۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
العلويون في الحجاز 132-203ق: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
'''العلويون في الحجاز 132-203ق'''، اثر [[مسند، عبدالله بن علي|عبدالله بن علی مسند]]، کتابی است پیرامون تاریخ سیاسی و نظامی علوی‌های حجاز از ابتدای قیام دولت عباسی در سال 132ق، تا سال 203ق، که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. | '''العلويون في الحجاز 132-203ق'''، اثر [[مسند، عبدالله بن علي|عبدالله بن علی مسند]]، کتابی است پیرامون تاریخ سیاسی و نظامی علوی‌های حجاز از ابتدای قیام دولت عباسی در سال 132ق، تا سال 203ق، که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. | ||
علاقه نویسنده به موضوع و تأیید استاد وی، عبدالمقصود نصار، انگیزه او برای تألیف اثر حاضر بوده است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص11</ref>. | علاقه نویسنده به موضوع و تأیید استاد وی، عبدالمقصود نصار، انگیزه او برای تألیف اثر حاضر بوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/11 ر.ک: مقدمه نویسنده، ص11]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
# «[[مقاتل الطالبيين]]»، اثر [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]] (ت 365ق). | # «[[مقاتل الطالبيين]]»، اثر [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]] (ت 365ق). | ||
# «العيون و الحدائق»، که متعلق به نویسنده‌ای ناشناس می‌باشد. | # «العيون و الحدائق»، که متعلق به نویسنده‌ای ناشناس می‌باشد. | ||
# «[[البدء و التاريخ]]»، اثر [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مطهر بن طاهر مقدسی]] (ت 355ق)<ref>ر.ک: همان، ص15-20</ref>. | # «[[البدء و التاريخ]]»، اثر [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مطهر بن طاهر مقدسی]] (ت 355ق)<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/15 ر.ک: همان، ص15-20]</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، ضمن اشاره به انگیزه نویسنده، موضوع کتاب و محتوای فصول، منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، معرفی شده است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | در مقدمه، ضمن اشاره به انگیزه نویسنده، موضوع کتاب و محتوای فصول، منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، معرفی شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/11 ر.ک: همان، ص11]</ref>. | ||
در تمهید که به مباحث مقدماتی اختصاص یافته است، ابتدا به تعریف حجاز و حدود آن پرداخته شده و سپس، علویون به‌صورت مختصر تعریف و به مهم‌ترین حوادث مربوط به آن تا وفات محمد بن حنفیه، اشاره شده است. در پایان نیز به تعریف عباسیون پرداخته شده و علل اینکه آنان در قرن اول از حوادث و رخدادهای سیاسی زمان، دور ماندند و چندان دخالتی نکردند، بررسی شده است.<ref>ر.ک: تمهید، ص21-39</ref>. | در تمهید که به مباحث مقدماتی اختصاص یافته است، ابتدا به تعریف حجاز و حدود آن پرداخته شده و سپس، علویون به‌صورت مختصر تعریف و به مهم‌ترین حوادث مربوط به آن تا وفات محمد بن حنفیه، اشاره شده است. در پایان نیز به تعریف عباسیون پرداخته شده و علل اینکه آنان در قرن اول از حوادث و رخدادهای سیاسی زمان، دور ماندند و چندان دخالتی نکردند، بررسی شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/21 ر.ک: تمهید، ص21-39]</ref>. | ||
در فصل اول، به تاریخ علویون در خلال دعوت بنی‌عباس و نقش تاریخی که ایشان در انتقال خلافت به بنی‌عباس داشتند، اشاره شده است. از آنجایی که بنی‌عباس در میان مردم، دارای جایگاهی که بتوان به‌وسیله آن، ادعای خلافت نمود، نبودند، لذا از محبوبیت علویون در جامعه استفاده کرده و به بهانه خون‌خواهی ایشان، قیام کردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص41</ref>. | در فصل اول، به تاریخ علویون در خلال دعوت بنی‌عباس و نقش تاریخی که ایشان در انتقال خلافت به بنی‌عباس داشتند، اشاره شده است. از آنجایی که بنی‌عباس در میان مردم، دارای جایگاهی که بتوان به‌وسیله آن، ادعای خلافت نمود، نبودند، لذا از محبوبیت علویون در جامعه استفاده کرده و به بهانه خون‌خواهی ایشان، قیام کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/41 ر.ک: متن کتاب، ص41]</ref>. | ||
در فصل دوم، ابتدا به چگونگی اعلان قیام عباسیان و سپس به‌صورت مفصل، به بررسی نقش علویون در قیام بنی‌عباس پرداخته شده است و پس از آن، اختلافات موجود میان آن دو، مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>. | در فصل دوم، ابتدا به چگونگی اعلان قیام عباسیان و سپس به‌صورت مفصل، به بررسی نقش علویون در قیام بنی‌عباس پرداخته شده است و پس از آن، اختلافات موجود میان آن دو، مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/85 ر.ک: همان، ص85]</ref>. | ||
