۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المختصر المفيد في شرح جوهرة التوحيد: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =28941 | ||
| کد پدیدآور =16675 | | کد پدیدآور =16675 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''المختصر المفيد في شرح جوهرة التوحيد'''، شرح عالم مالکی [[قضاه، نوح علي|شیخ نوح علی سلمان القضاة]] بر «جوهرة التوحيد في علم الكلام» ابوالامداد ابراهیم بن حسن لقانی مالکی (متوفی 1041ق) است. لقانی در جوهرة التوحيد که از جمله مهمترین آثار کلامی نزد اشاعره است، اصول اعتقادات را در 144 بیت به نظم درآورده است. | '''المختصر المفيد في شرح جوهرة التوحيد'''، شرح عالم مالکی [[قضاه، نوح علي|شیخ نوح علی سلمان القضاة]] بر «جوهرة التوحيد في علم الكلام» ابوالامداد ابراهیم بن حسن لقانی مالکی (متوفی 1041ق) است. لقانی در جوهرة التوحيد که از جمله مهمترین آثار کلامی نزد اشاعره است، اصول اعتقادات را در 144 بیت به نظم درآورده است. | ||
در بخش از مقدمه نویسنده چنین میخوانیم: «از نوشتههای مشهور در علم توحید متن «جوهرة التوحيد» شیخ ابراهیم لقانی مالکی است. این اثر منظومهای در 144 بیت است که در آن مهمترین مسائل اعتقادی اسلام برای حفظ راحتتر به شیوه گذشتگان - که قواعد هر علم را به نظم و نثر تلخیص میکردند تا به هنگام بحث و آموزش سریعتر در ذهن حاضر شود - تلخیص شده است. سپس شیخ عبدالسلام، فرزند مؤلف، به جهت رعایت شیوه پدرش در مختصرنویسی، شرحی مختصر بر آن نوشت و آن را در سال 1047ق، به پایان رساند. این منظومه و شرحش در مراکز آموزش دینی در مصر و شام و دیگر بلاد اسلامی تدریس میشدند؛ چراکه این دو کتاب برای طلاب علم که در ابتدای تحصیلات دینی بودند مناسب بود<ref>ر.ک: مقدمه، ص7-6</ref>. | در بخش از مقدمه نویسنده چنین میخوانیم: «از نوشتههای مشهور در علم توحید متن «جوهرة التوحيد» شیخ ابراهیم لقانی مالکی است. این اثر منظومهای در 144 بیت است که در آن مهمترین مسائل اعتقادی اسلام برای حفظ راحتتر به شیوه گذشتگان - که قواعد هر علم را به نظم و نثر تلخیص میکردند تا به هنگام بحث و آموزش سریعتر در ذهن حاضر شود - تلخیص شده است. سپس شیخ عبدالسلام، فرزند مؤلف، به جهت رعایت شیوه پدرش در مختصرنویسی، شرحی مختصر بر آن نوشت و آن را در سال 1047ق، به پایان رساند. این منظومه و شرحش در مراکز آموزش دینی در مصر و شام و دیگر بلاد اسلامی تدریس میشدند؛ چراکه این دو کتاب برای طلاب علم که در ابتدای تحصیلات دینی بودند مناسب بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28941/1/6 ر.ک: مقدمه، ص7-6]</ref>. | ||
شارح همچنین به تدریس مکرر این منظومه توسط خودش در مناطق مختلف اشاره کرده است. او در تدریس خود دو نکته را لحاظ میکرده است: تبیین مقصود مؤلف از هر بیت، بهصورت نثر و شرح معنای مورد نظر از آن بیت. او همچنین شیوه گذشتگان در تألیفاتشان که بهاختصار و منظوم مینوشتند را امروزه مورد پسند دانشجویان علوم دینی و غیر دینی نمیداند؛ چراکه دانشجویان به شیوه کتب معاصر که عبارات را بسط داده و سهل و روان بیان میکنند، عادت کردهاند<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | شارح همچنین به تدریس مکرر این منظومه توسط خودش در مناطق مختلف اشاره کرده است. او در تدریس خود دو نکته را لحاظ میکرده است: تبیین مقصود مؤلف از هر بیت، بهصورت نثر و شرح معنای مورد نظر از آن بیت. او همچنین شیوه گذشتگان در تألیفاتشان که بهاختصار و منظوم مینوشتند را امروزه مورد پسند دانشجویان علوم دینی و غیر دینی نمیداند؛ چراکه دانشجویان به شیوه کتب معاصر که عبارات را بسط داده و سهل و روان بیان میکنند، عادت کردهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28941/1/7 ر.ک: همان، ص7]</ref>. | ||
