پرش به محتوا

دو سفرنامه در باره لرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۷ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'اي ' به 'ای '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'اي ' به 'ای ')
خط ۳۸: خط ۳۸:


== ساختار ==
== ساختار ==
در ابتدا رساله‌ى لرستان و لرها نوشته مينورسكي كه توسط دكتر امان اللهي به از فرانسه به فارسی ترجمه شده با معرفي زندگی‌نامه نویسنده، توسط مترجم آغاز میگردد. سپس فهرستی از مندرجات اين سفرنامه و بعد از آن متن سفرنامه شروع میگردد. در ادامه يادداشت‌هایی درباره لرستان، نوشته [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] عنوان گرديده است. در ابتداي اين يادداشت، پيش‌گفتاري از مترجم و زندگی‌نامه [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] توسط، آقاي امان‌اللهي و در ادامه فهرست مطالب اين بخش و سپس متن يادداشت ذكر میگردد. در اين يادداشت میخوانيم مسافرت [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] از دزفول به منگره، دره منگره، مسافرت از دزفول به بروجرد، گزارش جاده خرم‌آباد، بيرانوند، بروجرد و يادداشت‌هاي مسافرت از دزفول به خرم‌آباد و بروجرد و در پايان اين يادداشت، گزارشی از جاده کرمانشاه به خرم‌آباد مشاهده مى‌گردد. در پايان سفرنامه لرستان، نوشته بارون دوبد با گفتارى از مترجم آغاز مى‌گردد و سپس كتاب، با حواشى و توضيحاتى از مترجمين به پايان مى‌رسد.
در ابتدا رساله‌ى لرستان و لرها نوشته مينورسكي كه توسط دكتر امان اللهي به از فرانسه به فارسی ترجمه شده با معرفي زندگی‌نامه نویسنده، توسط مترجم آغاز میگردد. سپس فهرستی از مندرجات اين سفرنامه و بعد از آن متن سفرنامه شروع میگردد. در ادامه يادداشت‌هایی درباره لرستان، نوشته [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] عنوان گرديده است. در ابتدای اين يادداشت، پيش‌گفتاري از مترجم و زندگی‌نامه [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] توسط، آقای امان‌اللهي و در ادامه فهرست مطالب اين بخش و سپس متن يادداشت ذكر میگردد. در اين يادداشت میخوانيم مسافرت [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] از دزفول به منگره، دره منگره، مسافرت از دزفول به بروجرد، گزارش جاده خرم‌آباد، بيرانوند، بروجرد و يادداشت‌های مسافرت از دزفول به خرم‌آباد و بروجرد و در پايان اين يادداشت، گزارشی از جاده کرمانشاه به خرم‌آباد مشاهده مى‌گردد. در پايان سفرنامه لرستان، نوشته بارون دوبد با گفتارى از مترجم آغاز مى‌گردد و سپس كتاب، با حواشى و توضيحاتى از مترجمين به پايان مى‌رسد.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۵: خط ۴۵:
در بخشي به روزگار باستان در لرستان میپردازد. وي مى‌افزايد كه مناطقي كه امروزه لرها در آن به سر میبرند، مدت‌ها پيش از كوچ ايرانيان مسكون بوده است و دور از دسترس آشورى‌ها و بيشتر زير نفوذ ايلاميان بوده است. همچنين آثار برخی از شهرهای باستاني در لرستان را بيان میدارد.
در بخشي به روزگار باستان در لرستان میپردازد. وي مى‌افزايد كه مناطقي كه امروزه لرها در آن به سر میبرند، مدت‌ها پيش از كوچ ايرانيان مسكون بوده است و دور از دسترس آشورى‌ها و بيشتر زير نفوذ ايلاميان بوده است. همچنين آثار برخی از شهرهای باستاني در لرستان را بيان میدارد.


از اقتصاد و غني بودن اين منطقه از نظر معادن میگويد و در ادامه به تيره‌هاي لرها و وجه تسميه آنان اشاره مى‌نمايد. شايد علل نسبت دادن لرها به خاطر محلي باشد كه موسوم به لور واقع در گردنه مانرود باشد كه مربوط به خاطره شهر اللور باشد.
از اقتصاد و غني بودن اين منطقه از نظر معادن میگويد و در ادامه به تيره‌های لرها و وجه تسميه آنان اشاره مى‌نمايد. شايد علل نسبت دادن لرها به خاطر محلي باشد كه موسوم به لور واقع در گردنه مانرود باشد كه مربوط به خاطره شهر اللور باشد.


