فتح القدير: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ ژوئن ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''فتح القدير الجامع بين فنّي الرواية و الدراية من علم التفسير''' تأليف [[شوکانی، محمد|محمد بن على بن محمد شوكانى]] (متوفى 1250ق) تفسير كامل قرآن به زبان عربى و به روش روايى و اجتهادى (درايى) مى‌باشد كه در نوع خود كم‌نظير است.
'''فتح القدير الجامع بين فنّي الرواية و الدراية من علم التفسير''' تأليف [[شوکانی، محمد|محمد بن على بن محمد شوكانى]] (متوفى 1250ق) تفسير كامل قرآن به زبان عربى و به روش روايى و اجتهادى (درايى) مى‌باشد كه در نوع خود كم‌نظير است.


[[شوکانی، محمد|شوكانى]] در مقدمه خود در تبيين انگيزه تأليف تفسير متذكر مى‌شود كه، چون تفسير جايگاه بالايى دارد و در بين علوم مختلف ممتاز است، و نيز مفسرين غالباً به دو گروه تقسيم شده‌اند: عده‌اى فقط روايت را در نظر گرفته و از بحث‌هاى ديگر اجتناب كرده‌اند و عده‌اى نيز فقط بحث‌هاى آلى مانند لغت، معانى، بيان و... را مطرح نموده، روايات تفسيرى پيامبر(ص) و صحابه و تابعين را مدنظر نداشته‌اند، هر كدام از اين دو گروه، كارى ناقص انجام داده‌اند؛ بنا به ضرورت جمع بين اين دو شيوه، تصميم گرفتم تفسيرى تأليف نمايم<ref>ر.ك. مقدمه مؤلف، ص14</ref>
[[شوکانی، محمد|شوكانى]] در مقدمه خود در تبيين انگيزه تأليف تفسير متذكر مى‌شود كه، چون تفسير جايگاه بالايى دارد و در بين علوم مختلف ممتاز است، و نيز مفسرين غالباً به دو گروه تقسيم شده‌اند: عده‌اى فقط روايت را در نظر گرفته و از بحث‌هاى ديگر اجتناب كرده‌اند و عده‌اى نيز فقط بحث‌هاى آلى مانند لغت، معانى، بيان و... را مطرح نموده، روايات تفسيرى پيامبر(ص) و صحابه و تابعين را مدنظر نداشته‌اند، هر كدام از اين دو گروه، كارى ناقص انجام داده‌اند؛ بنا به ضرورت جمع بين اين دو شيوه، تصميم گرفتم تفسيرى تأليف نمايم<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12476/1/14 ر.ك. مقدمه مؤلف، ص14]</ref>


== روش تفسيرى ==
== روش تفسيرى ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
تسلط [[شوکانی، محمد|شوكانى]] بر علوم مختلف مانند لغت، نحو، صرف، بلاغت، اصول فقه، توحيد، اسباب النزول، قصص، ناسخ و منسوخ، احاديث نبوى و فقه، از او مفسرى توانا ساخته و سبب شده جمع او بين روايت و درايت در تفسير بر محمد بن يحيى بن بهران كه قبل از او چنين كارى را تجربه كرده است، بهتر و مفيدتر و بسيطتر انجام گيرد. ايشان در مقدمه خود اشاره‌اى به فضل قرآن، فوايد معرفت به احكام آن، و آشنايى با سور مكى و مدنى دارد.
تسلط [[شوکانی، محمد|شوكانى]] بر علوم مختلف مانند لغت، نحو، صرف، بلاغت، اصول فقه، توحيد، اسباب النزول، قصص، ناسخ و منسوخ، احاديث نبوى و فقه، از او مفسرى توانا ساخته و سبب شده جمع او بين روايت و درايت در تفسير بر محمد بن يحيى بن بهران كه قبل از او چنين كارى را تجربه كرده است، بهتر و مفيدتر و بسيطتر انجام گيرد. ايشان در مقدمه خود اشاره‌اى به فضل قرآن، فوايد معرفت به احكام آن، و آشنايى با سور مكى و مدنى دارد.


شيوه [[شوکانی، محمد|شوكانى]] چنين است كه در آغاز، آيات را ذكر مى‌كند و تفسيرى معقول از آن ارائه مى‌دهد. آنگاه به روايات تفسيرى گذشتگان مى‌پردازد. به تناسب بين آيات عنايت ندارد و آن را بى‌فايده دانسته و تكلفى دور از انصاف بر اساس رأى شخصى، محسوب مى‌كند<ref>متن كتاب، ج 1، ص 85 ذيل آيات 40 تا 42 بقره</ref>
شيوه [[شوکانی، محمد|شوكانى]] چنين است كه در آغاز، آيات را ذكر مى‌كند و تفسيرى معقول از آن ارائه مى‌دهد. آنگاه به روايات تفسيرى گذشتگان مى‌پردازد. به تناسب بين آيات عنايت ندارد و آن را بى‌فايده دانسته و تكلفى دور از انصاف بر اساس رأى شخصى، محسوب مى‌كند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12476/1/85 متن كتاب، ج 1، ص 85 ذيل آيات 40 تا 42 بقره]</ref>


اعتماد وى در لغت بيشتر به مبرّد، ابوعبيده و فرّاء است. كمتر به اختلاف قرائت‌ها اشاره مى‌كند و در حدّ لزوم به آنها مى‌پردازد. ذيل آيات احكام، اختلاف آراى فقهى مذاهب را با ذكر دلايلشان يادآور مى‌شود و با آزادى نظر كامل و استنباط شخصى درباره آنها به داورى مى‌نشيند. اهتمام [[شوکانی، محمد|شوكانى]] بيشتر به نحاس، ابن عطيه دمشقى، ابن عطيه اندلسى، قرطبى، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و [[سيوطى]] بوده است.
اعتماد وى در لغت بيشتر به مبرّد، ابوعبيده و فرّاء است. كمتر به اختلاف قرائت‌ها اشاره مى‌كند و در حدّ لزوم به آنها مى‌پردازد. ذيل آيات احكام، اختلاف آراى فقهى مذاهب را با ذكر دلايلشان يادآور مى‌شود و با آزادى نظر كامل و استنباط شخصى درباره آنها به داورى مى‌نشيند. اهتمام [[شوکانی، محمد|شوكانى]] بيشتر به نحاس، ابن عطيه دمشقى، ابن عطيه اندلسى، قرطبى، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و [[سيوطى]] بوده است.
خط ۸۴: خط ۸۴:
[[رده:تفسیر]]
[[رده:تفسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده: خرداد(98)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش