پرش به محتوا

العين و الأثر في عقائد أهل الأثر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۴۳: خط ۴۳:
محقق، در مقدمه کتاب، علوم اسلامی را که از قرآن و سنت سرچشمه گرفته را متنوع و وسیع و همه را جلیل‌القدر دانسته است؛ چراکه موضوعش شریف است. شریف‌ترین این علوم به لحاظ جایگاه و منزلت علم شناخت خداوند سبحان و اسماء و کلام او و فروعات آن از احوال نبوت و ملائکه و عالم غیب است. علم توحید یا کلام شامل این موارد است. او علم کلام را اصول جدل متکلمان معرفی و سبب ایجاد آن را پراکنده شدن امت اسلامی به 73 فرقه دانسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/5 ر.ک: مقدمه، ص6-5]</ref>.
محقق، در مقدمه کتاب، علوم اسلامی را که از قرآن و سنت سرچشمه گرفته را متنوع و وسیع و همه را جلیل‌القدر دانسته است؛ چراکه موضوعش شریف است. شریف‌ترین این علوم به لحاظ جایگاه و منزلت علم شناخت خداوند سبحان و اسماء و کلام او و فروعات آن از احوال نبوت و ملائکه و عالم غیب است. علم توحید یا کلام شامل این موارد است. او علم کلام را اصول جدل متکلمان معرفی و سبب ایجاد آن را پراکنده شدن امت اسلامی به 73 فرقه دانسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/5 ر.ک: مقدمه، ص6-5]</ref>.


سپس خواننده را برای مطالعه تفصیلی این فرقه‌ها به کتب ملل و نحل ارجاع داده است. او فرقه‌های اصلی اسلام را عبارت از اهل سنت، شیعه، خوارج، مرجئه و قدریه دانسته است؛ اما از دیدگاه او فرقه معتزله فرقه مستقلی نیست بلکه علاوه بر اهل سنت بیشتر فرقه‌های اسلامی به اعتزال تقسیم می‌شوند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>. این برداشت و تفکر محقق که عقاید و تفکرات اعتزال در بیشتر فرقه‌های اسلامی حتی شیعه تقسیم و منتشر شده نسبت به مذهب شیعه قابل‌پذیرش نیست؛ زیرا رویکرد روش‌شناسانه کلام شیعه با کلام اعتزال متفاوت است. کلام شیعه به دلیل آن‌که هویت و قوامش بستگی تام به مسئله «امامت» دارد، در روش‌هایی که در کلام به کار می‌گیرد، رویکرد ویژه خود را دارد و این تفاوت، تأثیر جدی و قاطعی در برداشت از مباحث کلامی می‌گذارد، هنگامی‌که کلام شیعه، مرجعیت فکری خویش را به امامان معصوم(ع) می‌دهد و گروه دیگر تفسیر و رأی شخصی یا تحلیل و استدلال عقلی صرف را منبع و مرجع قرار می‌دهند، به‌طورقطع، در حوزه اعتقادات تفاوت‌های بسیاری می‌یابند؛ ازاین‌رو، کلام ‌امامیه از روش استدلال عقلی پیروی می‌کند و برای تفکر عقلانی اهمیت بسیار قائل است‌؛ ولی تفاوت آن با کلام معتزله در این است که فقط به عقل عادی استناد نکرده و عقل برتر یعنی عقل آموزگاران معصوم(ع) را تکیه‌گاه خویش قرار داده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3617/116 ر.ک: کاشفی، محمدرضا، ص117-116]</ref>.
سپس خواننده را برای مطالعه تفصیلی این فرقه‌ها به کتب ملل و نحل ارجاع داده است. او فرقه‌های اصلی اسلام را عبارت از اهل سنت، شیعه، خوارج، مرجئه و قدریه دانسته است؛ اما از دیدگاه او فرقه معتزله فرقه مستقلی نیست بلکه علاوه بر اهل سنت بیشتر فرقه‌های اسلامی به اعتزال تقسیم می‌شوند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref>. این برداشت و تفکر محقق که عقاید و تفکرات اعتزال در بیشتر فرقه‌های اسلامی حتی شیعه تقسیم و منتشر شده نسبت به مذهب شیعه قابل‌پذیرش نیست؛ زیرا رویکرد روش‌شناسانه کلام شیعه با کلام اعتزال متفاوت است. کلام شیعه به دلیل آن‌که هویت و قوامش بستگی تام به مسئله «امامت» دارد، در روش‌هایی که در کلام به کار می‌گیرد، رویکرد ویژه خود را دارد و این تفاوت، تأثیر جدی و قاطعی در برداشت از مباحث کلامی می‌گذارد، هنگامی‌که کلام شیعه، مرجعیت فکری خویش را به امامان معصوم(ع) می‌دهد و گروه دیگر تفسیر و رأی شخصی یا تحلیل و استدلال عقلی صرف را منبع و مرجع قرار می‌دهند، به‌طورقطع، در حوزه اعتقادات تفاوت‌های بسیاری می‌یابند؛ ازاین‌رو، کلام ‌امامیه از روش استدلال عقلی پیروی می‌کند و برای تفکر عقلانی اهمیت بسیار قائل است‌؛ ولی تفاوت آن با کلام معتزله در این است که فقط به عقل عادی استناد نکرده و عقل برتر یعنی عقل آموزگاران معصوم(ع) را تکیه‌گاه خویش قرار داده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3617/116 ر.ک: کاشفی، محمدرضا، ص117-116]</ref>.


در ادامه این مقدمه، چهارده اثر کلامی اهل سنت معرفی شده است. پس‌ازآن کتاب حاضر مورد بررسی قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/8 ر.ک: مقدمه، ص 10-8]</ref>.
در ادامه این مقدمه، چهارده اثر کلامی اهل سنت معرفی شده است. پس‌ازآن کتاب حاضر مورد بررسی قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38514/1/8 ر.ک: مقدمه، ص 10-8]</ref>.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش