۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الشيعة العربية و الزيدية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '' به '') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه‌ای یک صفحه‌ای از نویسنده، مقدمه‌ای ده صفحه‌ای به قلم [[خسروشاهی، هادی|سید هادی خسروشاهی]]، | کتاب مشتمل بر مقدمه‌ای یک صفحه‌ای از نویسنده، مقدمه‌ای ده صفحه‌ای به قلم [[خسروشاهی، هادی|سید هادی خسروشاهی]]، مقدمه دیگری در هفت صفحه از نویسنده و متن کتاب است که در شش باب و هر باب در ضمن فصولی نگارش شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
نویسنده باب اول کتاب را با پرسش «مشکل سیاسی بزرگ: چه کسی جانشین است؟» آغاز کرده است. سپس مسئله را این‌گونه تبیین می‌کند که پیامبر(ص) رحلت فرمود بدون این‌که وصیت کند که چه کسی جانشین اوست و بدون این‌که در قرآن نصی بر جانشینی آن حضرت آمده باشد یا قاعده عرفی باشد که بر انتخاب جانشینی که جماعت اسلامی را ریاست کند، پیشی بگیرد. این مسائل سبب دو دستگی مسلمانان شد که در نهایت در مقابل هم قرار گرفتند که شمشیر بینشان حکم کند و پایه تاریخی برای رشد عقیده امامت را فراهم آورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/27 ر.ک: متن کتاب، ص27]</ref>. نویسنده پس‌ازآن با جانب‌داری خاصی انتخاب ابوبکر را ماهرانه دانسته است. سپس می‌افزاید اگرچه این انتخاب یاران [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب ع]] را ناراحت کرد ولی همه مسلمانان به جهت آراستگی ابوبکر به فضائل و امتیازات، از این اختیار اطاعت کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/27 ر.ک: همان]</ref>. | نویسنده باب اول کتاب را با پرسش «مشکل سیاسی بزرگ: چه کسی جانشین است؟» آغاز کرده است. سپس مسئله را این‌گونه تبیین می‌کند که پیامبر(ص) رحلت فرمود بدون این‌که وصیت کند که چه کسی جانشین اوست و بدون این‌که در قرآن نصی بر جانشینی آن حضرت آمده باشد یا قاعده عرفی باشد که بر انتخاب جانشینی که جماعت اسلامی را ریاست کند، پیشی بگیرد. این مسائل سبب دو دستگی مسلمانان شد که در نهایت در مقابل هم قرار گرفتند که شمشیر بینشان حکم کند و پایه تاریخی برای رشد عقیده امامت را فراهم آورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/27 ر.ک: متن کتاب، ص27]</ref>. نویسنده پس‌ازآن با جانب‌داری خاصی انتخاب ابوبکر را ماهرانه دانسته است. سپس می‌افزاید اگرچه این انتخاب یاران [[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب ع]] را ناراحت کرد ولی همه مسلمانان به جهت آراستگی ابوبکر به فضائل و امتیازات، از این اختیار اطاعت کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/27 ر.ک: همان]</ref>. | ||
عصر خلفای راشدین یکی از حساس‌ترین ادوار تاریخ اسلام است، چرا که | عصر خلفای راشدین یکی از حساس‌ترین ادوار تاریخ اسلام است، چرا که تحولات سیاسی ایـن دوره، هـمچنین سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های خلفا در ایجاد بسیاری از جریانات فکری در جامعه اسلامی نقشی بس مهم و تعیین کننده دارد. پس از سقیفه، دو حادثه مهم رخ داد. فتنه متنبیان و غوغای اهل رده. چهار مدعی، به نـام‌های، اسود عنسی، طلیحه بن خویلد، مسیلمه بن حبیب و زنی به نام سجاح ادعای نبوت کردند. هرچند این هر دو فتنه به‌زودی سرکوب شد، نـهضت متنبیان و جریان ارتداد، مقاومت نظام قبیله‌ای مبتنی بر شیخوخیت قبیله‌ای است در مقابل تحولاتی که به‌واسطه حاکمیت دیـن‌بـاور به وجود آمده بود. نویسنده این موضوع را در باب اول مورد بررسی قرار داده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2582/53 ر.ک: ولوی، علی‌محمد، ص54-53]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/34 متن کتاب، ص35-34]</ref>. | ||
نویسنده در بخش دیگری از این باب به داستان جمل پرداخته و با تعصبی خاص هدف اصلی خروج عایشه و طلحه و زبیر را کیفر قاتلان عثمان و پیروزی اهل مدینه و تطبیق اصول اسلام و حدود آن دانسته است. وی اهداف دیگری که برای خروج آن‌ها ذکر شده را محض افتراء و برداشتی غیرقابل‌قبول دانسته است. [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]] و [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] طمع مادی را از جمله اسبابی دانسته‌اند که طلحه و زبیر به خاطر آن بر علی(ع) خروج کردند؛ چراکه مردی در بصره از طلحه و زبیر از دلایل خروجشان پرسید؛ آن‌ها در پاسخ گفتند: «خبردار شدیم که نزد شما دراهمی است، آمدیم که با شما در آن‌ها شریک شویم». روایات ابومخنف و مدائنی هم بر این نکته تأکید می‌کند که مهم‌ترین هدف طلحه و زبیر به هنگام رسیدن به بصره دست‌یابی به اموال بیت‌المال به هر وسیله ممکن بوده است. نویسنده پس از نقل این واقعیات مجدداً دیدگاه خود را برخلاف آن دانسته و می‌نویسد: واضح است که هدف عمومی این سخنان محکومت خروج طلحه و زبیر بر علی و به شمار آوردن طمع به‌عنوان سبب اصلی خروج آن‌هاست.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/44 ر.ک: متن کتاب، ص44]</ref>. | نویسنده در بخش دیگری از این باب به داستان جمل پرداخته و با تعصبی خاص هدف اصلی خروج عایشه و طلحه و زبیر را کیفر قاتلان عثمان و پیروزی اهل مدینه و تطبیق اصول اسلام و حدود آن دانسته است. وی اهداف دیگری که برای خروج آن‌ها ذکر شده را محض افتراء و برداشتی غیرقابل‌قبول دانسته است. [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]] و [[طبری، محمد بن جریر|طبری]] طمع مادی را از جمله اسبابی دانسته‌اند که طلحه و زبیر به خاطر آن بر علی(ع) خروج کردند؛ چراکه مردی در بصره از طلحه و زبیر از دلایل خروجشان پرسید؛ آن‌ها در پاسخ گفتند: «خبردار شدیم که نزد شما دراهمی است، آمدیم که با شما در آن‌ها شریک شویم». روایات ابومخنف و مدائنی هم بر این نکته تأکید می‌کند که مهم‌ترین هدف طلحه و زبیر به هنگام رسیدن به بصره دست‌یابی به اموال بیت‌المال به هر وسیله ممکن بوده است. نویسنده پس از نقل این واقعیات مجدداً دیدگاه خود را برخلاف آن دانسته و می‌نویسد: واضح است که هدف عمومی این سخنان محکومت خروج طلحه و زبیر بر علی و به شمار آوردن طمع به‌عنوان سبب اصلی خروج آن‌هاست.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34816/1/44 ر.ک: متن کتاب، ص44]</ref>. | ||