پرش به محتوا

میرفندرسکی، ابوالقاسم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (Yqorbani@noornet.net صفحهٔ ابوالقاسم میرفندرسکی را به میرفندرسکی، ابوالقاسم که تغییرمسیر بود منتقل کرد)
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۰: خط ۴۰:
ابوالقاسم در قصبه فندرسک زاده شد و ظاهراً مقدمات علوم را در همان نواحی فراگرفت،‎ ولی بعداً برای تحصیل به اصفهان رفت و نزد علامه چلبی بیک تبریزی (د 1041) که خود از شاگردان افضل‎الدین محمد ترکه اصفهانی بود به تحصیل حکمت و علوم پرداخت<ref>پایگاه تبیان</ref>.
ابوالقاسم در قصبه فندرسک زاده شد و ظاهراً مقدمات علوم را در همان نواحی فراگرفت،‎ ولی بعداً برای تحصیل به اصفهان رفت و نزد علامه چلبی بیک تبریزی (د 1041) که خود از شاگردان افضل‎الدین محمد ترکه اصفهانی بود به تحصیل حکمت و علوم پرداخت<ref>پایگاه تبیان</ref>.


وی سپس در همانجا به تدریس مشغول شد، ولی ظاهراً محیط فکری و علمی آن روزگار با روحیه آزادی‎طلب و تقلیدناپذیر او سازگار نبود و او نیز چون استادش چلبی‎بیک تبریزی و بسیاری دیگر از اهل علم و ادب و عرفان و هنر، عازم هندوستان شد <ref>همان</ref>.
وی سپس در همانجا به تدریس مشغول شد، ولی ظاهراً محیط فکری و علمی آن روزگار با روحیه آزادی‎طلب و تقلیدناپذیر او سازگار نبود و او نیز چون استادش چلبی‎بیک تبریزی و بسیاری دیگر از اهل علم و ادب و عرفان و هنر، عازم هندوستان شد<ref>همان</ref>.


هندوستان در آن دوران به سبب روش و منش خاص اکبرشاه و سیاست «صلح کل او»، هم از لحاظ رونق اقتصادی و امنیت اجتماعی مردمان نقاط دیگر را به‎سوی خود می‎کشید و هم از لحاظ تنوع ادیان و آیین‎ها و دوری از تعصبات مذهبی و فرقه‎ای برای مردمان آزاداندیش جایگاهی امن و دلخواه بود. ظاهراً سفر اول میر به هند در 1015ق و به همراهی اوحدی بلیانی (مؤلف تذکره عرفات العاشقین) بوده است. به گفته اوحدی هنگامی‎که میر به هند رسید به دستگاه میرزا جعفر آصف خان که خود از شاعران و ادیبان ایرانی بود و به هند مهاجرت کرده و در آنجا به صدارت و وزارت رسیده بود نزدیک شد. آصف‎خان با رعایت احوال او وسایل بازگشت او را به ایران فراهم نمود ولی دیری نگذشت که میر دوباره عازم سفر هند شد. نخست به گجرات و از آنجا به دکن رفت. اوحدی در هنگامی‎که مشغول نوشتن عرفات العاشقین بوده یعنی در فاصله سال‎های 1021 تا 1024ق ـ می‎نویسد که میرفندرسکی بعدازاین تاریخ نیز تا اواخر عمر همواره به هند سفر می‎کرده و ظاهراً یک‎بار در 1037ق و بار دیگر در 1046ق به معرفی ابوالحسن اصفهانی وزیر شاه جهان با آن پادشاه ملاقات کرده است. میرفندرسکی در دربار ایران نیز مورد تکریم بود و به گفته نصرآبادی هنگامی‎که از هند به اصفهان بازگشت شاه صفی به دیدنش رفت<ref>همان</ref>.
هندوستان در آن دوران به سبب روش و منش خاص اکبرشاه و سیاست «صلح کل او»، هم از لحاظ رونق اقتصادی و امنیت اجتماعی مردمان نقاط دیگر را به‎سوی خود می‎کشید و هم از لحاظ تنوع ادیان و آیین‎ها و دوری از تعصبات مذهبی و فرقه‎ای برای مردمان آزاداندیش جایگاهی امن و دلخواه بود. ظاهراً سفر اول میر به هند در 1015ق و به همراهی اوحدی بلیانی (مؤلف تذکره عرفات العاشقین) بوده است. به گفته اوحدی هنگامی‎که میر به هند رسید به دستگاه میرزا جعفر آصف خان که خود از شاعران و ادیبان ایرانی بود و به هند مهاجرت کرده و در آنجا به صدارت و وزارت رسیده بود نزدیک شد. آصف‎خان با رعایت احوال او وسایل بازگشت او را به ایران فراهم نمود ولی دیری نگذشت که میر دوباره عازم سفر هند شد. نخست به گجرات و از آنجا به دکن رفت. اوحدی در هنگامی‎که مشغول نوشتن عرفات العاشقین بوده یعنی در فاصله سال‎های 1021 تا 1024ق ـ می‎نویسد که میرفندرسکی بعدازاین تاریخ نیز تا اواخر عمر همواره به هند سفر می‎کرده و ظاهراً یک‎بار در 1037ق و بار دیگر در 1046ق به معرفی ابوالحسن اصفهانی وزیر شاه جهان با آن پادشاه ملاقات کرده است. میرفندرسکی در دربار ایران نیز مورد تکریم بود و به گفته نصرآبادی هنگامی‎که از هند به اصفهان بازگشت شاه صفی به دیدنش رفت<ref>همان</ref>.
خط ۶۲: خط ۶۲:
# رسالة في حقيقة الوجود؛
# رسالة في حقيقة الوجود؛
# رسالة في معقولات العشر؛
# رسالة في معقولات العشر؛
# و... <ref>مهدوی، مصلح‎الدین، ج1، ص351</ref>.
# و...<ref>مهدوی، مصلح‎الدین، ج1، ص351</ref>.


در اغلب تذکره‎ها، اشعاری از میرفندرسکی نقل کرده‎اند. آنچه از او برجای‎مانده، دو قصیده است و چند رباعی و چند قطعه. یکی از قصاید شکوائیه‎ای است از روزگار نامساعد و قدرناشناسی ایام و دیگری منظومه‎ای است در فلسفه و حکمت الهی که به قصیده لائیه معروف است و آن را چند تن شرح کرده‎اند. شرح محمد صالح خلخالی، از دانشمندان سده 12ق، همراه با شرح دعای حضرت امیر(ع) و لوایح جامی در تهران در سال 1312ق به چاپ سنگی رسیده و شرح حکیم [[شریف دارابی شیرازی، عباس|عباس شریف دارابی]] شیرازی به کوشش فضل‎الله لایق در تهران (1337ش) طبع و نشر شده است. در بعضی از تذکره‎ها و کتب تراجم تألیفات دیگری چون تاریخ صفویه، تحقیق المزله و برخی رسالات و نوشته‎های دیگر به نام میر ذکر کرده‎اند که تاکنون اثری از آن‎ها به دست نیامده است<ref>پایگاه تبیان</ref>.
در اغلب تذکره‎ها، اشعاری از میرفندرسکی نقل کرده‎اند. آنچه از او برجای‎مانده، دو قصیده است و چند رباعی و چند قطعه. یکی از قصاید شکوائیه‎ای است از روزگار نامساعد و قدرناشناسی ایام و دیگری منظومه‎ای است در فلسفه و حکمت الهی که به قصیده لائیه معروف است و آن را چند تن شرح کرده‎اند. شرح محمد صالح خلخالی، از دانشمندان سده 12ق، همراه با شرح دعای حضرت امیر(ع) و لوایح جامی در تهران در سال 1312ق به چاپ سنگی رسیده و شرح حکیم [[شریف دارابی شیرازی، عباس|عباس شریف دارابی]] شیرازی به کوشش فضل‎الله لایق در تهران (1337ش) طبع و نشر شده است. در بعضی از تذکره‎ها و کتب تراجم تألیفات دیگری چون تاریخ صفویه، تحقیق المزله و برخی رسالات و نوشته‎های دیگر به نام میر ذکر کرده‎اند که تاکنون اثری از آن‎ها به دست نیامده است<ref>پایگاه تبیان</ref>.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش