فلسفه اخلاق با تکیه بر مباحث تربیتی: تفاوت میان نسخه‌ها

فلسفه اخلاق با تکیه بر مباحث تربیتی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۰۹

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 در مقدمه ابتدای کتاب، پیشینه فلسفه اخلاق این‎گونه مطرح شده است: «فلسفه اخلاق به‎عنوان رشته‎ای مستقل از فلسفه و اخلاق در طلیعه قرن بیستم (1903م) با کتاب مبانی اخلاق جرج ادوارد مور، به جامعه علمی جهان معرفی شد. مسائل این علم گرچه به‎لحاظ تاریخی متأخر از علم اخلاق است، به‎لحاظ منطقی مقدم بر آن است؛ زیرا فلسفه اخلاق، زیربنای علم اخلاق بوده، با دقت در مسائل آن به‎آسانی به ‎دست می‎آید که بدون داشتن موضعی مبتنی بر تأمل و دقت در مسائل فلسفه اخلاق نمی‎توان علم اخلاقی معتبر و بدون تعارض داشت»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/5 ر.ک: سخن مرکز، ص5]</ref>‎.
-سپس جایگاه آن در فرهنگ اسلامی و ضرورت پرداختن به آن را ذکر می‎کند: این علم در فرهنگ اسلامی بااینکه از دیرباز به‎صورت پراکنده و در ضمن مباحث فلسفی، اخلاقی، کلامی و علم اصول مطرح بوده، بنا به دلایل مختلف به‎صورت مستقل و شایسته مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که امروز سیل بی‌امان ترجمه و آثار مکاتب اخلاقی غرب و لزوم دفاع منطقی از مبانی اخلاقی اسلام، توجه ویژه به این شاخه از علم را بیش از پیش ضروری می‎نماید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>‎.
+سپس جایگاه آن در فرهنگ اسلامی و ضرورت پرداختن به آن را ذکر می‌کند: این علم در فرهنگ اسلامی بااینکه از دیرباز به‎صورت پراکنده و در ضمن مباحث فلسفی، اخلاقی، کلامی و علم اصول مطرح بوده، بنا به دلایل مختلف به‎صورت مستقل و شایسته مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که امروز سیل بی‌امان ترجمه و آثار مکاتب اخلاقی غرب و لزوم دفاع منطقی از مبانی اخلاقی اسلام، توجه ویژه به این شاخه از علم را بیش از پیش ضروری می‎نماید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>‎.
-اندیشمندان و پژوهشگران، تعاریف گوناگونی برای علم اخلاق ارائه کرده‎اند. این تعاریف، اختلافات جزئی دارند و می‎توان از آنها به تعریف زیر دست یافت: «علم اخلاق، علمی است که با آموزش صفات و ملکات پسندیده و طریقه کسب آنها و نیز بیان صفات بد و راه و روش اجتناب از آنها، راه رسیدن به منش خوب را به ما نشان می‎دهد و نیز شیوه صحیح رفتار ما را در ارتباط با خود، دیگران و خداوند، به‎منظور نیل به سعادت و کمال، معرفی می‎کند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/18 ر.ک: متن کتاب، ص18]</ref>‎.
+اندیشمندان و پژوهشگران، تعاریف گوناگونی برای علم اخلاق ارائه کرده‎اند. این تعاریف، اختلافات جزئی دارند و می‎توان از آنها به تعریف زیر دست یافت: «علم اخلاق، علمی است که با آموزش صفات و ملکات پسندیده و طریقه کسب آنها و نیز بیان صفات بد و راه و روش اجتناب از آنها، راه رسیدن به منش خوب را به ما نشان می‎دهد و نیز شیوه صحیح رفتار ما را در ارتباط با خود، دیگران و خداوند، به‎منظور نیل به سعادت و کمال، معرفی می‌کند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/18 ر.ک: متن کتاب، ص18]</ref>‎.
 درباره تعریف و قلمرو فلسفه اخلاق چندین فرض تصور می‎شود که نویسنده در این اثر دیدگاه دوم را می‎پسندد:
@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 # فرض سوم که مورد تأکید برخی از اندیشمندان غربی است، آن را تنها دربرگیرنده مباحث فرااخلاقی می‎داند. بر این اساس، فلسفه اخلاق دانشی است که تنها به بررسی عقلی مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می‎پردازد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/24 ر.ک: همان، ص24]</ref>‎.
-نویسنده در بررسی اهمیت و ضرورت فلسفه اخلاق، معتقد است که نه علم اخلاق به‎تنهایی ما را از فلسفه اخلاق بی‎نیاز می‎کند و نه پیروی از دین. او بر این ادعای خود چهار دلیل اقامه می‎کند؛ از جمله اینکه برای دفاع از آموزه‎های اخلاقی و پاسخگویی به شبهات مطرح‎شده درباره مفاهیم، مبانی و مسائل اخلاقی نیازمند مبنایی صحیح و استوار هستیم که تنها با ژرف‎نگری محققانه در فلسفه اخلاق به ‎دست می‎آید؛ به‎ویژه اینکه با پیچیده‎تر شدن روابط انسانی در جوامع بشری، مسائل جدیدی پدید می‎آید که پاسخ آنها را باید از فلسفه اخلاق جست و این امر، ضرورت پرداختن به این دانش را دوچندان می‎کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/26 ر.ک: همان، ص26]</ref>‎.
+نویسنده در بررسی اهمیت و ضرورت فلسفه اخلاق، معتقد است که نه علم اخلاق به‎تنهایی ما را از فلسفه اخلاق بی‎نیاز می‌کند و نه پیروی از دین. او بر این ادعای خود چهار دلیل اقامه می‌کند؛ از جمله اینکه برای دفاع از آموزه‎های اخلاقی و پاسخگویی به شبهات مطرح‎شده درباره مفاهیم، مبانی و مسائل اخلاقی نیازمند مبنایی صحیح و استوار هستیم که تنها با ژرف‎نگری محققانه در فلسفه اخلاق به ‎دست می‎آید؛ به‎ویژه اینکه با پیچیده‎تر شدن روابط انسانی در جوامع بشری، مسائل جدیدی پدید می‎آید که پاسخ آنها را باید از فلسفه اخلاق جست و این امر، ضرورت پرداختن به این دانش را دوچندان می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/26 ر.ک: همان، ص26]</ref>‎.
 در فصل دوم کتاب، نخست واقع‎گرایی در حوزه مفاهیم بررسی شده و سپس واقع‎گرایی در گزاره‎ها به‎صورت تابعی از نتیجه این بررسی، مورد بحث قرار گرفته است. سپس شمه‎ای از پیامدهای غیر واقع‎گرایی در عرصه اخلاق ذکر شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/34 ر.ک: همان، ص34]</ref>‎. از جمله این پیامدها تأثیر آن در عرصه‎های دیگر زندگی است. بی‎گمان، دیدگاه واقع‎گرایانه در عرصه اخلاق، به‎صورت مستقیم و غیر مستقیم در تعیین حد و مرزهای دیگر عرصه‎های زندگی انسان اثر می‎گذارد و دیدگاه او در حوزه‎هایی چون سیاست، اقتصاد، فرهنگ و... را متأثر می‎سازد. به بیان ساده‎تر، اخلاق و آموزه‎های اخلاقی مبنای اتخاذ دیدگاه در سایر عرصه‎ها می‎شود. بدین ‎روی، درصورتی‎که برای اخلاق واقعیتی عینی در نظر گرفته نشود، دیگر فرد صاحب رأی و نظر برای اتخاذ تصمیم در عرصه‎های گوناگون مثل سیاست، فرهنگ، اقتصاد و... خود را محدود نمی‎بیند و ازاین‎روی ممکن است اصول اساسی انسانی را زیر پا گذاشته، بدون توجه به مرزهای اخلاقی، هر کاری را در جهت تأمین منافع خود و گروه تابع خود روا شمارد. بی‎مبالاتی‎های موجود در عرصه سیاست جهانی و اقتصاد و فرهنگ جهان از همین نقطه آغاز می‎شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/20282/1/49 ر.ک: همان، ص50-49]</ref>‎.