فصل سوم، به اسباب، اهداف و چگونگی خروج محمد نفس زکیه و مکاتبات وی با منصور اختصاص یافته است. خروج او، در اواخر دولت اموی و مابین سال‌های 126 و 127ق، اتفاق افتاده است. در پایان این فصل، به حوادث و نتایج این قیام پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص117</ref>. | فصل سوم، به اسباب، اهداف و چگونگی خروج محمد نفس زکیه و مکاتبات وی با منصور اختصاص یافته است. خروج او، در اواخر دولت اموی و مابین سال‌های 126 و 127ق، اتفاق افتاده است. در پایان این فصل، به حوادث و نتایج این قیام پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/117 ر.ک: همان، ص117]</ref>. | ||
در فصل چهارم، به قیام ابراهیم بن عبدالله، برادر نفس زکیه و خروج او از بصره اشاره شده است. ابراهیم نیز مانند برادرش به‌صورت پنهانی زندگی کرده و در شهرهای حجاز، عدن، سند، یمن، شام، فارس و... به شکل مخفیانه، در رفت و آمد بود، تااینکه پس از قیام نفس زکیه، در بصره مستقر گردید. وی در ابتدا مردم را به‌سوی برادرش دعوت می‌کرد، اما پس از به شهادت رسیدن او، خود علم مخالفت با امویان را برافراشت<ref>ر.ک: همان، ص168</ref>. | در فصل چهارم، به قیام ابراهیم بن عبدالله، برادر نفس زکیه و خروج او از بصره اشاره شده است. ابراهیم نیز مانند برادرش به‌صورت پنهانی زندگی کرده و در شهرهای حجاز، عدن، سند، یمن، شام، فارس و... به شکل مخفیانه، در رفت و آمد بود، تااینکه پس از قیام نفس زکیه، در بصره مستقر گردید. وی در ابتدا مردم را به‌سوی برادرش دعوت می‌کرد، اما پس از به شهادت رسیدن او، خود علم مخالفت با امویان را برافراشت<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/168 ر.ک: همان، ص168]</ref>. | ||
در این فصل، دیدگاه علما پیرامون حرکت محمد نفس زکیه و برادرش ابراهیم، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص179</ref>. | در این فصل، دیدگاه علما پیرامون حرکت محمد نفس زکیه و برادرش ابراهیم، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/179 ر.ک: همان، ص179]</ref>. | ||
فصل پنجم، به حرکت حسین بن علی بن حسن، معروف به صاحب فخ و آمال و آرزوهای علویون در رابطه با آن، اختصاص یافته است. نویسنده، معتقد است که پس از شکست علویون به‌واسطه به شهادت رسیدن محمد نفس زکیه و برادرش ابراهیم، قیام صاحب فخ، امید تازه‌ای برای ایشان بود<ref>ر.ک: همان، ص194</ref>. | فصل پنجم، به حرکت حسین بن علی بن حسن، معروف به صاحب فخ و آمال و آرزوهای علویون در رابطه با آن، اختصاص یافته است. نویسنده، معتقد است که پس از شکست علویون به‌واسطه به شهادت رسیدن محمد نفس زکیه و برادرش ابراهیم، قیام صاحب فخ، امید تازه‌ای برای ایشان بود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/194 ر.ک: همان، ص194]</ref>. | ||
در فصل آخر، تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی، در دو بخش، مورد بحث قرار گرفته است: | در فصل آخر، تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی، در دو بخش، مورد بحث قرار گرفته است: | ||
الف)- حرکت و قیام ابوالسرایا و ارتباط علویون با آن در حجاز؛ این حرکت از مدینه آغاز و در کوفه علنی گردید و تا مکه و تمام نقاط حجاز، امتداد یافت، اما این قیام در نهایت در مکه شکست خورد و سران آن دستگیر شدند<ref>ر.ک: همان، ص213-234</ref>. | الف)- حرکت و قیام ابوالسرایا و ارتباط علویون با آن در حجاز؛ این حرکت از مدینه آغاز و در کوفه علنی گردید و تا مکه و تمام نقاط حجاز، امتداد یافت، اما این قیام در نهایت در مکه شکست خورد و سران آن دستگیر شدند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/213 ر.ک: همان، ص213-234]</ref>. | ||
ب)- برخورد مأمون با [[امام رضا(ع)|علی بن موسی الرضا(ع)]] و دیدگاه آن حضرت در مورد خلافت؛ نویسنده در این بخش، به بررسی این امر پرداخته که آیا [[امام رضا(ع)]] طالب خلافت بوده یا نه و اینکه مأمون از اجبار آن حضرت به پذیرش ولایت عهدی، چه هدفی داشته است.<ref>ر.ک: همان، ص231</ref>. | ب)- برخورد مأمون با [[امام رضا(ع)|علی بن موسی الرضا(ع)]] و دیدگاه آن حضرت در مورد خلافت؛ نویسنده در این بخش، به بررسی این امر پرداخته که آیا [[امام رضا(ع)]] طالب خلافت بوده یا نه و اینکه مأمون از اجبار آن حضرت به پذیرش ولایت عهدی، چه هدفی داشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18742/1/231 ر.ک: همان، ص231]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:جدید تیرماه]] | [[رده:جدید تیرماه]] | ||
[[رده:25 اسفند الی 24 فروردین(97)]] | |||