بنابراین شارح در این اثر تلاش داشته که مسائل عقیدتی را که در جوهرة التوحيد و شرحش آمده، در قالبی سهل و آسان بیان کند. او در هر بخش، ابیات را کامل ذکر کرده و برای هر بیت یا ابیات مرتبط عنوانی که بیانکننده مقصود باشد برگزیده است. سپس در حد توان معنای آن ابیات را شرح داده و از آیات قرآن کریم و احادیث شریفی که اهل سنت بر عقاید خود بهعنوان شاهد مثال آوردهاند، استفاده کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص8-7</ref>. | بنابراین شارح در این اثر تلاش داشته که مسائل عقیدتی را که در جوهرة التوحيد و شرحش آمده، در قالبی سهل و آسان بیان کند. او در هر بخش، ابیات را کامل ذکر کرده و برای هر بیت یا ابیات مرتبط عنوانی که بیانکننده مقصود باشد برگزیده است. سپس در حد توان معنای آن ابیات را شرح داده و از آیات قرآن کریم و احادیث شریفی که اهل سنت بر عقاید خود بهعنوان شاهد مثال آوردهاند، استفاده کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28941/1/7 ر.ک: همان، ص8-7]</ref>. | ||
شارح این اثر نیز همانند حاشية الصاوي، اشعار جوهرة التوحيد را در سه مبحث الهیات، نبوات و سمعیات تقسیم و شرح کرده است؛ با این تفاوت که در اینجا از بیت 63 به بعد که در موضوع نبوت است، در بخش سمعیات آمده و حال آنکه در شروح دیگری چون «حاشية الصاوي علی جوهرة التوحيد في علم الكلام»، از بیت 84 که در موضوع دعاست در سمعیات ذکر شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، | شارح این اثر نیز همانند حاشية الصاوي، اشعار جوهرة التوحيد را در سه مبحث الهیات، نبوات و سمعیات تقسیم و شرح کرده است؛ با این تفاوت که در اینجا از بیت 63 به بعد که در موضوع نبوت است، در بخش سمعیات آمده و حال آنکه در شروح دیگری چون «حاشية الصاوي علی جوهرة التوحيد في علم الكلام»، از بیت 84 که در موضوع دعاست در سمعیات ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28941/1/133 ر.ک: متن کتاب، ص133]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/25594/1/174 الصاوي، أحمد بن محمد، ص174]</ref>. | ||
شیوه شارح در نگارش اثر بدین ترتیب است که پس از عنوان منتخب، ابیات مورد نظر را بهطور کامل آورده و سپس به شرح مقصود مصنف پرداخته است. در ضمن شرح در صورت نیاز الفاظ و واژگان ابیات را معنا کرده و به شبهات مرتبط نیز پاسخ گفته است. | شیوه شارح در نگارش اثر بدین ترتیب است که پس از عنوان منتخب، ابیات مورد نظر را بهطور کامل آورده و سپس به شرح مقصود مصنف پرداخته است. در ضمن شرح در صورت نیاز الفاظ و واژگان ابیات را معنا کرده و به شبهات مرتبط نیز پاسخ گفته است. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# الصاوي، أحمد بن محمد، | # الصاوي، أحمد بن محمد، «[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/25594 حاشية الصاوي علی جوهرة التوحيد في علم الكلام]»، بیروت، دارالكتب العلمية، الطبعة الأولی، 2010م. | ||
== وابستهها == | == وابستهها == | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
[[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]] | [[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]] | ||
[[رده:25 فروردین الی 24 اردیبهشت(98)]] | |||