۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی') |
جز (جایگزینی متن - 'هاى' به 'هاى') |
||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
سالها بعد در اندیشه شناسایى کلمات قرآن افتادم و معانى آیات را از بزرگتران خود مىپرسیدم. آنجا هم همه صحبت از «إنما» بود که «بهدرستی که» و «این است و جز این نیست» معنى میداد و لم و لما و لام امر و لاء نهى و باز گفتگو از «لن» بود که نفى ابد میگیرد و البته هنوز هم میکند. | سالها بعد در اندیشه شناسایى کلمات قرآن افتادم و معانى آیات را از بزرگتران خود مىپرسیدم. آنجا هم همه صحبت از «إنما» بود که «بهدرستی که» و «این است و جز این نیست» معنى میداد و لم و لما و لام امر و لاء نهى و باز گفتگو از «لن» بود که نفى ابد میگیرد و البته هنوز هم میکند. | ||
شناسایى خواص ظاهرى حروف و خصوصیات لفظى آنها جز آنکه مرا به علم صرف و نحو آشنا کند حاصلى نداشت و اگر هم گرهى از کار فروبسته محققان میگشود، آتش اختلاف اهل تسنن و گروه شیعه را در تفسیر ترکیب «إلى المرافق» دامن میزد؛ یعنى آنکه به اعتقاد گروه نخستین از کلمه «إلى»، معنى «معیت» استنباط میشود و در منطق جماعت دوم، «إلى» انتهائى است و چهبسیار سخنها درباره این استنباطها که عمر آدمى را مشغول داشته است. بعدها که در شمار کاوشگران صمیمى اسرار کلام خداوند درآمدم، دیگر کام تشنهام تنها از تفسیر ظاهرى واژههاى تازى قرآن سیراب نمیشد و تنها آهنگ نثر مسجع کلام خدا که در سورههاى آخر این کتاب بىنظیر و آسمانى جمعآورى شده است، خشنودم نمیساخت. در ماوراء معانى وضعى لغات قرآن و در پشت پرده کلام سحرآمیز این کتاب بزرگ دنبال | شناسایى خواص ظاهرى حروف و خصوصیات لفظى آنها جز آنکه مرا به علم صرف و نحو آشنا کند حاصلى نداشت و اگر هم گرهى از کار فروبسته محققان میگشود، آتش اختلاف اهل تسنن و گروه شیعه را در تفسیر ترکیب «إلى المرافق» دامن میزد؛ یعنى آنکه به اعتقاد گروه نخستین از کلمه «إلى»، معنى «معیت» استنباط میشود و در منطق جماعت دوم، «إلى» انتهائى است و چهبسیار سخنها درباره این استنباطها که عمر آدمى را مشغول داشته است. بعدها که در شمار کاوشگران صمیمى اسرار کلام خداوند درآمدم، دیگر کام تشنهام تنها از تفسیر ظاهرى واژههاى تازى قرآن سیراب نمیشد و تنها آهنگ نثر مسجع کلام خدا که در سورههاى آخر این کتاب بىنظیر و آسمانى جمعآورى شده است، خشنودم نمیساخت. در ماوراء معانى وضعى لغات قرآن و در پشت پرده کلام سحرآمیز این کتاب بزرگ دنبال گمشدهاى میگشتم و سالها این کاوشگرى دنبال میشد. مسائل بغرنج و پیچیدهاى در پیش چشمم سبز میشد تا بدانجا که دانستم خشک و ترى نیست، مگر اینکه به گفته قرآن در این کتاب مبین یافته نشود. | ||
سرنوشت اقوام گذشته که بر پیغمبران خدا ستم کردند و به عذاب الهى دچار گشتند، داستان موسى و آرزوهاى دیدار خداوند که سالها این چوپان بهپیغمبرىرسیده را، مشتاقانه به دامنه طور میکشید، داستان عاشقانه فرزند زیباچهره یعقوب سپیدموى، پیامبر خدا، سرگذشت معراج محمدى که از خانه امهانى شبانگاه به آسمانها رفته و با خداى خود سخن گفته است و خیلى نکتههاى خواندنى دیگر. | سرنوشت اقوام گذشته که بر پیغمبران خدا ستم کردند و به عذاب الهى دچار گشتند، داستان موسى و آرزوهاى دیدار خداوند که سالها این چوپان بهپیغمبرىرسیده را، مشتاقانه به دامنه طور میکشید، داستان عاشقانه فرزند زیباچهره یعقوب سپیدموى، پیامبر خدا، سرگذشت معراج محمدى که از خانه امهانى شبانگاه به آسمانها رفته و با خداى خود سخن گفته است و خیلى نکتههاى خواندنى دیگر. | ||
مجموعه این داستانهاى کوتاه و بلند در کلامى موجز و مختصر و در سور و آیاتى که در مکه و مدینه در پشت جبهه جنگ هنگام نیایش پیغمبر در دامنه کوه حرا و پشت دیوارهاى شکسته عربستان و در گرماگرم هواى تبآلود حجاز بر گرامیترین پیغامآور خدا فروفرستاده شده است، به این کتاب جلال و شکوهى آسمانى مىبخشد، ولى هنوز در نظر من کتاب بود؛ النهایه کتابى بزرگ حاوى اندرزهاى زندگى و راهنمایى بزرگ و خوشبیان، براى ابلاغ مفهوم دعوت خدا. | مجموعه این داستانهاى کوتاه و بلند در کلامى موجز و مختصر و در سور و آیاتى که در مکه و مدینه در پشت جبهه جنگ هنگام نیایش پیغمبر در دامنه کوه حرا و پشت دیوارهاى شکسته عربستان و در گرماگرم هواى تبآلود حجاز بر گرامیترین پیغامآور خدا فروفرستاده شده است، به این کتاب جلال و شکوهى آسمانى مىبخشد، ولى هنوز در نظر من کتاب بود؛ النهایه کتابى بزرگ حاوى اندرزهاى زندگى و راهنمایى بزرگ و خوشبیان، براى ابلاغ مفهوم دعوت خدا. | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
# مواعظ؛ | # مواعظ؛ | ||
# وعید. | # وعید. | ||
قسمت اول در 1230 تمام شده و بعد در 1232، «ائمه اثناعشر» را به آن الحاق نموده است. این نسخه نزد سید محمدتقى بن سید محمدرضا بن سید یوسف محمد حسینى خراسانى اصفهانى نجفى است؛ به نام تفسیر نواب هم معروف است. طرز این کتاب این است که در هر موضوع عده آیات آن را با ذکر | قسمت اول در 1230 تمام شده و بعد در 1232، «ائمه اثناعشر» را به آن الحاق نموده است. این نسخه نزد سید محمدتقى بن سید محمدرضا بن سید یوسف محمد حسینى خراسانى اصفهانى نجفى است؛ به نام تفسیر نواب هم معروف است. طرز این کتاب این است که در هر موضوع عده آیات آن را با ذکر سورهاى که آیه در آن است بیان داشته و پس از آن به ذکر یکیک از آیات و ترجمه فارسى آنها مبادرت نموده، یک یا چند خبر از معصومین نیز به فارسى نقل میکند. | ||
آغاز این تفسیر چنین است: | آغاز این تفسیر چنین است: | ||
بسمله حروف و کلمات ستایش و سپاس محض متکلمى است که از فرط محبت تصنیف کرد آیات محکمات کتاب وجود... | بسمله حروف و کلمات ستایش و سپاس محض متکلمى است که از فرط محبت تصنیف کرد آیات محکمات کتاب وجود... نسخهاى که در کتابخانه مدرسه عالى سپهسالار به شماره 2020 ثبت است، به خط نسخ خوب نوشته شده. | ||
جلد اول، مشتمل بر آیاتى است که راجع به انبیای عظام(ع) در قرآن است و از حضرت آدم شروع و آیات راجعه به هریک از انبیا را در کتابى به نام خود آن بزرگواران چون کتاب آدم، شیث، نوح و غیره جمع و تفسیر و ترجمه نموده است. آیات راجع به حضرت رسول(ص) و روایت و قضایاى تاریخى مربوط به ایشان را در آخر و پس از ختم این قسمت، آیات راجعه به امامت و اینکه زمین هیچگاه خالى از حجت نمیماند اشاره کرده است. در خاتمه کتاب نوشته است: به تاریخ مغرب روز دوشنبه هشتم ماه ربیعالثانى از شهریور سال 1230 ناقصه هجریه على يد مؤلفه أقل الأقلين الجاني محمدباقر مدعو بباقر لاهيجاني عفي عنه. کاتب نام خود را ننوشته و احتمال دارد خط خود مؤلف باشد. | جلد اول، مشتمل بر آیاتى است که راجع به انبیای عظام(ع) در قرآن است و از حضرت آدم شروع و آیات راجعه به هریک از انبیا را در کتابى به نام خود آن بزرگواران چون کتاب آدم، شیث، نوح و غیره جمع و تفسیر و ترجمه نموده است. آیات راجع به حضرت رسول(ص) و روایت و قضایاى تاریخى مربوط به ایشان را در آخر و پس از ختم این قسمت، آیات راجعه به امامت و اینکه زمین هیچگاه خالى از حجت نمیماند اشاره کرده است. در خاتمه کتاب نوشته است: به تاریخ مغرب روز دوشنبه هشتم ماه ربیعالثانى از شهریور سال 1230 ناقصه هجریه على يد مؤلفه أقل الأقلين الجاني محمدباقر مدعو بباقر لاهيجاني عفي عنه. کاتب نام خود را ننوشته و احتمال دارد خط خود مؤلف باشد. | ||
نسخهاى هم به خط نسخ حاج باباى سمنانى در ماه رجب سال 1230 نوشته شده که داراى یک سرلوح و دو سرسوره مذهب میباشد. صفحات، مجدول به طلا و لاجورد و نسخه به شماره 13778 ثبت دفتر کتابخانه مجلس است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17128/2/185 ر.ک: متن کتاب، ص185]</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== |
ویرایش