لرها از نظر قوم شناسی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. زبانشناسان، لرها را به منطقه فارس مربوط میدانند و حال آن كه روايات محلي لرهاي اصلی را قبايلي میداند كه از مانرود آمده‌اند.
لرها از نظر قوم شناسی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. زبانشناسان، لرها را به منطقه فارس مربوط میدانند و حال آن كه روايات محلي لرهای اصلی را قبايلي میداند كه از مانرود آمده‌اند.


لرها به گروه‌هاي چهارگانه ممسني‌ها، كهگيلويه، طوايف بختياري، طوايف لرستان تقسيم می‌شوند.
لرها به گروه‌های چهارگانه ممسني‌ها، كهگيلويه، طوايف بختياري، طوايف لرستان تقسيم می‌شوند.


در بخش بعدي مذهب و زبان لري را خاطر نشان مى‌كند. در بخش تاريخ لرستان، از تاريخ لرستان در دو زمان صفويه و بعد از صفويه مطالبى را ذكر میكند.
در بخش بعدي مذهب و زبان لري را خاطر نشان مى‌كند. در بخش تاريخ لرستان، از تاريخ لرستان در دو زمان صفويه و بعد از صفويه مطالبى را ذكر میكند.
خط ۶۱: خط ۶۱:
[[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]]، در اين يادداشت ابتدا از سفر دزفول به منگره میگويد و اين سفر را در سوم ژوئيه سال 1917م به طرف مال داراب‌خان در صالح‌آباد انجام میدهد.
[[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]]، در اين يادداشت ابتدا از سفر دزفول به منگره میگويد و اين سفر را در سوم ژوئيه سال 1917م به طرف مال داراب‌خان در صالح‌آباد انجام میدهد.


[[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] درسال 1913م وارد ايران شد و به عنوان مامور سیاسی به جنوب غربی ايران اعزام شد و بيشتر در اهواز دزفول و خرمشهر فعاليت داشت، در همين زمان بود كه به لرستان مسافرت كرد. اين يادداشت، ترجمه يادداشت‌هاي مسافرت نامبرده به لرستان است كه برای شركت نفت انگليس - ايران تهيه گرديده و در آن زمان جزو اسناد محرمانه بود است. [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] در اين سفر ضمن مذاكره با سران ايلات لرستان، زمينه عبور يك كاروان را از طريق لرستان فراهم كرد. اما اين كاروان كه شامل چند هزار راس قاطر و الاغ حامل اجناس انگلیسی بود، به محض ورود به ميانكوه بالا گريوه به وسيله لرها به تاراج رفت. اجناس اين كاروان متعلق به برادران لينج بود كه جاده خوزستان- اصفهان را در اختيار داشتند. از اين رو لرها غارت اين كاروان را مبدا تاريخ قرار داده و آن را "سال لنچ" میناميدند. اين شكست [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] را ناراحت ساخت؛ به طوري كه نارحتي او در سراسر يادداشت‌هايش هويد است. بدون ترديد [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] در بسیاری از موارد در حق ميزبانان خود كه با سادگي و به آئين ايلياتي از وي پذيرايي كرده كمال بي انصافي را روا داشته است.
[[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] درسال 1913م وارد ايران شد و به عنوان مامور سیاسی به جنوب غربی ايران اعزام شد و بيشتر در اهواز دزفول و خرمشهر فعاليت داشت، در همين زمان بود كه به لرستان مسافرت كرد. اين يادداشت، ترجمه يادداشت‌های مسافرت نامبرده به لرستان است كه برای شركت نفت انگليس - ايران تهيه گرديده و در آن زمان جزو اسناد محرمانه بود است. [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] در اين سفر ضمن مذاكره با سران ايلات لرستان، زمينه عبور يك كاروان را از طريق لرستان فراهم كرد. اما اين كاروان كه شامل چند هزار راس قاطر و الاغ حامل اجناس انگلیسی بود، به محض ورود به ميانكوه بالا گريوه به وسيله لرها به تاراج رفت. اجناس اين كاروان متعلق به برادران لينج بود كه جاده خوزستان- اصفهان را در اختيار داشتند. از اين رو لرها غارت اين كاروان را مبدا تاريخ قرار داده و آن را "سال لنچ" میناميدند. اين شكست [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] را ناراحت ساخت؛ به طوري كه نارحتي او در سراسر يادداشت‌هايش هويد است. بدون ترديد [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] در بسیاری از موارد در حق ميزبانان خود كه با سادگي و به آئين ايلياتي از وي پذيرايي كرده كمال بي انصافي را روا داشته است.


تصويري كه وي از لرها ارائه میدهد، يك جانبه و دور از حقيقت است. از آن جايي كه او نتوانسته است، سياست‌هاي امپریالیستی دولت متبوع خود را اجرا كند، به ناچار تمام كاسه و كوزه‌ها را بر سر لرها شكسته و آنها را ابن الوقت و خوك صفت میداند. تا جايي كه نامبرده و یکی از همكاران او به نام ويلسون درباره لرها چنين داوري كرده‌اند: در مصاحبه‌هايى كه خود با [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] داشتم، علت اين پندار ناروا را درباره لرها را جويا شدم. وي ضمن پوزش اظهار داشت كه در آن زمان جوان و كم تجربه بوده و ناراحتي‌هاي گوناگون سبب گرديد كه آن مطالب را بنويسد.
تصويري كه وي از لرها ارائه میدهد، يك جانبه و دور از حقيقت است. از آن جايي كه او نتوانسته است، سياست‌های امپریالیستی دولت متبوع خود را اجرا كند، به ناچار تمام كاسه و كوزه‌ها را بر سر لرها شكسته و آنها را ابن الوقت و خوك صفت میداند. تا جايي كه نامبرده و یکی از همكاران او به نام ويلسون درباره لرها چنين داوري كرده‌اند: در مصاحبه‌هايى كه خود با [[ادموندز، سسیل جان|ادموندز]] داشتم، علت اين پندار ناروا را درباره لرها را جويا شدم. وي ضمن پوزش اظهار داشت كه در آن زمان جوان و كم تجربه بوده و ناراحتي‌های گوناگون سبب گرديد كه آن مطالب را بنويسد.


مطالب اين بخش هر چند غرض آلود است؛ اما حاوي نكات تاریخی درباره اوضاع اجتماعی و سیاسی لرستان در آن زمان می‌باشد و فعاليت‌هاي امپریالیستی انگليس در لرستان را فراهم میآورد.
مطالب اين بخش هر چند غرض آلود است؛ اما حاوي نكات تاریخی درباره اوضاع اجتماعی و سیاسی لرستان در آن زمان می‌باشد و فعاليت‌های امپریالیستی انگليس در لرستان را فراهم میآورد.


در بخشي كه به منگره سفر نموده است، ميرهاي منگره را در جدولي به نظم در آورده است. وي اين يادداشت را به صورت روز شمار نوشته است.
در بخشي كه به منگره سفر نموده است، ميرهای منگره را در جدولي به نظم در آورده است. وي اين يادداشت را به صورت روز شمار نوشته است.


== گزارش محتواي ==
== گزارش محتوای ==




خط ۸۸: خط ۸۸:
از آن جايى كه وى اولين سياح روسى است كه از منطقه لرستان و خوزستان ديدن نموده است، برداشت‌هاى او از روابط بين حكام و خوانين با دولت مركزى، آداب و رسوم و معيشت و خلقيات مردم اين ديار مى‌تواند، جالب و پر نكته باشد.
از آن جايى كه وى اولين سياح روسى است كه از منطقه لرستان و خوزستان ديدن نموده است، برداشت‌هاى او از روابط بين حكام و خوانين با دولت مركزى، آداب و رسوم و معيشت و خلقيات مردم اين ديار مى‌تواند، جالب و پر نكته باشد.


در اين سفرنامه محصولات منطقه لرستان را به جز چند منطقه چنين بيان مى‌كند كه: از زندگی شباني و فرآورده‌هاي دامي استفاده میكنند، و محصولاتي چون گوشت، پنير و كره و مقدار زيادي ذغال كه در نواحي جنگلي تهيه شده و با گاوهاي نر و الاغ حمل می‌شود به بازارهاي بروجرد، نهاوند و همدان و کرمانشاه فرستاده می‌شود.
در اين سفرنامه محصولات منطقه لرستان را به جز چند منطقه چنين بيان مى‌كند كه: از زندگی شباني و فرآورده‌های دامي استفاده میكنند، و محصولاتي چون گوشت، پنير و كره و مقدار زيادي ذغال كه در نواحي جنگلي تهيه شده و با گاوهای نر و الاغ حمل می‌شود به بازارهای بروجرد، نهاوند و همدان و کرمانشاه فرستاده می‌شود.


وي درباره صفات لرها میگويد كه آنها مانند همسايگان بختياري خود به غارت‌گري عادت كرده‌اند.
وي درباره صفات لرها میگويد كه آنها مانند همسايگان بختياري خود به غارت‌گري عادت كرده‌اند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش