پرش به محتوا

المسائل العبادية و بناء الذات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بي‌آزار شيرازي، عبدالکريم' به 'بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}  
}}  


'''المسائل العبادية و بناء الذات'''، شرح عربی عبدالکریم بی‎‎آزار شیرازی بر اللمعة الدمشقية، تألیف شهید اول محمد بن مکی عاملی (متوفی 734ق) است.  
'''المسائل العبادية و بناء الذات'''، شرح عربی [[بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم|عبدالکریم بی‎‎آزار شیرازی]] بر [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقية]]، تألیف شهید اول محمد بن مکی عاملی (متوفی 734ق) است.  
شارح، کتاب را با توضیحی پیرامون «فقه تقریب و مقارن» آغاز کرده است. این عنوان، نوع جدیدی از تحقیقات فقهی است بر اساس تبیین حکم مسئله در همه مذاهب و ذکر ادله و دیدگاه‎هایی که سبب اختلاف فقها در آن حکم گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13</ref>‎. فقه‎ مقارن، تداوم علم الخلاف‎ یا‎ علم الخلافيات یا عـلم المناظرات است. هدف از ایـن عـلم این بوده که فقهای مذاهب پس از‎ اطلاع‎ از همه اقوال به اتّباع احسن بپردازند و از سویی آیینه دیدگاه‎های یکدیگر باشند و نقاط ضعف و یا قوت را به یکدیگر منعکس نمایند و در نتیجه، فقه همگام بـا زمـان‎ پیش‎ رود و بسیاری از سوء تفاهمات و دشمنی‎ها که زاییده جهل به یکدیگر بوده، از میان برود<ref>ر.ک: بی‎آزار شیرازی، عبدالکریم، ص203-202</ref>‎.
شارح، کتاب را با توضیحی پیرامون «فقه تقریب و مقارن» آغاز کرده است. این عنوان، نوع جدیدی از تحقیقات فقهی است بر اساس تبیین حکم مسئله در همه مذاهب و ذکر ادله و دیدگاه‎هایی که سبب اختلاف فقها در آن حکم گردیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/13 ر.ک: مقدمه، ص13]</ref>‎. فقه‎ مقارن، تداوم علم الخلاف‎ یا‎ علم الخلافيات یا عـلم المناظرات است. هدف از ایـن عـلم این بوده که فقهای مذاهب پس از‎ اطلاع‎ از همه اقوال به اتّباع احسن بپردازند و از سویی آیینه دیدگاه‎های یکدیگر باشند و نقاط ضعف و یا قوت را به یکدیگر منعکس نمایند و در نتیجه، فقه همگام بـا زمـان‎ پیش‎ رود و بسیاری از سوء تفاهمات و دشمنی‎ها که زاییده جهل به یکدیگر بوده، از میان برود<ref>ر.ک: بی‎آزار شیرازی، عبدالکریم، ص203-202</ref>‎.


در این رابطه شیخ‎الشریعه اصفهانی (متوفی 1339ق) که از مراجع بزرگ شیعه امامیه بوده است، در خلال سفرش به حج با گروه‎هایی از فقهای بزرگ اهل سنت جلسات و مناظراتی داشته است. علمای اهل سنت از احاطه و شناخت عمیق او از فقه مذاهب اربعه تعجب کردند. وی در این رابطه می‎گوید: من از طریق کتب و طرقشان، علم امام جعفر صادق(ع) و فضل و دانش و رجوع ائمه مذاهب اهل سنت به آن حضرت و قبول صحت روایت ایشان از جدش محمد مصطفی(ص) را اثبات کردم؛ اما ایشان گفتند: ما احادیث ایشان را نمی‎شناسیم و رجال حدیث ما هم از ایشان روایت نکرده‎اند. من به آنها گفتم که کتابی در فقه برای شما می‎نویسم که مشتمل بر احادیث امام جعفر صادق(ع) باشد که از کتب شما از طرق صحیح نقل شده باشد. در این کتاب احادیث صحيح السند و روایاتی که متنش نزد شما مقبول است را ذکر می‎کنم. آنها بسیار اظهار محبت کرده و با اصرار آن کتاب را طلب ‎کردند<ref>ر.ک: مقدمه، ص14</ref>‎.
در این رابطه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه اصفهانی]] (متوفی 1339ق) که از مراجع بزرگ شیعه امامیه بوده است، در خلال سفرش به حج با گروه‎هایی از فقهای بزرگ اهل سنت جلسات و مناظراتی داشته است. علمای اهل سنت از احاطه و شناخت عمیق او از فقه مذاهب اربعه تعجب کردند. وی در این رابطه می‎گوید: من از طریق کتب و طرقشان، علم امام جعفر صادق(ع) و فضل و دانش و رجوع ائمه مذاهب اهل سنت به آن حضرت و قبول صحت روایت ایشان از جدش محمد مصطفی(ص) را اثبات کردم؛ اما ایشان گفتند: ما احادیث ایشان را نمی‎شناسیم و رجال حدیث ما هم از ایشان روایت نکرده‎اند. من به آنها گفتم که کتابی در فقه برای شما می‎نویسم که مشتمل بر احادیث امام جعفر صادق(ع) باشد که از کتب شما از طرق صحیح نقل شده باشد. در این کتاب احادیث صحيح السند و روایاتی که متنش نزد شما مقبول است را ذکر می‎کنم. آنها بسیار اظهار محبت کرده و با اصرار آن کتاب را طلب ‎کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/14 ر.ک: مقدمه، ص14]</ref>‎.


حضور علمای اهل سنت در درس شیخ طوسی در منطقه کرخ بغداد و از سوی دیگر حضور فقهای شیعه چون علامه حلی، شهید اول (شمس‎الدین محمد عاملی) و شهید ثانی (زین‎الدین علی بن احمد) در دروس مهم اهل سنت و نیز انتشار آثاری چون الخلاف شیخ طوسی، تذكرة الفقهاء علامه حلی و الناصريات سید مرتضی، از جمله فعالیت‎های تقریبی متداول در حوزه‎های علمیه بوده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>‎.
حضور علمای اهل سنت در درس شیخ طوسی در منطقه کرخ بغداد و از سوی دیگر حضور فقهای شیعه چون علامه حلی، شهید اول (شمس‎الدین محمد عاملی) و شهید ثانی (زین‎الدین علی بن احمد) در دروس مهم اهل سنت و نیز انتشار آثاری چون الخلاف شیخ طوسی، تذكرة الفقهاء علامه حلی و الناصريات سید مرتضی، از جمله فعالیت‎های تقریبی متداول در حوزه‎های علمیه بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref>‎.


کتاب لمعه دمشقیه در بین نصوص فقهی شیعه به‎عنوان یک منبع اصلی شناخته می‎شود؛ چراکه ایجاز و اختصار با زیبایی تعبیر و هماهنگی ابواب و احکام به شکل منظم و دقت نظر و فکر جمع شده است. مؤلف شهید، ادیب و شاعری بزرگ است؛ همچنان‎که نمونه‎ای از نثر موزونش را در مطلع کتاب مشاهده می‎کنیم. وی جامع علوم شیعه و اهل سنت بوده و معلوماتش محدود به فقه و اصول نیست. وی در کتاب لمعه تلاش کرده که جمود بر عبارات فقهی متداول در زمانش نداشته باشد؛ اگرچه ایجاد تغییر اندکی در تحریر عبارات باشد و نگارش آن را بهتر کند<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>‎.
کتاب لمعه دمشقیه در بین نصوص فقهی شیعه به‎عنوان یک منبع اصلی شناخته می‎شود؛ چراکه ایجاز و اختصار با زیبایی تعبیر و هماهنگی ابواب و احکام به شکل منظم و دقت نظر و فکر جمع شده است. مؤلف شهید، ادیب و شاعری بزرگ است؛ همچنان‎که نمونه‎ای از نثر موزونش را در مطلع کتاب مشاهده می‎کنیم. وی جامع علوم شیعه و اهل سنت بوده و معلوماتش محدود به فقه و اصول نیست. وی در کتاب لمعه تلاش کرده که جمود بر عبارات فقهی متداول در زمانش نداشته باشد؛ اگرچه ایجاد تغییر اندکی در تحریر عبارات باشد و نگارش آن را بهتر کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/18 ر.ک: همان، ص18]</ref>‎.


در واقع کتاب لمعه تنها درخشش و چراغی برای حوزه‎های علمیه شیعه نیست، بلکه مصباحی برای عالم اسلام است؛ چراکه این کتاب با مقدمه علامه شیخ عبدالله سبیتی و مقدمه دارالتقریب مصر برای علما و طلاب الازهر نیز به طبع رسیده است<ref>ر.ک: همان</ref>‎. شهید به جایگاه علمی رفیعی در میان علمای اهل سنت دست‎ یافته بود و آنها در مجلس درسش برای استفاده و مناقشه و حل مشکلات فقهی و غیر فقهی حاضر می‎شدند. او معتقد به تقریب و توحید کلمه بین مسلمانان بود و در مجلسش اجازه طرح مسائل اختلافی را نمی‎داد. حسودان برای کم کردن محبتش در قلوب مردم و خاموش کردن نورش او را در منزلش حبس کردند، اما حبس وسیله‎ای برای نوشتن لمعه دمشقیه شد و این کتاب، لمعه و روشنایی دائمی برای حوزه‎های علمیه شد و مشهوریت و محبوبیتش را در طول قرون افزایش داد<ref>ر.ک: همان، ص21-20</ref>‎.  
در واقع کتاب لمعه تنها درخشش و چراغی برای حوزه‎های علمیه شیعه نیست، بلکه مصباحی برای عالم اسلام است؛ چراکه این کتاب با مقدمه علامه شیخ عبدالله سبیتی و مقدمه دارالتقریب مصر برای علما و طلاب الازهر نیز به طبع رسیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/18 ر.ک: همان]</ref>‎. شهید به جایگاه علمی رفیعی در میان علمای اهل سنت دست‎ یافته بود و آنها در مجلس درسش برای استفاده و مناقشه و حل مشکلات فقهی و غیر فقهی حاضر می‎شدند. او معتقد به تقریب و توحید کلمه بین مسلمانان بود و در مجلسش اجازه طرح مسائل اختلافی را نمی‎داد. حسودان برای کم کردن محبتش در قلوب مردم و خاموش کردن نورش او را در منزلش حبس کردند، اما حبس وسیله‎ای برای نوشتن لمعه دمشقیه شد و این کتاب، لمعه و روشنایی دائمی برای حوزه‎های علمیه شد و مشهوریت و محبوبیتش را در طول قرون افزایش داد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/20 ر.ک: همان، ص21-20]</ref>‎.  


==ویژگی‎های شرح==
==ویژگی‎های شرح==
خط ۵۳: خط ۵۳:
# اخلاق فقه و ادب عبادات و معاملات؛
# اخلاق فقه و ادب عبادات و معاملات؛
# نقل روایات اهل‎بیت(ع) از طرق شیعه و اهل سنت که برخی مشترک و برخی غیر مشترک است؛
# نقل روایات اهل‎بیت(ع) از طرق شیعه و اهل سنت که برخی مشترک و برخی غیر مشترک است؛
و...<ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>‎.  
و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35024/1/21 ر.ک: همان، ص22-21]</ref>‎.  


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۶۰: خط ۶۰:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.  
# مقدمه و متن کتاب.  
# بی‎آزار شیرازی، عبدالکریم، «فقه مقارن»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کاوشی نو در فقه، بهار 1384، شماره 43، صفحه 202 تا 232، به آدرس اینترنتی:
#[[:noormags:27287|بی‎آزار شیرازی، عبدالکریم، «فقه مقارن»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کاوشی نو در فقه، بهار 1384، شماره 43، صفحه 202 تا 232]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27287


   
   
== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:فقه و اصول]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:فقه مذاهب]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:فقه شیعه]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
 
[[رده:فقه جعفری (قرن 7 - 11)]]
 
[[رده:25 دی الی 24 بهمن(97)]]
 
[[رده:سال97-25دی الی24بهمن]]
[[رده:سال97-25دی الی24بهمن]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش