب مذهب شافعی با مذهب شیعه باشد:
 '''آن که داماد نبی بود و وصی بود و ولی***در موالاتش وصیت نیست شرط اولیا'''<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه هشتادوسه و چهار</ref>‏.
-همچنین اضافه می‎کند: دیوان معزی یکی از معدود دواوینی است که می‎توان از فواید تاریخی و لغوی آن بهره‎ها برد. از شعر روان و بی‎پیرایه معزی حتی می‎توان به پاره‎ای از اخبار مربوط به حواشی حکومت سلاجقه از قبیل امرای محلی، درباریان، خویشاوندان سلطان و مانند آن‎ها آگاهی یافت: «گذشته از مزیت‎هایی که شعر معزی بدان ممتاز است اشارات زیاد تاریخی نیز در قصاید او آمده و بسیاری از وقایع قسمتی از عصر سلجوقی را که بین 465ق یعنی سال جلوس ملکشاه تا حدود 520 ق پیش آمد (که گویا مرگ شاعر در آن موقع اتفاق افتاد) از آن قصاید می‎توان دریافت و از خواص و اخلاق و جنگ‎ها و صلح‎های ملکشاه و سلطان سنجر و اخبار بستگان و ندیمان و وزیران آنان مانند خواجه نظام الملک و فرزندان او و دیگران اطلاع حاصل توان کرد» <ref>ر.ک: همان، صفحه هشتادوهفت</ref>‏.
+همچنین اضافه می‌کند: دیوان معزی یکی از معدود دواوینی است که می‎توان از فواید تاریخی و لغوی آن بهره‎ها برد. از شعر روان و بی‎پیرایه معزی حتی می‎توان به پاره‎ای از اخبار مربوط به حواشی حکومت سلاجقه از قبیل امرای محلی، درباریان، خویشاوندان سلطان و مانند آن‎ها آگاهی یافت: «گذشته از مزیت‎هایی که شعر معزی بدان ممتاز است اشارات زیاد تاریخی نیز در قصاید او آمده و بسیاری از وقایع قسمتی از عصر سلجوقی را که بین 465ق یعنی سال جلوس ملکشاه تا حدود 520 ق پیش آمد (که گویا مرگ شاعر در آن موقع اتفاق افتاد) از آن قصاید می‎توان دریافت و از خواص و اخلاق و جنگ‎ها و صلح‎های ملکشاه و سلطان سنجر و اخبار بستگان و ندیمان و وزیران آنان مانند خواجه نظام الملک و فرزندان او و دیگران اطلاع حاصل توان کرد» <ref>ر.ک: همان، صفحه هشتادوهفت</ref>‏.
 وی سپس به بررسی پیشینه چاپ این اثر و اشکالات فراوان آن‎ها پرداخته می‎نویسد: «کلیات دیوان امیر معزی تنها یک‎بار با تصحیح و مقدمه کوتاه عباس اقبال آشتیانی در سال 1318ش از سوی کتاب‎فروشی اسلامیه به چاپ رسید و پس‎ازآن هیچ‎گاه تجدید چاپ نگردید. تنها یک‎بار دیگر آن‎هم پس از چهل سال از روی نسخه مرحوم اقبال به صورتی کاملاً نازل از حیث چاپ به سعی آقای ناصر هیری در سال 1362ش انتشار یافت و در این بیست‎وچند سال اخیر هم چاپ جدیدی از دیوان معزی صورت نبست. ازآنجاکه کلیات دیوان امیر معزی به اهتمامی آقای هیری عیناً از روی نسخه چاپی مرحوم اقبال حروف‎چینی شده در این مقال تنها به ارزیابی نسخه مصحح مرحوم اقبال می‌پردازیم. برخلاف ظاهر شکیل و آراسته کتاب، سهوهای بی‌شمار در آن راه یافته است که می‎تواند از عدم اشراف و نظارت دقیق مرحوم اقبال در مراحل چاپ کتاب که در آن روزگاران بسیار شیوه دشوار و سختی بوده حکایت نماید. کتاب دارای غلط‎های چاپی انبوه، تکرار برخی قصاید، آشفتگی در ردیف‎ها، سقطات و ناخوانا بودن بعضی از کلمات و اشتباهات قابل ذکر است و افزون بر همه این‎ها کتاب از هیچ فهرستی برخوردار نیست»<ref>ر.ک: همان، صفحه نودوهشت</ref>‏.